HACİVAT VE KARAGÖZ NEDEN ÖLDÜRÜLDÜ? FİLMİ İLE ROSENCRANTZ VE GUİLDENSTERN ÖLDÜLER OYUNU ARASINDA METİNLERARASILIK İZLERİ

Öz Bu çalışmada Hacivat ve Karagöz Neden Öldürüldü filmi ile Rosencrantz ve Guildenstern Öldüler (Rosencrantz and Guildenstern are Dead) oyunu arasındaki ortak noktalar gösterilmeye çalışıldı. İki yapıt arasındaki en belirgin özellik başka metinlere yapılan göndermelerdir. Politikacılara yöneltilen sert eleştiriler, çıkarcı yöneticilerin ikiyüzlülüğü ve konumlarını kötüye kullanmaları dikkati çeken diğer bir ortak noktadır. Rosencrantz ve Guildenstern Öldüler’in yazarı Tom Stoppard gibi Hacivat ve Karagöz Neden Öldürüldü’nün senaryo yazarları Levent Kazak ile Ezel Akay da bir yandan yerleşik düşünceleri ve alışkanlıkları yıkmaya çalışırken, bir yandan da geçmişi tekrar canlandırıp insanları düşündürmeyi, eğlendirmeyi ve güldürmeyi amaçlarlar. Adı geçen eserlerdeki iki yönlülük, tıpkı yazı ve tura gibi, bireyin farklı yönlerini ortaya koyar. İnsanoğlunun zayıflığı ve çaresizliği, ölümün kaçınılmazlığı, ahlakın hiçbir şeyin ve kimsenin tekelinde olmadığı, aksine tamamen bireysel olduğu üzerinde durulmuştur.

___

Barthes, R. (1988), “The Death of the Author”, K. M. Newton (der.),

Twentieth-Century Literary Theory, Macmillan Education, London.

Brater, E. (1981), “Parody, Travesty, and Politics in the Plays of Tom Stoppard”, Hedwig Back and Albert Wertheim (der.), Essays on Contemporary British Drama, Max Heueber Verlag.

Brassell, Tim, (1985), Tom Stopard An Assessment, Macmillan Press, Hampshire, London.

Colby, Douglas (1978), As The Curtain Rises. On Contemporary British Drama: 1966–1976, Associated University Presses.

Kazak, Levent ve Ezel Akay (2004), Hacivat ve Karagöz Neden Öldürüldü, IFR.

Nadel, Ira, (2002), Double Act: A Life of Tom Stoppard, Methuen Publishing Ltd.

Shakespeare, William, (1994), As You Like It, Penguin Books.

Stoppard, Tom, (1967), Rosencrantz and Guildenstern are Dead, Grove Weidenfeld, New York.