TÜRK HALK KÜLTÜRÜNDE GEÇİŞ DÖNEMLERİNİN G. HOFSTEDE’NİN KÜLTÜREL BOYUTLARINDAN ERİLLİK-DİŞİLLİK (MASCULINITY) FAKTÖRÜNE GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ

Kültürel farklılaşmanın boyutlarına yönelik olarak farklı bilim adamları değişik sınıflamalar yapmışlardır. G. Hofstede, bir sosyal psikolog ve kültürlerarası iletişim alanında önde gelen bir örgütsel sosyoloji uzmanıdır. Ulusal ve örgütsel olarak ikiye ayırdığı kültürleri açıklayabilmek için beş parametre sunmuştur. Bunlar güç mesafesi, bireycilik/çoğulculuk, erillik/dişillik, belirsizlikten kaçınma ve uzun / kısa vadeye dönüklüktür. Erillik-Dişillik (Masculinity) başlıklı parametreye göre örneğin, erkeksi kültürün egemen olduğu toplumlarda kadın ve erkek rolleri arasında kesin bir ayırım vardır. Kadınsı kültürün egemen olduğu toplumlarda ise kişiler arası uyum ve anlaşma önemlidir. Çatışmaya gitmektense örtbas etme yoluna gidilir. Bu çalışmada G. Hofstede’nin “Erillik-Dişillik (Masculinity)” kültürel boyutunun Türkiye analizi incelenmiş ve sonrasında bu analize veri olan eğilim ve uygulamaların Türk halk kültüründe geçiş dönemlerinde nasıl bir karşılığı olduğu tespit edilmeye çalışılmıştır.

Evaluatin of Transition Periods in The Turkish Folk Culture From The Perspective of “Masculinity/Feminity” Dimension in G. Hofstede's Cultural Dimensions

Different scholars have made a variety of classifications for the dimensions of cultural differentiation. G. Hofstede is a social psychologist and one of the leading representatives of organisational sociology in the field of intercultural communication. He provided five parameters to explain the cultures that are examined in national and organizational contexts. These are power distance, individualism / collectivism, masculinity / femininity, uncertainty avoidance and long / short term orientation. According to the parameter titled Masculinity and Femininity, for instance, there is a strict distinction between male and female roles in societies where masculine cultures are dominant. In societies where feminine culture is dominant, harmony and agreement between individuals are important. Covering up a conflict is a more acceptable method. This study at first examines the Turkey Case of G. Hofstede's "Masculinity-femininity" cultural dimension and then tries to determine how those tendencies and practices that provide basis for this analysis could match Turkish folk culture in the transition periods.

Keywords:

Turkish Folk Culture, Transition Periods, G. Hofstede Masculinity / Femininity Dimensions, Intercultural Communication,

