Müzikal Deşifrenin Boyutları ve Etken Faktörleri

Müzikal deşifre, zihnin ve bedenin karmaşık işlemler gerçekleştirdiği çok boyutlu bir süreçtir. Nitel araştırma yönteminin benimsendiği bu çalışmada deşifrenin boyutları ve deşifreyi etkileyen faktörler sistematik bir şekilde ele alınmıştır. Bu sayede deşifre konusunun araştırmacı ve öğrencilere daha bütünlüklü, anlaşılır bir biçimde sunulması hedeflenmiştir. Literatür taramasından yararlanılarak hazırlanan bu çalışmada, deşifrenin öğrenme, okuma, seslendirme olmak üzere üç temel boyutta sınıflandırılabileceği ve bu boyutları etkileyen tüm faktörlerin deşifreyi de etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca araştırmada elde edilen bulgular ışığında deşifresini geliştirmek isteyen öğrenci ve müzisyenlere birtakım öneriler sunulmuştur.

Dimensions of The Musical Sight-Reading and Effective Factors

Musical sight-reading is a multi-dimensional process in which mind and body realize complicated transactions. In the research in which the qualitative research method has been adopted, the dimensions of sight-reading and the factors that effect sight-reading have been considered. In this manner, it has been aimed that sight-reading subject's to be presented to the students understandably, scrutinizingly and in an entire way. In this research which is made through literature survey, it has been concluded that musical sight-reading might be classified in three basic dimensions as learning, reading, and vocalization and the factors which affect these dimensions might effect musical sight-reading at the same time. Moreover, the data which has been obtained through the research might present some suggestions to the students who are keen to progress their sight-reading skills.

