Milaslı Dr. İsmail Hakkı’nın Hayatı, Eserleri ve İslam ile İlgili Görüşleri

Dr. İsmail Hakkı , Muğla’nın Milas ilçesinde dünyaya gelmiştir. İlköğrenimini burada tamamladıktan sonra İstanbul’da tıp eğitimi almış ve değişik resmi görevlerde bulunmuştur. Tıp Doktoru olmasına rağmen yaşadığı dönemde yapılan dini birçok tartışmaya katılmış ve eserler kaleme almıştır. Genel olarak İslam’ın emirlerinin güzellikleri, yasaklarının ise hikmetleri üzerinde durmuş ve bunları bilimsel olarak açıklamaya çalışmıştır. Milaslı’nın din, tıp ve dil alanlarında muhtelif konularda eserleri bulunmaktadır. Makalede Milaslı’nın hayatı, eserleri ve İslam ile ilgili görüşleri incelenmektedir. Böylelikle yakın tarihimizde yaşanan dini tartışmalar ve Milaslı’nın bu tartışmalara katkıları ortaya konulmaya çalışılmaktadır

Anahtar Kelimeler:

Milaslı, Dr. İsmail Hakkı, hıfzıssıhha, İslam, Dinler Tarihi

Dr. İsmail Hakkı was born in the town of Milas, Muğla. After graduating from the primary school in Milas, he trained in medicine in İstanbul and he has served in various official tasks. Although he was a doctor of medicine, he participated in many religious discussions and wrote down many books in his period. He stresses on the fairness of the Islamic rules and the wisdom of the Islamic prohibitions, and tries to explain them in a scientific way. He has several works in the fields of religion, medicine and language. In the article, life, works and views of Milaslı about Islam are examined. In this way, it will be possible to set forth the religious discussions that have been made in the recent history and his contributions to them

Keywords:

Milaslı, Dr. İsmail Hakkı, Protection of Wellbeing, Islam, History of Religions,

PDF

___

Akçay, Yusuf, “Osmanlı Dönemi Alfabe Tartışmaları Bağlamında Dr. İsmail Hakkı Bey ve Islah-ı Huruf Cemiyeti”, Uluslararası Türk Dili ve Edebiyatı Kongresi, Erzurum, 25-27 Nisan 2007.

Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi, C. 13, İstanbul: Gelişim Yayınları, 1986.

İzmirli, İsmail Hakkı, Anglikan Kilisesine Cevap, Sad. Fahri Unan, Ankara: TDV Yayınları, 1995.

Milaslı, İsmail Hakkı, “Ahlak Bahsi (Büyük Millet Meclisinde Fuhşun Men’i Hakkında Musib Tedbirler Düşünülmesi Münasebetiyle)”, Sebilürreşad, C. 23, S. 583, 10 Ocak 1340.

_____,“Akl-i Salah (Bizde İlm-i Terbiye-i Etfal Ne İçin Olamıyor)”, Sebilürreşad, C. 23, S. 588, 14 Şubat 1340.

_____, “Aksekili Ahmet Hamdi Efendi’nin ‘Dini Dersler’ Kitabı Mühim Bir Eksiğimizin İtmamına Doğru Büyük Bir Hatve”, Sebilürreşad, C. 17, S. 442, 25 Eylül 1335.

_____, “Başka Milletler Ne İçin Terakki Ediyorlar, Biz Ne İçin Edemiyoruz”, Sebilürreşad, C. 17, S. 427-428, 10 Temmuz 1335.

_____, Dinimizi Bilelim ve Bildirelim, Ankara: Yeni Cezaevi Basımevi, 1946.

_____, Din-i İslam ve Ulum ve Fünun, Dersaadet: Numune-yiTıbaat, 1909.

_____,“Din-i İslam ve Ulumu Fünun”, Sırat-i Müstakim, C. 4, S. 97, 1 Temmuz 326.

_____, “Din ve Asrilik”, Sebilürreşad, C. 16, S. 408-409, 17 Nisan 1335.

_____, “Düello Şer-i Şerife Muvaffak Olabilir Mi?”, Sebilürreşad, C. 16, S. 393, 27 Şubat 1335.

_____, “Fatiha Tefsiri”, Sebilürreşad, C. 16, S. 391, 13 Şubat 1335.

_____, Frengi İlleti Hakkında Elzem Olan Malumat, İstanbul: Asır Matbaası, 1901.

_____,“Geri Kalmaklığımızın Sebebi Dinimiz midir? Usulsüzlük müdür? Daha Başka Bir Şey Midir?”, Sebilürreşad, C. 17, S. 429-430, 17 Temmuz 1335.

