DOĞADA TASARLANAN SORGULAMA TEMELLİ BİR BİLİM ETKİNLİĞİ: MİLLİ PARK’IN BİYOÇEŞİTLİLİĞİ TEHLİKEDE!
Bu çalışmanın amacı sorgulama temelli bilim yaklaşımına uygun olarak doğada tasarlanan bir etkinliği, etkinliğin uygulama basamaklarını ve gerekli dokümanları sunmaktır. Tasarlanan etkinlik, rehberli sorgulamaya yönelik geliştirilmiş olup, 12 fen bilgisi öğretmen adayı ve 24 ortaokul 8. sınıf öğrencisinin katılımı ile yürütülmüştür. Uygulama süreci günlük yaşam problemlerinden birinin Yozgat Çamlık Milli Parkı’na uyarlamasıyla başlatılmıştır. Bu süreçte öğrenci gruplarına içinde Milli Park Şefi imzalı gizli bir evrak bulunan zarflar dağıtılmış, ihtiyaç duyacakları gerekli doküman ve malzemelerin bulunduğu bir araştırma kiti de gruplarla paylaşılmıştır. Daha sonra öğrenciler ile dağıtılan envanterdeki bitkileri teşhis etmek üzere 30 dakikalık doğa gezisi gerçekleştirilmiştir. Öğrenciler bu geziden elde ettikleri verileri yorumlayarak ulaştıkları problemi (Yozgat Çamlığı Milli Parkı’nın biyoçeşitliliği azalıyor) sınıf ortamında paylaşmışlardır. Öğrencilerden biyoçeşitliliğe etki eden faktörlerle ilgili hipotezlerini yazmaları ve kurdukları hipotez/leri test edebilmek için yöntem/ler belirlemeleri istenmiştir. Finalde öğrenciler elde ettikleri sonuçları ve tüm süreci raporlaştırmıştır. Etkinliğin fen bilgisi ve biyoloji derslerinde uygulanabileceği düşünülmektedir.
AN ACTIVITY BASED ON INQUIRY DRIVEN SCIENCE IN NATURE: BIODIVERSITY IS UNDER THREAT AT NATIONAL PARK!
The purpose of this study is to present an activity designed according to inquiry-based science approach and its implementation. The activity set up towards guided inquiry and was performed with participating 12 preservice science teachers and 24 eighth grade students. The activity started with a daily-life problem related to Yozgat Çamlık National Park. First, envelopes, presented as hidden documents signed by park chief, and a research kit were provided to learners. Then a nature trip was organized to identify species of plants listed in the distributed inventory. Learners expressed the problem (the national park’s bio-diversity is decreasing) as a result of interpreting the data collected in a nature trip. Learners were asked to form hypotheses about factors effecting bio-diversity and determine investigation methods to test their hypotheses. At final, learners reported the results and research processes. The activity can be used both in science and biology courses.
___
- Akpullukçu, S., & Günay, Y. (2013). Fen ve teknoloji dersinde araştırmaya dayalı öğrenme ortamının öğrencilerin akademik başarı, hatırda tutma düzeyi ve tutumlarına etkisi. Ege Eğitim Dergisi, 14(1), 67-89.
- Bayram, Z. (2015). Öğretmen adaylarının rehberli sorgulamaya dayalı fen etkinlikleri tasarlarken karşılaştıkları zorlukların incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 15-29.
- Berberoğlu, E. O. (2015). Ekopedagoji temelli sınıf dışı çevre eğitiminin çevre farkındalığı üzerine etkisi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 12-1(23), 67-81.
- Birinci, O. (2013). İlkokul 3. sınıf hayat bilgisi dersine yönelik geliştirilen doğa eğitimi etkinliklerinin öğrencilerin doğa algılarına etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Rize.
- Cremin, T., Glauert, E., Craft, A., Compton, A., & Stylianidou, F. (2015). Creative little scientists: Exploring pedagogical synergies between inquiry-based and creative approaches in early years science. Education 3-13: International Journal of Primary, Elementary and Early Years Education, 43(4), 404- 419.
- Çelik, K., & Çavaş, B. (2012). Canlılarda üreme, büyüme ve gelişme ünitesinin araştırmaya dayalı öğrenme yöntemi ile işlenmesinin öğrencilerin akademik başarılarına, bilimsel süreç becerilerine ve fen ve teknoloji dersine yönelik tutumlarına etkisi. Ege Eğitim Dergisi, 13(2), 50-75.
- Duban, N. (2008). İlköğretim fen ve teknoloji dersinin sorgulamaya dayalı öğrenme yaklaşımına göre işlenmesi: Bir eylem araştırması (Yayımlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- Erdoğan, M. (2011). Ekoloji temelli yaz doğa eğitimi programının ilköğretim öğrencilerinin çevreye yönelik bilgi, duyuşsal eğilimler ve sorumlu davranışlarına etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(4), 2223-2237.
