Alanya Geleneksel Tophane Evlerinin Cephelerinde Mimari Eleman ve Malzemenin Dönüşümü

ÖzYapılan çalışmada, koruma amaçlı yapılması gereken restorasyon eyleminin yapıların özgünlüğünü kaybettirecek biçimde uygulandığı gözlemlenmiştir. Çalışma kapsamında  Alanya geleneksel Tophane evlerinin cephelerindeki mimari eleman ve malzemenin özgünlük ve değişmişlik durumları incelenmiştir.Yapılan çalışma; alan çalışmaları, kurum arşivleri ve literatür çalışmasıyla desteklenerek yürütülmüştür. Ulaşılabilen projeler, eski fotoğraflar ve çekilen yeni fotoğraflar üzerinden de değerlendirme yapılabilmiştir.Tarihi yapılarda görülen hasar türleri ve nedenlerinden olan yanlış malzeme seçimiyle farklı detay çözümlerinin ortaya çıkardığı restorasyon sorunları, çalışma alanımızda araştırılmış, incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda ise restorasyonun günümüzde özgün malzeme ve yerel işçilikten uzak, yapının özgün durumuna uyumsuz yapılıp, mevcut değerlerinden uzaklaştığı gözlenmiştir. Bu şekilde gelecek kuşaklara doğru bilgi ve belge aktarılamamaktadır.İlgili kurumların kaynak paylaşımında bulunmaları halinde, sorunların hangi aşamada ortaya çıktığı tespit edilip, doğru müdahaleler de yapılabilir. Bu tespitlerle özelliğini henüz kaybetmemiş, kurtarılmayı bekleyen yapılar için mevcut durumun hızlıca belgelenip değişmeden onarılması, bölge kimliği açısından önemli bir adım olacaktır.Anahtar Kelimeler: Alanya, Tophane Mahallesi, Müdahale Kararları, Malzeme

ALANYA ARCHITECTURAL ELEMENTS AND MATERIALS PERCEPTION AT THE FOUNDATIONS OF TRADITIONAL TOPHANE HOUSES

AbstractIt has been observed that ,protection purpose restoration is applied in such a way as to lose the originality of the structures. In the study, the changing situation and the originality of the architectural elements and materials on Alanya traditional Tophane houses' facades were examined. The study was supported by field studies, institutional archives and literature studies. Reached projects, old and new photographs also was evaluated. The restoration problems of different detail solutions with the choice of the wrong material from the types and causes of the damage seen in the historical buildings have been researched, examined and evaluated in our work area.  As a result, it is observed that nowadays, the restoration is away from the original material and local workmanship, is made incompatible with the original state of the structure and away from its present values. In this way, the right information and documents can’t be transmitted to future generations. If the relevant institutions share resources, it is possible to determine the stage in which the problems have arisen and to make correct interventions. For these structures, have not yet lost their features and are waiting to be rescued, the existing situation must documented quickly and repairing without any changes will be an important step in the identity of the region.Keywords: Alanya, Tophane neighborhood, intervention decisions, material

___

  • Asatekin, G. (1995), “Restorasyon Teriminin Yüklendiği Yeni Anlam”, Mimarlık Dergisi, Mimarlar Odası Yayınları, Sayı 261, s.66-69
  • Barışta, H. Ö. (1996a). “Alanya’da Bazı Evlerde Görülen Taş İşçiliği”, Alanya Tarih Ve Kültür Seminerleri, s.161-168
  • Barışta, H. Ö. (1996b). “Alanya Evlerinde Görülen Ağaç İşçiliği Üzerine”, Alanya Tarih Ve Kültür Seminerleri, s.393-398
  • Bilici, Z. K. (2004). “Alanya Kalesi'nin Korunması Sorunu”, 3. Alanya Tarih ve Kültür Seminerleri, 12-13 Aralık, s.51-52
  • Bilici, Z. K. (2010). “Alanya-Tophane Mahallesi Konutlarındaki Onarımlar Üzerine: Quo Vadis?”, XII. Ortaçağ-Türk Dönemi Kazıları ve Sanat Tarihi Sempozyumu, s. 149-153
  • Böke H. Vd. (2004). “Tarihi Yapılarda Kullanılan Horasan Harcı ve Sıvalarının Özellikleri” Yapı Dergisi, Sayı: 269, S.90-95
  • Ceylan, O. (1997). “Geleneksel Alanya Evleri”, Art Decor, Sayı:57, s.76-87
  • Çavuş, M. (2011). Tarihi Yapılarda Üst Örtülerin Çelik Malzeme İle Sağlamlaştırılmasının Sonlu Elemanlar Yöntemiyle Modellenmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı.
  • Hacıkura, N. (2000). Alanya’da Müftüoğlu Evi Restorasyon Projesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı.
  • Kapancı, M. (2008). Alanya Kaleiçi Evleri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı.
  • Mahrabel, H. A. (2006). Tarihi Yapılarda Taşıyıcı Sistem Özellikleri, Hasarlar, Onarım Ve Güçlendirme Teknikleri, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı.
  • Pekmezci I. P. (2012), Çukurova bölgesindeki (Kilikya) bazı tarihi yapılarda kullanılan harçların karakterizasyonu ve onarım harçları için öneriler, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı.
  • Şener, H. (1984). Alanya’da Geleneksel Konutlar, 1.Baskı, İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Baskı Atölyesi.
  • Tanyeli, U. (2005). “Restorasyon mu, Tahribat mı?”, Radikal, 12 Haziran
  • Tablo 4, 50 nolu fotoğraf: Alanya Belediyesi Kent Bilgi Sistemi, http://kbs.alanya.bel.tr/#, Erişim tarihi:04.01.2017
  • Tablo 6, Eski durumlar (b grubu): Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Arşivi
  • Tablo 8, Eski durumlar (b grubu): Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Arşivi
  • Tablo 10, 53 nolu fotoğraf: Alanya Belediyesi Kent Bilgi Sistemi, http://kbs.alanya.bel.tr/#, Erişim tarihi:04.01.2017
  • Tablo 11, 49-53 nolu fotoğraflar: Alanya Belediyesi Kent Bilgi Sistemi, http://kbs.alanya.bel.tr/#, Erişim tarihi:04.01.2017
  • Tablo 12, Eski durumlar (b grubu): Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Arşivi
  • Belirtilen görseller dışında tablolarda yer alan tüm görseller kişisel arşivlerimizden derlenmiştir.