Suriyeli Öğretmenler: Eğitimdeki Rolleri ve Karşılaştıkları Sorunlar

2011 yılında Suriye’de yaşanan iç savaş sonrasında Türkiye’ye sığınan ve okul çağında olan Suriyelilerin eğitimi, gönüllü Suriyeli öğretmenler tarafından Arapça müfredata bağlı olarak Geçici Eğitim Merkezlerinde yürütülmekteydi. Ancak Millî Eğitim Bakanlığı 2016 yılında, uyumu ertelediği ve eğitim kalitesinin denetlenebilir olmadığı gibi nedenlerle Geçici Eğitim Merkezlerini aşamalı olarak kapatma kararı almıştır. Bu karar sonrasında Suriyeli öğrenciler Millî Eğitim Bakanlığına bağlı okullara transfer edilirken, uyumlarını kolaylaştırması amacıyla Suriyeli öğretmenler de kendilerine eşlik ederek okullarda görevlendirilmiştir. Bu çalışma; Suriyeli öğretmenlerin okullarda üstlendiği görevi, bu görevden memnuniyet düzeyini, yüzleştiği sorunları ve son tahlilde Suriyeli öğretmenlerin Suriyeli öğrencilerin eğitim sürecine dair değerlendirmesini ele almaktadır. Çalışmada nitel araştırma yöntem ve teknikleri izlenerek Mardin’de Millî Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda görev alan 20 Suriyeli öğretmene, kişisel ağlar ve kartopu yöntemiyle ulaşılmış ve öğretmenlerle derinlemesine mülakat gerçekleştirilmiştir. Bu veriye göre Suriyeli öğretmenlerin, teorik düzeydeki rolüyle uygulamadaki rolünün farklılaştığı, memnuniyet düzeyinin farklı okul türlerinde değişkenlik gösterdiği, kronik sorunlarla mücadele ettiği ve Suriyeli öğrencilerin uyum noktasında önemli bir mesafe kat ettiği anlaşılmaktadır.

Syrian Teachers: Their Roles in Education and the Problems They Face

The education of school-age Syrians who took refuge in Turkey after the civil war in Syria in 2011 was carried out in Temporary Education Centers by volunteer Syrian teachers, depending on the Arabic curriculum. However, after the decision of the Ministry of National Education to gradually close the Temporary Education Centers in 2016 because of reasons such as delaying compliance and the quality of education not being auditable, Syrian students were transferred to schools affiliated with the National Education. To facilitate the adaptation of Syrian students, Syrian teachers were also assigned to these schools. This study deals with the tasks taken on by Syrian teachers in schools, the level of satisfaction with their duty, the problems they face, and, finally, the evaluation of Syrian students from their perspective. In the study, 20 Syrian teachers working in schools affiliated with the Ministry of National Education in Mardin were reached through personal networks and the snowball method, and in-depth interviews were conducted with these teachers by following qualitative research methods and techniques. According to these data, it is understood that the roles of Syrian teachers at the theoretical level differ from those in practice, their satisfaction levels vary in different school types, and they struggle with economic problems; and in their eyes, Syrian students have made a significant progress in terms of adaptation.