___

  • Alpan Bangir, G. (2008). “Ders Kitaplarındaki Metin Tasarımı”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6 (1), s.107-134.
  • Banton, J. L. (1994). Cognitive Processes and Memory for Piano Music, Doctoral Dissertation, Liecester: University of Leicester.
  • Bayrak, C., Yılman, M., Erdoğan, İ., Ada Ş., Dağlı, A. vd. (2002). Öğretmenlik Mesleğine Giriş, Ed. Ö. Demirel ve Z. Kaya, Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Bingöl, F. (2013). “Klasik Gitar Eğitiminde Parmak Hazırlamalı Seslendirme Yöntemi”, Ekev Akademi Dergisi, 17 (56), s.409-418.
  • Çimen, G. (2001a). “Konser Kaygısı”, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21 (2), s.125-133.
  • Çimen, G. (2001b). “Piyanoda Deşifre Öğretimine Yaklaşımlar”, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 14 (2), s.445-452.
  • Çuhadar, C. H. (2008). “Müzik ve Beyin”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(2), s.67-76.
  • Ercan, N. (2008). Piyano Eğitiminde İlke ve Yöntemler, Ankara: Sözkesen Matbaası.
  • Erden, M. ve Akman, Y. (2014). Eğitim Psikolojisi (Gelişim-Öğrenme-Öğretme), Ankara: Arkadaş Yayınevi.
  • Fenmen, M. (1991). Müzikçinin Elkitabı, Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları.
  • Gidergi Alptekin, A. (2012). “Müzik Performans Anksiyetesi” Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (1), s.137-148.
  • Goolsby, T. W. (1994). “Eye Movements During Sightreading” Music Perception, 12, s.97-123.
  • Gödelek, E. (1982). Psikomotor Becerilerin Ölçülmesinde Kullanılan Omega Testi, Sinüzoid Testi, Ayna Testi ve İşaret Çizimi Testlerinin Karşılaştırılmasına Ilişkin Bir Araştırma, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Göğüş, B. (1978). Türkçe ve Yazın Eğitimi, Ankara: Gül Yayınevi.
  • Gürel, E. (2001). “Çalışma Yaşamında Işık ve Aydınlatmanın Önemi”, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5, s.1-10.
  • Kadıoğlu, M. (2004). Çok Hızlı Okuma Teknikleri, İstanbul: İm Yayınları.
  • Karaçay, B. (2010). “Müzik ve Beyin”, Bilim ve Teknik Dergisi, Temmuz, s.32-38.
  • Karaçay, B. (2011). “Okuyan Beyin”, Bilim ve Teknik Dergisi, Eylül, s.20-27.
  • Karahüseyinoğlu, B. (2002). Okuma Zorluklarını Gidermede Bireyselleştirilmiş Öğretim Materyallerinin Etkililiği, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Kılıç, M. (2017). “Öğrenmenin Doğası”, Eğitim Psikolojisi, Ed. Binnur Yeşilyaprak, Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık, s.166-195.
  • Korkmaz, Ö. ve Mahiroğlu, A. (2007). “Beyin, Bellek ve Öğrenme”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 15 (1), s.93-104.
  • Kurudayıoğlu, M. (2011). “Zihinsel ve Fiziksel Bir Süreç Olarak Okuma”, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31 (1), s.15-29.
  • Küçük, A. (1994). “Bir Piyano Eseri Nasıl Çalışılır”, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel Sayı, s.185-194.
  • Lehmann, A. C. ve Kopiez R. (2009). “Sight-Reading”, Oxford Handbook of Music Psychology, Ed. Susan Hallam, Ian Cross & Michael Thaut, Oxford: Oxford University Press, pp.344-351.
  • Nart, S. D. (2010). “Deşifre Şarkı Söyleme ve Koro Eğitimine Katkıları”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2 (2), s.134-142.
  • Öztürk, B. ve Kısaç, İ. (2017). “Bilgiyi İişleme Modeli”, Eğitim Psikolojisi, Ed. Binnur Yeşilyaprak, Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık, s.303-335.
  • Razon, N. (1982). “Okuma Güçlükleri”, Eğitim ve Bilim Dergisi, 7 (39), s.19-29.
  • Richaude, F., Gauquelin, M. ve Gauquelin F. (1990). Çok Hızlı Okuma Teknikleri, çev. A.Sarp, Ankara: Nil Yayınları.
  • Selçuk, Z. (1996). Eğitim Psikolojisi, Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Seven, M. A. ve Engin, A. O. (2008). “Öğrenmeyi Etkileyen Faktörler”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (2), s.189-212.
  • Taşkaya, M. S. (2010). “Okuma Problemlerinin Giderilmesinde Renkli Metinlerin Etkisi”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29 (2), s.21-36.
  • Topbaş, S. (1998). “Öğrenme Güçlüğü Gözlenenler”, Özel Eğitim, Ed. Süleyman Eripek, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayınları, s.55-73.
  • Tunçel, N., Aydin, S. ve Zeytinoğlu, M. (2006). İnsan Anatomisi ve Fizyolojisi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Uyan, M. O. (2012). Lisans Düzeyindeki Gitar Öğrencilerinde Ön Dinlemenin Deşifre Performansına Etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Wiltshire, E. (2006). The Effect of Visual and Aural Congruence On The Sight-Reading Of Music Notation, Doctoral Dissertation, Washington: University of Washington, Seattle.
  • Wolf, T. (1976). “A Cognitive Model of Musical Sight-Reading”, Journal of Psycholinguistic Research, 5 (2), pp. 143-171.
  • Yağışan, N. (2004). “Çalgı İcracılarında Kas-Iskelet Problemleri ve Nedenleri”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11, s.561-574.
  • Yalçın, A. (2002). Türkçe Öğretim Yöntemleri, Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Yaramış, N. (2003). Nevşehir İl Merkezinde İlköğretim Çağı Çocuklarda Göz Hastalıklarının Tespit Edilmesinde Hemşirenin Rolü ve Önemi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kayseri: Erciyes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
  • Yılmaz, B. (2012). “Okumanın Nörobiyolojisi”, Türk Kütüphaneciliği Dergisi, 26 (1), s.142-147.
  • Yokuş, H. ve Yokuş, T. (2010). Müzik ve Çalgı Öğrenimi İçin Strateji Rehberi I, Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • İnternet Kaynakları
  • Motor Fonksiyonun Kortikal Seviyelere Ait Kontrolu, (2012). Tıp Dünyası, http://tipdunyasi.blogspot.com.tr/2012/01/motor-fonksiyonun-kortikal-seviyelere.html, Erişim tarihi: 15.07.2017.
  • Somatik Sinir Sistemi, (2015). Sinir Sistemi, http://www.Sinirsistemi.Gen.Tr/Somatik-SinirSistemi, Html, Erişim tarihi: 30.10.2017.