Bilge KINAM DOKUZLAR, Tevfik Fikret UÇAR

Bir Sosyal Farkındalık Projesi Bağlamında Grafik Tasarım Uygulamaları

Yirmibirinci yüzyılda Dünya’nın ekolojik dengesini kaybetmesi, nesli tükenen hayvanlar, hastalıklarla mücadele, ırkçılık gibi sosyolojik ve toplumsal konular karşısında sivil toplum kuruluşları, sanatçılar ve tasarımcılar, toplumu varolan sorunlara ilişkin bilgilendirmek, farkındalık oluşturmak amacı ile bir iletişim biçimi olan sosyal sorumluluk tasarımı çalışmalarına yönelmişlerdir. Bu araştırmada, sosyal sorumluluk tasarım çalışmalarının toplumsal farkındalık yaratmadaki etkisinin belirlenmesi amaçlamıştır. Bu amaç doğrultusunda Türkiye’deki sokak hayvanlarının (köpek ve kediler) sorunlarına ve çözüm önerilerine ilişkin toplumsal farkındalık oluşturmak adına bir belgesel film ile kamu spotu çekilmiş, billboard ve afişler tasarlanmıştır. Karma araştırma yöntemi ile desenlenen araştırmanın örneklemini oluşturan kız ve erkek toplam 311 ortaokul öğrencisine, çekilen belgesel film izlettirilmiştir. Sokak hayvanları konusundaki farkındalıklarını ölçmek amacı ile öğrencilere belgeseli izlemelerinden önce ve izledikten sonra anket uygulanmıştır. Anket verilerinden elde edilen bulgular yorumlanmış; araştırmaya bağlı olarak sosyal sorumluluk kapsamında yapılan çalışmaların sokak hayvanları konusundaki farkındalık düzeyini arttırdığı sonucuna varılmıştır.

Graphic Design Applications in the Context of A Social Responsibility Project

Towards the loss of the world's ecological balance in the 21st century, struggle with diseases, racism, endangered animals, civil rights, artists and designers tend towards social responsibility design works to inform community and to create awareness on social problems. This research aims to show and examine the power of social responsibility design works in order to create social awareness. In accordance with this purpose, a documentary film, a public spot, billboards and posters were created that address the issues of the street animals (cats and dogs) and give solution suggestions. The research that has been shaped with mixed research method was applied on 311 secondary school students consist of girls and boys that comprise the study sample of the research and in order to measure their awareness regarding the street animals, surveys were conducted before and after they watched the documentary. The findings that are obtained from the survey data were interpreted; and it was concluded that the graphic visual design applications within the scope of the social responsibility increases the level of awareness about the subject matter of street animals.

Keywords:

Social Responsibility Design, Socially Awareness Design Sustainable Design, Graphic Design,

PDF

___

Ambrose, , P., Harris P. ( 2009). Grafik Tasarımın Temelleri, İstanbul: Literatür Yayınları.
Berman, D. (2013). Do Good Design, How Design Can Change The World, San Francisco: Aiga Design Press.
Scalin, N; Taute, M. (2012). The Design Activist’s Handbook, Ohio: How Books Publication.
Schwarz, M; Elffers, J. ( 2010). Sustainism is the New Modernism: A Cultural Manifesto for the Sustainist Era, New York: Art Publishers, Thames & Hudson.
Sherin, A. (2013). Sustanaible Thinking. Ethical approaches to design and design management, China: Bloomsbury Publishing Plc.
Şenpolat, K., A. (2015). 99 soruda Hayvan Hakları, İstanbul: Okyan Us Yayın Eğitim.
İnternet Kaynakları
Ball, N. (2014). “Design for Life”, http://www.eyemagazine.com/blog/post/design-for-life, Erişim tarihi: 15.07.2015.
“Denizlerde plastik kirliliği”, http://www.suhakki.org/2017/03/dosya-denizlerde-plastikkirliligi/#.WpFgWpNubm0, Erişim tarihi: 4.04.2017.
“Dünya Doğayı Koruma Birliği'nin (IUCN) 2006 Raporu”,https://prezi.com/vjs5gdjcvs_g /dunya-dogay-koruma-birliginin-iucn-2006-raporu-insan-ka/, Erişim tarihi: 4.04.2017.
Günal, İ. (2014), “Nesli Tükenmekte olan hayvanlar” http://www.yenimakale.com/neslitukenmekte-olan-hayvanlar.html, Erişim tarihi: 8.06.2017.
“5199'un Değişmesi İçin 7 Ana Neden”, http://www.haytap.org/index.php/200810241500/ mevzuat/5199-un-degismesi-icin-7-ana-neden, Erişim tarihi: 13.06.2017.
“Hayvanları Koruma Kanunu”, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2004/07/20040701 .htm#2, Erişim tarihi: 19.04.2017.
“5199 Sayılı Hayvanları Koruma Değişikliği Önerisi”, http://www.haytap.org/pdfs/ zhaytap_yasa_taslak_2017.pdf, Erişim tarihi: 12.06.2017.
“Hayvan sahibi olmanın sağlığınız üzerindeki 6 etkisi”, http://www.hurriyet.com.tr/ kelebek/saglik/hayvan-sahibi-olmanin-sagliginiz-uzerindeki-6-etkisi-40468282, Erişim tarihi: 09.07.2015.
“Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) 5. Değerlendirme Raporu İklim Değişikliğinin Fiziksel Bilim Temeli Raporu”,http://www.tema.org.tr/web_149662_1/ entitialfocus.aspx?primary_id=1064&target=cateorial1&type=2&detail=single, Erişim tarihi: 3.04.2017.
“Karadan okyanusa atık girdileri”, http://science.sciencemag.org/content/347/6223/768, Erişim tarihi: 3.04.2017.
Mcdonnel, T. (2015). “Ondan da geri kalmadık! Türkiye, okyanusa plastik atık bırakmada zirveye oynuyor”, Yeşil Gazete, http://yesilgazete.org/blog/2015/02/23/ondan-da-gerikalmadik-turkiye-okyanusa-plastik-atik-birakmada-zirveye-oynuyor/ , Erişim tarihi: 28.12.2015.
Okyay, Ş. ( 2011). “Hayvanlara şiddet gösterenler insanlara da gösterir”, http://www.hurriyet.com.tr/hayvana-acimayan-insana-hic-acimaz-7897819 Erişim tarihi: 11.06.2017.
Onay, A. (2012). “Barınaklar birer hayırsız ada”, http://m.bianet.org/biamag/hayvanhaklari/135741-barinaklar-birer-hayirsizada, Erişim tarihi: 8.06.2017.
Tunç, N.(2010). “Barınaklarda neler olup bittiğini biliyoruz”, Sabah Gazetesi, http://www.sabah.com.tr/cumartesi/2010/09/11/barinaklarda_neler_olup_bittigini_biliyor uz, Erişim tarihi: 10.07.2017