Demokrat Parti Döneminde Milli Eğitim Şûraları

Öz Bu çalışmada DP iktidarı döneminde toplanan Milli Eğitim Şûraları incelenmiştir. Bunların ilki 4 – 14 Şubat 1953 tarihleri arasında çalışan Beşinci Milli Eğitim Şûrası, ikincisi 18 – 23 Mart 1957 tarihleri arasında çalışan Altıncı Milli Eğitim Şûrası’dır. Çalışmada önce, DP iktidarı dönemine kadar olan süreçte toplanan milli eğitim şûraları ve milli eğitim şûraları öncesinde toplanmış benzeri toplantılar kısaca anlatılmıştır. Birinci Maarif Kongresi, birinci, ikinci ve üçüncü heyet-i ilmiye toplantıları ile ilk dört milli eğitim şûrası söz konusu toplantılar arasındadır. Ardından temel evreler altında genel hatlarıyla DP iktidarı döneminin siyasal özellikleri gösterilmiştir. Sonrasındaysa DP iktidarı döneminde toplanan iki milli eğitim şûrası ele alınmış, bu şûraların gündemleri, uygulama alanı bulan veya bulamayan önemli kararları sunulmuştur. Çalışmada şûralarda yaşanan önemli tartışmalara da kısaca yer verilmiştir. Son olarak da DP iktidarı döneminde toplanan şûraların genel özelliklerine dair bulgular dikkate alınarak bu şûralar, kendinden önceki şûralar ve benzeri diğer toplantılarla karşılaştırılmıştır. Bu karşılaştırma kapsamında, DP iktidarı döneminde toplanan şûraların kendinden önceki şûralar ve benzeri diğer toplantılardan farklı olan noktaları gösterilmiş ve bu farklılıklar dönemin siyasal özellikleri dikkate alınarak yorumlanmıştır.

___

  • Akgül, H. (2006), IV. Milli Eğitim Şûrası (22 – 31 Ağustos 1949), Bilgi ve Bellek, S. 6, 175 – 187.
  • Akyüz, Y. (1985), Türk Eğitim Tarihi, Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
  • Altıncı Maarif Şûrası (Çalışma Esasları, Komisyon Raporları, Konuşmalar), (1957), T.C. Maarif Vekâleti Yayınları.
  • Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, (1997), C. 2, Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları.
  • Beşinci Milli Eğitim Şûrası (Çalışma Esasları, Komisyon Raporları, Konuşmalar), (1954), T.C. Maarif Vekâleti Yayınları.
  • Birinci Maarif Şûrası (Çalışma Programı, Konuşmalar, Lahikalar), (1939), Ankara: T.C. Maarif Vekilliği Yayınları.
  • Dinç, S. (2015), Türk Eğitim Tarihinde Yapılan Milli Eğitim Şûraları ve Uygulamaları (1939 – 1960), Ankara: Akademisyen Kitabevi.
  • Dördüncü Milli Eğitim Şûrası (Çalışma Programı, Komisyon Raporları, Konuşmalar), (1949), Ankara: T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Eroğul, C. (1998), Demokrat Parti: Tarihi ve İdeolojisi, Ankara: İmge Kitabevi.
  • İkinci Maarif Şûrası (Çalışma Programı, Raporlar, Konuşmalar), (1943), Ankara: T.C. Maarif Vekilliği Yayınları.
  • İstatistik Göstergeler (1923 – 1995), (1996), Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü Yayınları.
  • Sakaoğlu, N. (2003), Osmanlı’dan Günümüze Eğitim Tarihi, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Tekeli, Ş. (1996), Cumhuriyet Döneminde Seçimler, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C. 7, 1798 – 1824.
  • Tunaya, T. Z. (1952), Türkiye’de Siyasal Partiler (1859 – 1952), İstanbul: Arba Yayınları.
  • Üçüncü Milli Eğitim Şûrası (Çalışma Programı, Komisyon Raporları, Konuşmalar), (1947), Ankara: T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Yücel, H. Â. (1994), Türkiye’de Orta Öğretim, Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • Zelyut, R. (1996), Milli Eğitim Şûraları, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C. 3, 642 – 680.