_____, Hakikat-i İslam, İstanbul: Hilal Matbaası, 1925-1927.

_____,“Hala Eski Yanlış Yollara Gidiyoruz”, Sebilürreşad, C. 16, S. 416, 22 Mayıs 1335.

_____, Hıristiyanlık ve Müslimanlık, İstanbul: Türkiye Matbaası, 1935.

_____,“Hilal-i Ahdar Cemiyeti Doktor Milaslı İsmail Hakkı Bey’in Nutku (İçki İle Mücadele Etmek İçin Yapılan Toplantı Sonrasındaki Konuşmalardır)”, Sebilürreşad, C. 18, S. 462, 1 Nisan 1336.

_____,“Hukukumuzu Muhafaza İçin Nasıl Çalışmalıyız”, Sebilürreşad, C. 16, S. 417-418, 29 Mayıs 1335.

_____,“Huruf-i Munfasıla Numunesi ve Menafi’i Hakkında Birkaç Söz”, Sebilürreşad, C. 17, S. 435-436, 14 Ağustos 1335.

_____,“Islah-ı HurufMeselesi ”, Sebilürreşad, C. 10, S. 250, 13 Haziran 1329.

_____, İçki Beliyyesi ve Kurtulmanın Çareleri, Dersaadet: Hilal Matbaası, 1915.

_____,“İçkilerin Amerika’da Resmi Memnuiyeti Acaba Hangisi Asrilik”, Sebilürreşad, C. 16, S. 410-411, 1 Mayıs 1335.

_____,“İçkilerin Menine Çalışmak Lüzumu”, Sebilürreşad, C. 16, S. 412-413, 8 Mayıs 1335.

_____,“İntihar (İlm-i Ahlak ve Din Nazarında)-I”, Sebilürreşad, C. 23, S. 585, 24 Ocak 1340.

_____,“İntihar (İlm-i Ahlak ve Din Nazarında)-II”, Sebilürreşad, C. 23, S. 586, 31 Ocak 1340.

_____, İslam Dininde Etlerin Tezkiyesi, İstanbul: Ahmet Sait Matbaası, 1933.

_____,“İşlerini Naehil Ellere Tevdi Eden Milletler Yaşayamazlar”, Sebilürreşad, C. 16, S. 419-420, 5 Haziran 1335.

_____,Kadir Gecesinin Doğru Manası Nedir ve Asıl Sevabı Nereden Geliyor?, İstanbul: Reklam Basımevi, 1936.

_____, Kur’an Tercüme Edilebilir mi? Ve Yeni Vadide Fatiha Tercüme ve Tefsiri, 2. Baskı, İstanbul: Hilal Matbaası, 1924.

_____,“Kur’ân-ı Kerim Tercüme Olunabilir mi?”, Sebilürreşad, C. 15, S. 390, 5 Şubat 1335.

_____, Kur’ana Göre Hazreti İsanın Babası, İstanbul: Ankara Matbaası, 1934.

_____,“Geri Kalmaklığımızın Sebebi Dinimiz midir? Usulsüzlük müdür? Daha Başka Bir Şey Midir?”, Sebilürreşad, C. 17, S. 429-430, 17 Temmuz 1335.

_____, Hakikat-i İslam, İstanbul: Hilal Matbaası, 1925-1927.

_____,“Hala Eski Yanlış Yollara Gidiyoruz”, Sebilürreşad, C. 16, S. 416, 22 Mayıs 1335.

_____, Hıristiyanlık ve Müslimanlık, İstanbul: Türkiye Matbaası, 1935.

_____,“Hilal-i Ahdar Cemiyeti Doktor Milaslı İsmail Hakkı Bey’in Nutku (İçki İle Mücadele Etmek İçin Yapılan Toplantı Sonrasındaki Konuşmalardır)”, Sebilürreşad, C. 18, S. 462, 1 Nisan 1336.

