PİLAH-İŠTAR’IN EŞLERİ, BOŞANMALARI VE ÇOCUKLARI

Öz Kayseri yakınlarındaki Kültepe Höyüğü’nde 1948 yılında başlayan ve günümüze kadar kesintisiz devam eden arkeolojik kazılar neticesinde yaklaşık 25.000 çivi yazılı belge gün yüzüne çıkarılmıştır. Eski Asur lehçesi ile yazılmış ve büyük çoğunluğu Asurlu tüccarlara ait olan bu metinler, hem tüccarların özel yaşantılarına dair az ama önemli hem de Asur Ticaret Kolonileri Dönemi hakkında bilgiler içermektedirler. 1988 yılında Kültepe’de ortaya çıkarılan tabletlerin büyük bir kısmı Asurlu tüccar Aššur-rē’ī ve oğlu Pilah-İštar’a ait olup onların Anadolu’daki ticari faaliyetleri ile özel hayatlarına dair detay içermeyen bazı bilgileri günümüze taşımaktadırlar. Bu metinler, Pilah-İštar’ın, MÖ. tak. 1883 ile 1859 yılını biraz aşan bir zaman arasında, Anadolu’da iki kez evlendiğini ancak her iki evliliğinin de boşanmayla neticelendiğini göstermekte, çocukları hakkında da yeterli bilgi vermemektedir. Öyle ki birden fazla çocuğu olduğunu bilmemize rağmen, metinlerde sadece Lamassī adındaki kızından bahsedilmekte, diğer çocukların sayı ve cinsiyetleri hakkında herhangi bir açık kayda rastlanmamaktadır. Bu çalışmada kendi arşivindekiler başta olmak üzere diğer arşivlerdeki metinler de dikkate alınarak, bildiğimiz kadarıyla, yaşamının yaklaşık 30 yılını Anadolu’da geçiren Pilah-İštar’ın evlilikleri, boşanmaları ve çocukları hakkında bazı bilgilendirme ve değerlendirmeler yapılacak, böylelikle Asurlu bir tüccarın özel yaşamı kısmen de olsa ortaya konmaya çalışılacaktır.

___

Bayram, Sebahattin. “Kültepe Metinlerinde ēzibtum”, Archivum Anatolicum 10/1, (2016), s. 15-28

Bayram, Sebahattin. “Asur Ticaret Kolonileri Dönemi’nde Nafaka Ödeniyor Muydu?”, Archivum Anatolicum 12/2, (2018), s. 31-52.

Bayram, Sebahattin-Çeçen, Salih. “6 Neue Urkunden über Heirat und Scheidung aus Kaniš”, Archivum Anatolicum 1, (1995), s. 1-12.

Barjamovic, Gojko-Hertel, Thomas-Larsen, T. Mogens, Ups and Downs at Kanesh Observations on Chronology, History and Society in the Old Assyrian Period, Nederlands Instituut voor het Nabije Oosten, Leiden 2012.

Larsen, T. Mogens 2015, Ancient Kanesh, A Merchant Colony in Bronze Age Anatolia, Cambridge University Press, New York.

Larsen, T. Mogens, “Kültepe/Kaniş Arşivleri”, Anatolia’s Prologue Kultepe Kanesh Karum, İstanbul, (2010), s. 74-81.

Michel, Cecilé, “Women of Assur and Kanesh”, Anatolia’s Prologue Kultepe Kanesh Karum, İstanbul, (2010), s. 124-133.

Michel, Cécile, “Constitution, Contents, Filing and Use of Private Archives: The Case of Old Assyrian Archives (nineteenth century BCE)”, Manuscripts and Archives Comparative Views on Record-Keeping, (2018), s. 43-70.