- Erdoğan, M. N. (2005). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin atomun yapısı konusundaki başarılarına, kavramsal değişimlerine, bilimsel süreç becerilerine ve fene karşı tutumlarına sorgulayıcı araştırma (inquiry) yönteminin etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilmleri Enstütüsü, Ankara.
- Ertaş, H., & Şen A. İ., & Parmaksızoğlu, A. (2011). Okul dışı bilimsel etkinliklerin 9. sınıf öğrencilerinin enerji konusunu günlük hayatla ilişkilendirme düzeyine etkisi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 5(2), 178-198.
- Gençtürk, H. A., &Türkmen, (2007). İlköğretim 4. sınıf fen bilgisi dersinde sorgulama yöntemi ve etkinliği üzerine bir çalışma. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(1), 277- 292.
- Gibson, H. L., & Chase, C. (2002). Longitudinal impact of an inquiry-based science program on middle school students’ attitudes toward science. Science Education, 86(5), 693-705.
- Gül, Z. (2011). Sorgulamaya dayalı öğrenme sürecinde alternatif bir araç ‘t-diyagramı’: Enzimler ve enzimlerin çalışmasına etki eden faktörler üzerinde örnek bir uygulama (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Joyce, B., Weil, M., & Calhoun, E. (2009). Models of teaching (8th ed.). Boston, MA: Pearson.
- Jussaume, A., Lardeau, D., & Mardelle, P. (2006). La démarche pédagogique des activités scientifiques [The pedagogical approach of scientific activities]. http://www.fondation-lamap.org/ adresinden erişilmiştir.
- Kahyaoğlu, M., & Yetişir, İ. (2015). Doğa kavramı ve Çocukların doğadan uzaklaşmasına ilişkin fenomenografik bir çalışma. Eğitim ve Bilim, 40(182), 159-170.
- Kıyıcı, B. F., Yiğit, E. A., & Darçın, E. S. (2014). Doğa eğitimi ile öğretmen adaylarının çevre okuryazarlık düzeylerindeki değişimin ve görüşlerinin incelenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 17-27.
- Kingir, S., Geban, O., & Gunel, M. (2013). Using the science writing heuristic approach to enhance student understanding in chemical change and mixture. Research in Science Education, 43(4), 1645-1663.
- Kutru, Z., & Soran, H. (2012, Haziran). Üniversite öğrencilerinin doğa algıları. Ulusal Fen ve Matematik Eğitimi Kongresinde sunuldu, Niğde, Türkiye.
- McComas, W. F. (2008). Back to the future? Reconsidering the role of 19th century nature-study in 21st century science teaching. The Science Teacher, 75(2), 24–28.
- Memiş, E. K. (2014). İlköğretim öğrencilerinin argümantasyon tabanlı bilim öğrenme yaklaşımı uygulamalarına ilişkin görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(2), 400-418.
- Milli Eğitim Bakanlığı. (2018). İlköğretim fen bilimleri dersi (3-8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: MEB Yayınevi.
- Morris, B. J., Croker, S., Zimmerman, C., Gill, D., & Romig, C. (2013). Gaming science: The “gamification” of scientific thinking. Frontiers in Psychology, 4, 1-16.
- National Research Council. (2000). Inquiry and the national science education standards. Washington, DC: National Academy Press.
- Öğreten, B., & Sağır, Ş. U. (2013). 4. sınıf fen ve teknoloji dersinde interaktif öğretimin akademik başarıya ve tutuma etkisi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(7), 1-8.
- Partnership for 21st Century Learning. (2007). P21 framework for 21st century learning. http://www.p21.org/our-work/p21-framework adresinden erişildi.
- Sadeh, I., & Zion, M. (2012). Which type of inquiry project do high school biology students prefer: Open or guided? Research in Science Education, 42, 831–848.
- Tekbıyık, A., Şeyihoğlu, A., Vekli, G. S., & Konur, B. K. (2013). Aktif öğrenmeye dayalı bir yaz bilim kampının öğrenciler üzerindeki etkilerinin incelenmesi. The Journal Academic Social Science Studies, 6(1), 1383- 1406.
- Ulu, C., & Bayram, H. (2015). Yaparak yazarak bilim öğrenme yaklaşımına dayalı öğretim yönteminin bilimsel süreç becerilerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 282-298.
- Wu, H. K., & Hsieh, C. E. (2006). Developing sixth graders’ inquiry skills to construct explanations in inquiry-based learning environments. International Journal of Science Education, 28(15), 1289-1313.
- Yaşar, Ş., & Duban, N. (2009). Students’ opinions regarding to the inquiry-based learning approach. İlköğretim Online, 8(2), 457-475.