PDF

___

Abdulkadiroğlu, A. (1987). Bartın ve Çevresinde Dini Manevi Halk İnançları, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara.Acıpayamlı, O. (1974). Türkiye’de Doğumla İlgili Âdet ve İnanmaların Etnolojik Etüdü, Ankara Üniversitesi Yayınları, Ankara.Altun, I. (2004). Kandıra Türkmenlerinde Doğum, Evlenme ve Ölüm, Yayıncı Yayınları, Kocaeli.Artun, E. (1996). “Köy Seyirlik Oyunlarındaki Düğünlerde Gelin Güvey Motifinde Eski Kültür İzleri,” 3. Milletlerarası Türk Halk Edebiyatı ve Folkloru Kongresi Bildirileri, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.------------------- (1998). “Tekirdağ Halk Kültüründe Geçiş Dönemleri-Doğum Evlenme Ölüm", Bir Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, İstanbul.------------------- (2007). Türk Halkbilimi, Kitabevi Yayınları, İstanbul.------------------- (2009). Adana Halk Kültüründe Doğum-Evlenme-Ölüm, Altın Koza Yayınları, Adana.Avcı, C. (2015). Gaziantep Barakları Anonim Halk Edebiyatı ve Halk Kültürü Araştırması, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Adana.Bali, A. (2015). Mersin Konargöçerlerinin Halk Kültüründe İnanışlar ve Bunlara Bağlı Uygulamalar, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Adana. Çelik, A. (2001). “Afganistan’daki Hazar Türkleri ile Doğu Karadeniz Bölgesindeki Çepni Türkleri Arasında Yaşayan Halk İnanmaları Üzerine Bir Mukayese Denemesi”, Milli Folklor, S. 50, Feryal Matbaacılık, Ankara.Cin, F. (2004). Ceyhan Yörüklerinde Halk Kültürü Araştırmaları, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana.Çobanoğlu, Ö. (2009). “Türk Halk Bilim Çalışmaları”, Cumhuriyet Dönemi Türk Kültürü/1920–1938 Atatürk Dönemi, C. 3, 11. Bölüm: Halk Kültürü, Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, Ankara.Earley, P. C. (2006). “Leading Cultural Research İn The Future: A Matter Of Paradigmsand Taste,” Journal Of International Business Studies, Vol. 37.Eker, G. Ö. (2009). İnsan-Kültür-Mizah, Grafiker Yayınları, Ankara.Eroğlu, Türker vd. (2003). Sakarya Halk Kültürü (Derleme Çalışması), Sakarya Valiliği, Sakarya Üniversitesi Yayınları, Sakarya.Erol, M. (2012). Halep Türkmenleri Halk Kültürü Araştırması, Grafiker Yayınları, Ankara. Güvenç, B. (1999). İnsan ve Kültür, Remzi Kitabevi, Ankara.----------------------- (2002). Kültürün Abc’si, 2. Baskı, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.Hofstede, G. (1980). Culture’s Consequences: International Differences İn Work Related Values, Sage Publications, Newbury Park.Hofstede, G. - Hofstede, G. And Minkov, M. (2010). Software Of Mind: Intercultural Cooperationand Its Importance For Survival, Mc Graw-Hill, New York.İnan, A. (1987). Makaleler ve İncelemeler, Türk Tarih Kurumu, Ankara.Kalafat, Y. (1990). Doğu Anadolu’da Eski Türk İnançlarının İzleri, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara.Karakaş, A. (2014). “Çukurova Yöresi Geçiş Törenlerinde Su Odaklı Uygulamalar Üzerine Bir Değerlendirme”, Humanitas Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 3, Bahar, Namık Kemal Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Tekirdağ. Kirkman, B. L., Lowe, K. B., ve Gibson, C. B. (2006). “A Quarter Century Ofculture’s Consequences: A Review Of Empirical Research Incorporating Hofstede’s Culturalvalues Framework”, Journal Of International Business Studies, Vol. 37.Nahya, Z. (1987). "Kız İsteme ve Söz Kesme Gelenekleri Üzerine Bir Atlas Denemesi", Iıı. Milletlerarası Türk Folklor Kongresi Bildirileri, C. 4, (Gelenek Görenek Ve İnançlar), Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.Örnek, S. V. (1995). Türk Halkbilimi, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.Özdemir, H. (1985). "Artvin’de Düğün Âdetleri (Kız Göçürme Oğlan Everme)", Türk Folkloru, S.68, İstanbul.Sargut, S. (2001). Kültürlerarası Farklılaşma ve Yönetim, 2. Baskı, İmge Kitabevi, Ankara.Sivakumar, K. And Nakata, C., (2001). “The Stampede Toward Hofstede’s Framework: Avoiding The Sample Design Pit İn Cross-Cultural Research”, Journal Of International Business Studies, Vol. 32.Smıth, P. (2007). Kültürel Kuram, Babil Yayınları, İstanbul.Soylu, S. (1973). "Mut Düğünlerinde Düğün Töre Ve Süreleri", TFA, C.14, S.287, Yörük Matbaası, 1973, İstanbul.------------------, (1987). "Taşeli Yöresi Düğün Gelenekleri ve Geleneği Oluşturan Sebepler”, III. Milletlerarası Türk Folklor Kongresi Bildirileri, C. IV, (Gelenek Görenek ve İnançlar), Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.Şenesen, İ. (2016). Adana Halk İnançlarında Eski Türk İnanışlarının İzleri, Karşılaştırma-İnceleme, Giriş Yayınları, Adana.Şenesen, O. R. (2011). Çukurova Bölgesi Girit Göçmenleri Halk Kültürü Araştırması, Karahan Kitabevi, Adana.Taylor, E. B. (1903). Primitive Culture Researches Into The Development Of Mythology, Philosophy, Religion, Language, Art And Custom, Londra, Tezcan, M. (1985). Eğitim Sosyolojisi, 4.Baskı, Ankara Üniversitesi Basımevi, 1985, Ankara.----------------------- (1988). "Çocuk Nişanlılığı (Afyon Çayırbağ Köyü Örneği)", Türk Halk Kültürü Araştırmaları 1997, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.Uğuzman, T. (2000). “Dördüncü Uluslararası Dörtdivan Yayla Şenlikleri’nin Düşündürdükleri, Halk Kültürünü Etkisi Altına Alan Popüler Kültür”, Folklor/Edebiyat, C.6, S.24, Ankara.Ülkütaşır, M. Ş. (1963). "Sinop ve Çevresinde Köy Düğünleri", TFA, C.8, S.165, Yörük Matbaası, İstanbul.Wıllıams, R. (205). Anahtar Sözcükler, İletişim Yayıncılık, İstanbul.Yalman (Yalgın), A. R. (1977). Cenup’ta Türkmen Oymakları, Haz: Sabahat Emir, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.Yıldız, M. (1968). "Ermenek Başyayla Kasabasında Ölüm ve Cenaze Törenleri", TFA, C.11, S. 226, Yörük Matbaası, İstanbul.Yılmaz, H. (1972). "Lüleburgaz ve Çevresinde Düğün Törenleri", TFA, C.14, Yörük Matbaası, İstanbul.Yılmaz, M. A. (2005). Aladağ Halk Kültürü Araştırması, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana.