ANTİK ROMA SİYASİ KÜLTÜRÜNDE DAMNATIO MEMORIAE

Siyasi- toplumsal bir kınamayı ve yaptırımı ifade eden damnatio memoriae, lanetlenmiş bir imparatorun maddi ve kültürel mirasının yok edilmesi, aşağılanması ve “anının yeniden yorumlanması” yoluyla olumsuz nitelikleri içinde barındıran bir süreci ortaya koymaktadır. Birini veya bir şeyi kınamak amacıyla geçmişin simgelerine yönelik kültürel baskı biçimleri, günümüzün akademik tartışmalarında da ön planda yer almaktadır. Ancak fiziksel kanıtların yok edilmesi ile gerçekleşen bu girişimler, anıların esasen silinemez oluşu ve iletişim yoluyla varlığını sürdürmesi bakımından bir çelişki yaratmaktadır. Roma İmparatorluk döneminde damnatio memoriae aracılığıyla gerçekleşen kültürel baskının uygulanma amaçlarını ve yöntemlerini incelemek, çağdaş girişimlerimizin motivasyonlarını ve sonuçlarını daha iyi anlamak bakımından da önem taşımaktadır. Bu çalışmada imparatorlara ve imparatorluk ailesine uygulanan yaptırımların onların 'maddi mirası' ile nasıl etkileşime girdiği ve bu etkileşimin bir imparatorun kimliğinin yeniden yorumlanmasında oynadığı rol ele alınarak bu yeniden yaratma sürecinin toplumsal bellek, mahkum ve halefinin imajı üzerindeki sonuçları, Roma İmparatorluk dönemi’ndeki seçilmiş örnekler temelinde incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Damnatio Memoriae, Roma, Anı Siyaseti, Kimlik, Yeniden Kullanım

PDF

___

Bodnaruk, Mariana, “The Politics of Memory and Visual Politics: Comparing the Self-Representations of Constantine and Augustus”, ed. Judith Rasson and Marianne Sághy, Central European University Budapest Department of Medieval Studies, , Annual of Medieval Studies at ceu, Vol. 19 2013, 9-32.
Carroll, M., “Memoria and Damnatio Memoriae. Preserving and erasing identities in Roman funerary commemoration”, Living through the dead. Burial and commemoration in the Classical world, Studies in funerary archaeology v. 5, Havertown 2011, 65–90.
Daguet-Gagey, Anna, “la mémoire et sa condamnation dans le monde romain : l’éloquence de l’oubli ?”, e-spania, vol 40, 2021.
Flower, H. I., The Art of Forgetting. Disgrace and Oblivion in Roman Political Culture, Studies in the history of Greece and Rome, Chapel Hill: 2006.
Flower, Harriet I., “Rethinking "Damnatio Memoriae": The Case of Cn. Calpurnius Piso Pater in AD 20, Classical Antiquity, Vol. 17, No. 2, 1998, 155-187.
Hedrick, C. W., History and silence. Purge and rehabilitation of memory in late antiquity, Austin: 2000.
Heathcote, Nigel James, Damnatio Memoriae and Exemplarity in Imperial Rome: From the Julio-Claudians to the Severans, The University of Warwick Department of Classics and Ancient History, In Fulfilment of the Requirements for the Degree of Doctor of Philosophy in Classics and Ancient History Volume 1 of 2, 2020.