Büyük Selçuklular ve Irak Selçukluları Döneminde Dîvân-ı İşrâf / Dîvân-ı İşrâf in Great Seljuks’ and Iraq Seljuks’ Times

Öz Bu çalışmada, tarihteki en büyük Türk imparatorluklarından birisi olan Büyük Selçuklu İmparatorluğu ile bu imparatorluğa bağlı olarak kurulan Irak Selçukluları’nın sivil teşkilâtında önemli bir yeri olan Dîvân-ı İşrâf incelenmiştir. Dîvân-ı İşrâf, söz konusu dönemde, bugünkü anlamda Bakanlar Kurulu diyebileceğimiz ve neredeyse bütün devlet işlerinin görüşülüp karar bağlandığı Dîvân-ı Âlâ’nın alt şubelerinden birisidir. Bu dîvânın reisliğini sultan tarafından tayin edilen ve müşrîf unvanını kullanan devlet adamları yapmıştır. Bununla birlikte müşrîfin olmadığı zamanlar ona vekâlet eden bir kişi de dâhil olmak üzere bu dîvânda pekçok görevli yer almıştır. Umumî görevinin devletin malî işlerini, gelir ve giderlerine ait her tür belgeyi, bu işlerle ilgilenen kurumlarını kontrol etmek olduğu anlaşılan bu dîvân, mezkûr dönemde ayrıca bir casusluk birimi/istihbarat dairesi gibi çalışmıştır. Bu yüzdendir ki, bu dîvândaki görevliler kendilerine güvenilen, sır tutabilen kişiler arasından seçilmişlerdir.Anahtar Kelimler: Selçuklular, Türkler, Dîvân, Dîvân-ı İşrâf, Müşrîf.  Abstract: This study examines Dîvân-ı İşrâf which has a great importance in civil organization of one of the greatest Turkish Empires Great Seljuk Empire and Iraq Seljuk Empire related to Great Seljuks. Dîvân-ı İşrâf was one of the sections of Dîvân-ı Âlâ, the cabinet in contemporary sense, where almost all government issues were handled and decided.  The headman of the council was a statesman with müşrif title and was appointed by the sultan. Besides, when müşrif is not around, including a deputy, there were many attendants in the council. The council which was designed to control documents and institutions related to financial affairs, incomes and spending also operated as an intelligence service in aforesaid times.  Because of this reason, people who worked there were chosen among confidential and secretive ones.Keywords: Seljuks, Turks, Dîvân, Dîvân-ı İşrâf, Müşrîf. Makale Geliş Tarihi: 29.01.2016Makale Kabul Tarihi: 23.12.2016

Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi-Cover
  • ISSN: 1304-4990
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Yayıncı: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü
Sayıdaki Diğer Makaleler

Üniversite Öğrencilerinin Finansal Okuryazarlık ile İlgili Tutum ve Davranışlarının Değerlendirilmesi

Fatih ALTAN, Enis Baha BİÇER

Çağdaş Felsefe Öncesi Düşüncede Akıl - İlerleme İlişkisi /

Hilal Kahraman

Üniversite Öğrencilerinin Finansal Okuryazarlık ile İlgili Tutum ve Davranışlarının Değerlendirilmesi / Evaluation of University Student’s Financial Literacy Related to Attitudes and Behavior

Enis Baha Biçer

Tunceli-Çemişgezek- Doğan Köyü Halı Dokuma Örnekleri

Mehmet KULAZ, Eylem GÜZEL

Büyük Selçuklular ve Irak Selçukluları Döneminde Dîvân-ı İşrâf

Özgür TOKAN

Ön Lisans ve Lisans Düzeyinde Muhasebe Eğitimi Alan Öğrencilerin Başarılarına Etki Eden Faktörler: Atatürk Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Üzerine Bir Araştırma

Muhammet ÖZCAN, Ensar AĞIRMAN, Reşat KARCIOĞLU

Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Konuşma Becerisi Kazandırmada Filmlerin Kullanımı

Beytullah KARAGÖZ, Adem İŞCAN

Müzik Ders Kitaplarındaki Görsellere İlişkin Öğretmen Görüşleri

Hüseyin ASLANTAŞ, Barış DEMİRCİ

Sosyal Medya ve Bazı Kurumsal Etkileşimler ve Sosyal Medyaya Eleştirel Yaklaşım

Lokman CERRAH

Ön Lisans ve Lisans Düzeyinde Muhasebe Eğitimi Alan Öğrencilerin Başarılarına Etki Eden Faktörler: Atatürk Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Üzerine Bir Araştırma /Factors Affecting the Success of the Two Year Degree and Bachelor Degree Students Taking

Reşat KARCIOĞLU, Ensar AĞIRMAN, Muhammet ÖZCAN