_____,“Hukukumuzu Muhafaza İçin Nasıl Çalışmalıyız”, Sebilürreşad, C. 16, S. 417-418, 29 Mayıs 1335.

_____,“Huruf-i Munfasıla Numunesi ve Menafi’i Hakkında Birkaç Söz”, Sebilürreşad, C. 17, S. 435-436, 14 Ağustos 1335.

_____,“Islah-ı HurufMeselesi ”, Sebilürreşad, C. 10, S. 250, 13 Haziran 1329.

_____, İçki Beliyyesi ve Kurtulmanın Çareleri, Dersaadet: Hilal Matbaası, 1915.

_____,“İçkilerin Amerika’da Resmi Memnuiyeti Acaba Hangisi Asrilik”, Sebilürreşad, C. 16, S. 410-411, 1 Mayıs 1335.

_____,“İçkilerin Menine Çalışmak Lüzumu”, Sebilürreşad, C. 16, S. 412-413, 8 Mayıs 1335.

_____,“İntihar (İlm-i Ahlak ve Din Nazarında)-I”, Sebilürreşad, C. 23, S. 585, 24 Ocak 1340.

_____,“İntihar (İlm-i Ahlak ve Din Nazarında)-II”, Sebilürreşad, C. 23, S. 586, 31 Ocak 1340.

_____, İslam Dininde Etlerin Tezkiyesi, İstanbul: Ahmet Sait Matbaası, 1933.

_____,“İşlerini Naehil Ellere Tevdi Eden Milletler Yaşayamazlar”, Sebilürreşad, C. 16, S. 419-420, 5 Haziran 1335.

_____,Kadir Gecesinin Doğru Manası Nedir ve Asıl Sevabı Nereden Geliyor?, İstanbul: Reklam Basımevi, 1936.

_____, Kur’an Tercüme Edilebilir mi? Ve Yeni Vadide Fatiha Tercüme ve Tefsiri, 2. Baskı, İstanbul: Hilal Matbaası, 1924.

_____,“Kur’ân-ı Kerim Tercüme Olunabilir mi?”, Sebilürreşad, C. 15, S. 390, 5 Şubat 1335.

_____, Kur’ana Göre Hazreti İsanın Babası, İstanbul: Ankara Matbaası, 1934.

_____, Kur’anın Mucizeleri ve Mütaşabih Ayetlerin Tefsirleri, İstanbul: Türkiye Matbaası, 1935.

_____,“Lisaniyyat/Yeni Yazının El Yazısında da Bitişmemesi Büyük Meziyettir”, Sebilürreşad, C. 12, S. 290, 20 Mart 1330.

_____,Malarya Yani Sıtma Hakkında Kimler Neler Bilmeli, İstanbul: Hilal Matbaası, 1925.

_____, “Milletimiz İçin En Müthiş Tehlike Sıhhatsizliktir. Teşkilat-ı

Sıhhiyemiz Nasıl Olmalı?”, Sebilürreşad, C. 17, S. 437-438, 21 Ağustos 1335.

_____,“Milletlerin Terakkisinde Elifbanın Hissesi”, Sebilürreşad, C. 17, S. 431

432, 24 Temmuz 1335.

_____,“Müslümanlar Neden Geri Kaldılar ve Niçin İlerleyemediler”, Sebilürreşad, C. 17, S. 423-424, 19 Haziran 1335.

_____, Namazın Tıbben Faydası, İstanbul: Tahir Bey Matbaası, 1898.

_____,“Ne, Nasıl, Niçin Yazmalıyız”, Sebilürreşad, C. 17, S. 435-436, 14 Ağustos 1335.

_____,Tamim-i Maarif ve Islah-ı Huruf, İstanbul: A. Asaduryan Matbaası, 1908.

_____,“Verilen Sözü Tutmak, Sıdk-i Ahd ve Sıdk-i Va’d”, Sebilürreşad, C. 16, S. 421-422, 12 Haziran 1335.

_____, Yeni Harflerle Elifba, İstanbul: Matbaa-yı Hayriye ve Şürekâsı, 1917.

_____,Yeni Yazı ve Elifbası, İstanbul: A. Asaduryan Matbaası, 1909.

Milliyet Gazetesi, İstiklal Savaşı Gazetesi, Ömer Sami Coşar, 31.05.1919.

Sebilürreşad, C. 14, S. 339, 7 Mayıs 1331.

Türk Ansiklopedisi, C. 24, Başredaktör: Yılmaz Öztuna, Ankara: Milli Eğitim Basımevi, 1976.

http://www.milasbilgi.com/milasli-unluler (13.11.2013).