___

  • Aydın, H., & Kaya, Y. (2019). Education for Syrian Refugees: The New Global Issue Facing Teachers and Principals in Turkey. Educational Studies, 46-71. doi:10.1080/00131946.2018.1561454
  • Aytekin, M. (2019). İmam-Hatip Liselerinde Okuyan Suriyeli Öğrencilerin Yaşadıkları Uyum ve Dil Sorunları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Bursa Uludağ Üniversitesi.
  • Betül, B., Şahin, S., & Işıklı Babahan, N. (2016). Geçici Eğitim Merkezlerinde (GEM) Görev Yapan Suriyeli Öğretmenlerin Ksrşılaştıkları Sorunlar. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 12(6), 1290-1310.
  • Creswell, J. W. (2013). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches. Los Angeles, USA: SAGE.
  • Çelik, H., Başer Baykal, N., & Kılıç Memur, H. N. (2020). Nitel Veri Analizi ve Temel İlkeleri. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi - ENAD, 8(1), 379-406.
  • Demir, R. (2019). İmam Hatip Lisesinde Öğrenim Gören Suriyeli Öğrencilerin Eğitim Sorunları: Kilis Örneği. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(44), 80-306.
  • Erdoğan, E., & Uyan-Semerci, P. (2021). Toplumsal Araştırma Yöntemleri İçin Bir Rehber: Gereklilikler, Sınırlılılar ve İncelikler. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • GİGM. (2021, 10 24). Geçici Koruma. Göç İdaresi Genel Müdürlüğü: https://www.goc.gov.tr/gecici-koruma5638 adresinden alındı
  • HABERTÜRK. (2018, 02 02). 6 bin 200 PICTES'li öğretmen kadro bekliyor. HaberTürk: https://www.haberturk.com/6-bin-200-pictes-li-ogretmen-kadro-bekliyor-1821870 adresinden alındı
  • Halpern, C., Trunfio, J., & Aydın, H. (2021). ‘We learned to be compassionate’: pre-service teachers’ perceptions of teaching immigrant children. Journal of Multilingual and Multicultural Development. doi:10.1080/01434632.2021.1931252
  • KASAM. (2021, 08 11). Gönüllü Eğiticiler Okulda Kalmalı. Karadeniz Stratejik Araştırma Merkezi: https://kasam.org/gonullu-egiticiler-okulda-kalmali/ adresinden alındı
  • KFW. (2020, 10 16). Turkey: Teacher for Syrian refugee children. KFW DEVELOPMENT BANK: https://www.kfw-entwicklungsbank.de/International-financing/KfW-Development-Bank/About-us/News/News-Details_611264.html adresinden alındı
  • Kılıc, V., & Toker Gokce, A. (2018). The Problems of Syrian Students in the Basic Education in Turkey. European Journal of Social Science Education and Research, 5(1), 199-211. doi:10.26417/ejser.v5i1.p199-211
  • Kiremit, R., Akpınar, Ü., & Tüfekci Akcan, A. (2018). Suriyeli Öğrencilerin Okula Uyumları Hakkında Öğretmen Görüşleri. Kastamonu Education Journal, 26(6), 1-11.
  • Küçüksüleymanoğlu, R., & Kurt, A. (2020). Suriyeli Öğrenciler İçin Görevlendirilen PICTES Öğretmenlerinin Tükenmişlik Düzeyleri: Bursa Örneği. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 24-45.
  • Külekçi Akyavuz, E., Gezeroğlu, E., & Toma, Ş. (2020). Suriyeli Öğrencilerin Eğitiminde Karşılaşılan Sorunlarla İlgili Okul Yöneticilerinin Görüşleri. International Journal of Scholars in Education, 3(1), 1-15.
  • Manzoni, C., & Rolfe, H. (2019). How Schools are Integrating New Migrant Pupils and Their families. National institute of Economic and Social Research. London: Paul Hamlyn Foundation.
  • Mebpersonel. (2019, 01 21). PICTES Öğretmenleri, Eğitim-İş'i Ziyaret Etti. MEbpersonel: https://www.mebpersonel.com/sendikalar/pictes-ogretmenleri-egitim-is-i-ziyaret-etti-h227929.html adresinden alındı
  • Özer, Y., Komsuoğlu, A., & Ateşok, Z. (2016). Türkiye’deki Suriyeli çocukların eğitimi: Sorunlar ve çözüm önerileri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 37, 185-219. doi:10.16992/ASOS.11696
  • PIKTES. (2021, 11 05). PIKTES Nedir? Suriyeli Çocukların Türk Eğitim Sistemine Entegrasyonunun Desteklenmesi Projesi: https://piktes.gov.tr/ adresinden alındı
  • Reliefweb. (2021, 11 05). Turkey: Teacher for Syrian refugee children. https://reliefweb.int/report/turkey/turkey-teacher-syrian-refugee-children?gclid=Cj0KCQiAsqOMBhDFARIsAFBTN3fxym242-FGIs2JQhzP_YtMA0MXzL4-Eng-x5WKD-gqyGj7dyo6Y5caAum8EALw_wcB adresinden alındı
  • Sarmini, I., Topçu, E., & Scharbrodt, O. (2021). Integrating Syrian refugee children in Turkey: The role of Turkish language skills (A case study in Gaziantep). International Journal of Educational Research Open, 1-8. doi:10.1016/j.ijedro.2020.100007
  • Silverman, D. (2021). Nitel Araştırma Nasıl Yapılır? (E. Hava, Çev.) İstanbul: Küre Yayınları.
  • Sözer, M., & Işıker, Y. (2021). Suriyeli Öğrencilerin Eğitim Süreçlerinde Öğretmenlerin Karşılaştıkları Sorunlar. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 183-200.
  • Sülükçü, Y., & Savaş, O. (2018). PICTES Türkçe Dil Yeterliklerine Yönelik Program ve Ölçek Geliştirme Çalıştayı Raporunun Değerlendirilmesi. Eciyes Journal of Education, 2(2), 59-74.
  • Tadesse, S. (2014). Parent Involvement: Perceived Encouragement and Barriers to African Refugee Parent and Teacher Relationships. Childhood Education,, 298-305. doi:doi.org/10.1080/00094056.2014.937275
  • Taskın, P., & Erdemli, Ö. (2018). Education for Syrian Refugees: Problems Faced by Teachers in Turkey. Eurasian Journal of Educational Research, 18(75), 155-178. doi:10.14689/ejer.2018.75.9
  • Türnüklü, A., Özkan, Ö., & Tercan, M. (2021). İlkokul Sınıf Öğretmenlerinin Türkiyeli ve Suriyeli Öğrencilerin Birbirlerine İlişkin Tutumlarına Yönelik Deneyimleri: Gruplararası Tutum. Nesne, 9(21), 656-673. doi:10.7816/nesne-09-21-11
  • UNHRC. (2021, 10 24). Syria emergency. UNHRC The UN Refugee Agency: https://www.unhcr.org/syria-emergency.html adresinden alındı
  • Uyan Semerci, P., & Erdoğan, E. (2017). Who cannot access education? Difficulties of being a student for children from Syria in Turkey. Vulnerable Children and Youth, 13(1), 30-45. doi:10.1080/17450128.2017.1372654
  • Yiğit, A., Şanlı, E., & Gokalp, M. (2021). Türkiye’deki Suriyeli Öğrencilerin Okula Uyumlarına Yönelik Öğretmen, Okul Yöneticileri ve Öğrencilerin Görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(1), 471-496.