İSTANBUL İLİ SU ÜRÜNLERİ KOOPERATİFLERİNİN TİCARİ OLANAKLARI VE SORUNLARININ İNCELENMESİ
Bu çalışmada balıkçılığın önemli merkezlerinden olan İstanbul ilindeki su ürünleri kooperatifleri araştırılmıştır. Kooperatifler mekânlarında ziyaret edilerek araştırmanın amacına göre hazırlanan anket formları tam sayım yöntemine göre kooperatif yöneticileriyle yüz yüze görüşme ile doldurulmuş ve orijinal veriler elde edilmiştir. Elde edilen verilere göre Marmara Denizi, Karadeniz ve İstanbul Boğazı’na kıyısı olan 21 ilçede 48 su ürünleri kooperatifinin faaliyet gösterdiği, kooperatiflere ortak toplam 3.716 balıkçının, 2.698 balıkçı teknesinin olduğu saptanmıştır. Kooperatiflerin ilçelere göre dağılımında 7 kooperatif ve 781 ortak balıkçısıyla Sarıyer ilçesinin ilk sırada yer aldığı tespit edilmiştir. Balıkçılık ve ticari açıdan önemli olan balık satış yeri, çekek yeri, soğuk hava tesisi, kooperatif bürosu ve sosyal tesise sahipliği ilçelerin fiziki yapısına göre değişiklik gösterdiği saptanmıştır. İncelenen kooperatiflerden %87.5’inin büro ve sosyal tesise, %33.3’ünün balık satış yerine, %65.3’ünün çekek yerine sahip olduğu ve %52.1’inin balık nakil belgesi verdiği saptanmıştır. Sonuç olarak İstanbul su ürünleri kooperatifleri ülke balıkçılığına üretim yaparak ekonomik ve ticari olarak önemli katkılarda bulunmaktadır.
TRADE FACILITIES OF ISTANBUL FISHERIES COOPERATIVES AND INVESTIGATION OF THEIR PROBLEMS
In this study, fisheries cooperatives of Istanbul, an important center for fisheries sector, were investigated. Cooperatives were visited in their offices and survey forms that were prepared according to the aim of the study were filled with the interviews of the cooperative managers according to the complete inventory method and original data were collected. As a result of the study, it was determined that in 48 fisheries cooperatives are operating in 21 districts in the shores of the Sea of Marmara, Black Sea and the Istanbul Strait and there is a total of 3.716 fishermen as cooperative society and 2.698 fishing boats. Sarıyer district takes the first place with 7 cooperatives and 781 cooperative society. It was determined that some facilities that have importance in means of fishing and fish trade such as the fish market place, boat yard, cold-air storage places, cooperative offices and amenity-oriented greenery zones show some differences depending on the physical structures of the districts. It was determined that 87.5% of these cooperatives have offices and amenity-oriented greenery zones; 33.3% of them have fish markets; 65.3% of them have boat yards and 52.1% of them can issue fish-transportation document. In conclusion, Istanbul fisheries cooperatives makes important economic and commercial contribution into Turkey’s fisheries sector by means of production.
___
- Anonymus (2014). Gümrük ve Ticaret Bakanlığı. Kooperatifler Açısından 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununun Getirdiği Yenilikler. http://koop.gtb.gov.tr/data/51f7a792487c8e14b44546 2c/6102kanunkitab1%C4%B1.pdf (Erişim tarihi: 15.01.2018).
- Anonymus (2017). http://cografyaharita.com/haritalarim/4l_istanbul_ili_haritasi.png. cografyaharita.com,2017 (Erişim tarihi: 21.07.2018).
- Anonymus (2018a). Su Ürünleri İstatistikleri 2018. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü. https://www.tarim.gov.tr/sgb/Belgeler/SagMenuVeriler/BSGM.pdf. (Erişim tarihi: 03.09.2018).
- Anonymus (2018b). Tarım ve Ormancılık Bakanlığı. https://www.tarimorman.gov.tr/TRGM/Belgeler/Tar%c4%b1msal%20%c 3%96rg%c3%bctlenme%20Tablosu_05.06.2018_.pdf (Erişim tarihi: 03.09.2018)
- Anonymus (2018c). İstanbul İl Tarım ve Orman Müdürlüğü. https://istanbul.tarimorman.gov.tr/Belgeler/SolMenu/Subeler/KirsalKalkinmaOrgutlenme/CalismaRaporu/2017/2017%20YILI%20OCAKARALIK%20ÇALIŞMA%20RAPORU%20BRİFİNG %20_1_SON.pdf (Erişim tarihi: 03.09.2018).
- Anonymus (2018d). Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İstanbul Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü https://istanbul.tarim.gov.tr/Belgeler/SolMenu/Subeler/HayvanSagligi/SuUrunleri/SuUrunleriYetkiBelgsiVerenKoop.pdf (Erişim tarihi: 07.02.2018).
- Arpa, H. (2015). Balıkçılık Tarihimizden Notlar, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası, Özdoğan Matbaası, s 316. Yenimahalle-Ankara.
- Boran, Ş. (2016). Su Ürünleri Sektör Raporu. İzmir Ticaret Odası, Ar-Ge Bülten, Eylül-Ekim 2016.
- Doğan, K, Timur, M. (2010). “Balıkçılık Sektöründe su Ürünleri Kooperatiflerinin Rolü ve Örgütlenme Yapıları” Ed. Bahri Karlı, Remziye Özel & Fatma Öcal Kara, Türkiye IX. Tarım Ekonomisi Kongresi Kitabı, C:2, 22-24 Eylül, 2010 Şanlıurfa, Turkey, pp :854-861.
- Doğan, K. (2016). Su Ürünleri Kooperatifçiliğine GenelBakış. Kooperatif Postası Karınca, 83(959), 19-24. Doğan, K. (2017a). Su Ürünleri Kooperatiflerinin Türkiye’deki Dünü, Bugünü ve Geleceği. Turkish Journal of Aquatic Sciences, 32(1), 21-34.
- Doğan, K. (2015a). Balıkçılık Sektöründe Su Ürünleri Kooperatiflerinin Yeri ve Önemi. Ed. Hikmet Kavruk. 21. Milletlerarası Kooperatifçilik Kongresi, 14-15 Mayıs 2015. Safranbolu-Karabük, Turkey, pp. 629- 649.
- Doğan, K. (2015b). Marmara Bölgesi Balıkçılık Sektöründe Faaliyet Gösteren İçsu Kooperatiflerinin Mevcut Durumu ve Örgütlenme Yapıları. Yunus Araştırma Bülteni 2015(3), 31-44.
- Doğan, K. (2017b). İstanbul İli Su Ürünleri Kooperatiflerinin Yönetim ve Organizasyon Yapısı. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, Özel Sayı 2017(52), 448-469.
- GTHBSÜGM (1975). 1973 Yılı Su Ürünleri Kredileri ve Kooperatifleri Araştırması, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Su Ürünleri Genel Müdürlüğü Yayın No: 2, s. 70, Ankara.
- Karademir, M., Arat, M.E. (2014). Su Ürünleri Kooperatiflerinde Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri: İstanbul İli Örneği. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 11(41), 133-156.
- Küçükoğlu, M. (2012). Kalkınma Planlarında Su Ürünleri Sektörü (Hedefler ve Gerçekleşmeler, 1963-2012). Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2012, 16(2), 9-18.
- Özbilge, H. (1946), “ İstanbul Balık Avcıları Kooperatifi”, Karınca Kooperatif Postası. 12(112), 6-7.
- Özdemir, N., Aras, M.N. (2005). Türkiye ve Avrupa Birliği (AB) Su Ürünleri Sektörünün Üretim, Tüketim, İhracat ve İthalat Yönünden Karşılaştırılması. Atatürk Üniviversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 36(1), 109-116.
- Timur, M., Doğan, K. (2003), A Model Study on the Role of Istanbul Fish Cooperatives at Turkish Fisheries” Turkish Journal of Marine Sciences, 9(1), 69-80.
- TOBSÜDB (1982), Tarım ve Orman Bakanlığı, Su Ürünleri Daire Başkanlığı, 1980 Yılı Türkiye Su Ürünleri Kooperatif ve Birlikleri Araştırması, Yayın No. 11, 1982, S.40 Ankara.
- Uras, N. (1972), Kooperatif İstatistikleri”, Karınca Kooperatif Postası, 39(472), 5-10.
- Ünal, V., Göncüoğlu, H., Sarı, M.H. (2011). Ege Bölgesi İçsu Kooperatiflerinin Mevcut Durumu, Problemleri ve İleriye Yönelik Projeleri. Su Ürünleri Dergisi, 28(2), 47-52.
- Ünal, V., Güçlüsoy, H., Franquesa, R. (2009). A comparative study of success and failure of fisheries cooperatives in the Aegean, Turkey. Journal of Applied Ichthyology, 25, 394-400.
- Zengin, M., Güngör, G. (2017). Su Ürünleri Kooperatiflerinin Balıkçılık Yönetimi İçerisindeki Rolü: Marmara Denizi Örneği, Türkiye. Turkish Journal of Aquatic Sciences, 32(2), 102-119.