İnternet Haber Sitelerinde Eşik Bekçiliği/Gatekeeping at Online News Sites
Öz
Bu çalışma geleneksel medyanın eşik bekçiliği refleksiyle, edilgen okuyucularınİnternet ortamında aktif kullanıcılara dönüşmesi arasındaki problemli ilişkiyi konu edinmektedir.Haber konularının seçiminden toplanmasına, yazımından sunuş tarzına kadargeleneksel haber üretim süreçlerinde eşik bekçilerinin büyük etkisi bulunmaktadır. Sözkonusu etki habercilerin kendi kültürel, ideolojik yapılarını, medya organizasyonununsiyasal eğilimlerini ve genel yayın politikasını da içeren geniş bir yelpazede kendisinigöstermektedir. Geleneksel haber medyasının İnternet ortamına taşınmasının ardındanortaya çıkan yapısal değişikliklerin en önemlilerinden biri okuyucuların edilgen konumlarınıngörece aktif hale dönüşmesidir. Artık kullanıcı olarak anılan haber tüketicileri,çevrimiçi haberler hakkındaki yorumlarını, eleştiri ve katkılarını yorum köşelerinde dilegetirebilmektedir. Ancak bu yorum ve tartışmalar yine geleneksel eşik bekçiliği süzgecindengeçmektedir. Bu çalışmada İnternet ortamında okuyucu yorumları üzerindeki eşikbekçiliği uygulamaları araştırılmıştır. Bu amaçla Türkiye’de yayın yapan 6 haber sitesinedeneme amaçlı olarak gönderilen yorumlarla bilinen politik çizgilerine uygun biryorum profilinin eşik bekçiliği yoluyla oluşturulup oluşturulmadığı araştırılmıştır. Bunagöre; siyasal iktidarla uyumlu, haber medyasında siyasal iktidarı olumlayan yorumlarıneleştiren yorumlara göre daha fazla kullanıldığı görülmüştür. Benzer şekilde muhalifçizgide yayın yapan haber sitelerinde ise, siyasal muhalefeti olumlayan yorumlar dahafazla yayınlanırken, siyasal iktidarı destekleyen yorumların iletişim ortamına çok fazlasokulmadığı belirlenmiştir. Araştırmaya göre geleneksel haber medyasında yalnız haberüretim sürecinin şekillenmesine etki eden eşik bekçiliğinin, yeni iletişim teknolojileriylebirlikte daha aktif pozisyona geçen okuyucuların demokratik tartışma zemini için gereklikişisel yorum ve katkılarını da içine alacak şekilde genişlediği görülmüştür.Anahtar Kelimeler: Eşik Bekçiliği, Çevrimiçi Gazete, İnternet KullanıcılarıThis study focuses on the problematic relation between the gatekeepingreflex of conventional media and the transforming of passive readers to active users inthe Internet space. Gatekeepers has great effect on conventional production of news fromselecting to gathering and writing to presenting. This effect emerges on a wide scope whichincludes reporter’s cultural, ideologic structure and the politic tendency and generaleditorial policy of media organization. One of most important structural alteration thatemerged after conventional news media transfered to Internet is transforming of passivepositions of readers to active. Henceforth news consumers which are mentioned as users,can put their comments, critics and contrubitions into words at the comment spaces. Butthese comments and discussions still under the filtration of conventional gatekeeping.In this study the practices of gatekeeping on reader comments at Internet has examined.For that aim purposeful messages has sent to the 6 Turkish online newspapers in order tounderstand whether they create a comment profile or not in accordance with their politictendencies by gatekeeping. In study has seen that the favorable messages about politicalpower broadcasted much more than which are criticized at news media compatible withpolitical power. Similarly favorable messages about oppositional politics are broadcastedmuch more than which are criticized at news media are opposing to political power.According to study has seen that the gatekeeping which effect on news production processonly at conventional media, has widen to personel comments and contributions, that areneccesary for a democratic discussion space, of the readers which are activated with newcommunication technologies.Keywords: Gatekeeping, Online Newspaper, Internet Users