Bilişsel Kuramların Coğrafya Eğitimi ve Öğretiminde Uygulanabilirliği / The Applicability of Cognitive Theories in Geography Teaching and Education

Öz Özet: Doğa bilimleriyle beşeri bilimler arasındaki ilişkileri, karşılıklı etkileşimi ve bununsonucunda ortaya çıkan bütün mekânsal kalıpları en iyi şekilde açıklamaya çalışan coğrafya;eğitim programlarında önemli bir yere sahiptir. Coğrafya eğitiminde birtakım becerilerin kazandırılmasıhedefleyen öğretmen, çeşitli kuram, strateji, yöntem ve tekniklerin özellikleri ilekullanımı hakkında bilgi sahibi olması gerektiğini bilmelidir.Yaptığımız bu araştırmada, bilişsel kuramların coğrafya öğretimi ve eğitimindeki uygulanabilirliği,ortaöğretim coğrafya ders konuları çerçevesinde ele alınmış ve örneklerle açıklanmıştır.Ortaöğretim kurumlarında görev yapan bir grup coğrafya öğretmenlerine, bilişselkuramlardan hangisini daha fazla kullandıklarını tespit amacıyla anket uygulanmıştır. Araştırmanınsonucunda öğretmenlerimizden % 52.9'u anlamlı öğrenme (sunuş yoluyla), % 29.4'übuluş yoluyla, % 11.7'sinin kavrama yoluyla öğrenme kuramını en fazla kullandıkları yönündegörüş belirtmişlerdir. Bilişsel kuramların öğretim ilkeleri esas alınarak yapılan öğrenciuygulamalarında ise anlamlı öğrenmelerin sağlandığı ve coğrafya eğitiminde uygulanabilirolduğu konusunda veriler elde edilmiştir.Anahtar sözcükler: coğrafya eğitimi, bilişsel kuramlar, uygulanabilirlik, buluş, sunuş,kavramaAbstract: Geography, trying to explain the relationship between natural sciences andhumanities, interaction between them and the resultant spatial terms, has an important roleon curriculum. Teacher aiming that her students gain some skills in geography educationknow that she should have knowledge of the feature and usages of various theories, strategiesmethods and techniques.In this research, applicability of cognitive theories in geography teaching and educationis handled with the Frame of secondary education geography subject and exemplified. Withthe aim of determining which cognitive theories a group of geography teachers at secondaryeducation institution uses most, a questionnaire is applied. In consequence of the research.It's estimated that 52 per cent of teachers use meaningful learning (uiq presentation) most,24 percent of them learning via discovery, %11,7 per cent of them learning via cognition. INstudents applications based on teaching principles of cognitive theories, It's acquired thatmeaning learning is provided and It's applicable to geography education.Key Words: geography education, cognitive theories, applicability, discovery, presentationcognition.

___

Akıncıoğlu, O. (2003). Eleştirel Düşünme Becerileri ve Öğretim. Öztürk, Cemil & Dilek

Dursun (Ed.). Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi. Ankara: Pegem Yayıncılık. Alkan, C.& Kurt, M. (1998). Özel Öğretim Yöntemleri (Disiplinlerin öğretim teknoloji- si). Ankara: Ertem Matbaacılık.

Binbaşıoğlu, C. (1995). Eğitim Psikolojisi (9. Baskı). Ankara: Gazi Üniv. Gazi Eğitim

Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü. Demircioğlu, H. (2003). Öğretim Stratejileri. Öztürk, Cemil & Dilek Dursun (Ed.). Hayat

Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi. Ankara: Pegem Yayıncılık. Doğanay, H. (1992). Coğrafyaya Giriş (Yöntem İlke ve Temel Terminoloji). Atatürk Üni- versitesi Yayınları No.726, KKEF Yayınları No.23.

Doğanay, H. (2002). Coğrafya Öğretim Yöntemleri. İstanbul: Bakanlar Matbaacılık.

Ersanlı, K. (2005). Davranışlarımız, Gelişim ve Öğrenme. Samsun: Eser Matbaası.

McKinney, P., M.& Edgington, W., D. (1997). “Issues Reladet to Teaching Generalizati- ons in Elementary Social Studies”. Social Studies, 88 (2).

Oktaylar, H., C. (2008). Bireysel Öğrenme Stratejileri (öğretmen adayları için). Ankara: Yargı Yayınevi.

Ünal, Ç. (2008). Öğrenme-Öğretme Kuramları ve Coğrafya Eğitimine Yansımaları. Er- zurum: Eser Matbaası.

Woolfolk, A., E. (1998). Educational Psycholog. Allyn and Bacon, Baston.

Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi-Cover
  • ISSN: 1304-4990
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Yayıncı: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü