Adi Ortaklığın Taraf Ehliyeti: Alman, İsviçre ve Türk Hukuku Bakımından Karşılaştırmalı Bir Çalışma

Türk hukukunda ve İsviçre hukukunda adi ortaklıkların taraf ehliyeti yoktur. Bu yüzden adi ortaklıklar davacı ve davalı olamaz. Buna karşın Alman hukukunda adi ortaklıkların taraf ehliyetiyle ilgili birtakım gelişmeler yaşanmıştır. Alman Federal Mahkemesinin 29.01.2001 tarihinde verdiği karara göre adi ortaklıklar haklara ve borçlara sahip olabilir. Ayrıca söz konusu kararda adi ortaklıkların taraf ehliyetine sahip olduğu kabul edilmiştir. Bu makalede Alman Federal Mahkemesinin kararının Türk hukukunda kabul edilmesinin mümkün olup olmadığı tartışılmaktadır. Bu anlamda Türk hukuku ve Alman hukuku karşılaştırılmış; Alman Federal Mahkemesinin kararındaki gerekçeler değerlendirilmiştir. İsviçre öğretisi ve mahkeme kararları, Türk hukukuna ilişkin değerlendirme yapılırken ele alınmıştır. Çalışmanın sonunda Türkiye için yeni bir model önerilmiştir.

Capacity to Become Party of Unregistered (Ordinary) Partnerships: A Comparative Study of German, Swiss and Turkish Law

Unregistered (ordinary) partnerships do not have legal status under Turkish law. That’s why these partnerships are not entitled to undoubtedly have the capacity to be a party at court; however, there are some developments in Germany related to the legal capacity of unregistered partnerships. According to the German Supreme Court, these partnerships are able to have rights and obligations, and these partnerships can be parties at courts. It means that they can implement the action of suing another party, or in turn be brought an action against. In this article, the question needs to be answered if it is at all possible to accept the decision of the German Supreme Court in Turkey or not. To typically acquire elucidation to this question, Turkish and German doctrine and court decisions compared and the reasons for the Court’s decision are assessed. Furthermore, fundamental doctrine, as well as court decisions in Switzerland, is analyzed to decide Turkish Law. At the ultimate end of this informative article, a new model is conclusively suggested for Turkey.

___

  • Ansay T, ‘Adi Şirket Bir Tüzel Kişi Midir?’ Prof. Dr. Erdoğan Moroğlu’na 65. Yaş Günü Armağanı (2001) 1.
  • Ansay T, Adi Şirket Dernek ve Ticaret Şirketleri (Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü 1967).
  • Arslan R/Yılmaz E/Taşpınar Ayvaz S/Hanağası E, Medenî Usul Hukuku (Yetkin 2020).
  • Atalı M/Ermenek İ/Erdoğan E, Medenî Usûl Hukuku (Yetkin 2020).
  • Barlas N, Adi Ortaklık Temeline Dayalı Sözleşme İlişkileri (Vedat 2016).
  • Blomeyer J, ‘Die Rechtsnatur der Gesamthand’ (1971) 10 Juristische Rundschau 397.
  • Cordes A, ‘Die Gesellschaft bürgerlichen Rechts auf dem Weg zur juristischen Person?’ (1998) 11 JZ 545.
  • Dauner-Lieb B, ‘Ein neues Fundament für die BGB-Gesellschaft’ (2001) DStR 356.
  • Derleder P, ‘Die Aufgabe der monistischen Struktur der Gesellschaft bürgerlichen Rechts durch Verleihung der Rechtsfähigkeit’ (2001) 49 BB 2485.
  • Duursma D/Duursma-Keeplinger H C/Roth M, Handbuch zum Gesellschaftsrecht (LexisNexis 2007).
  • Emmenegger S/Tschentscher A, Berner Kommentar, Kommentar zum schweizerischen Privatrecht,
  • Einleitung und Personenrecht (Stämpfli 2012). Erişir E, Medeni Usûl Hukukunda Taraf Ehliyeti (Güncel 2007).
  • Fabricius F, Relativität der Rechtsfähigkeit (C.H. Beck’sche 1963).
  • Fellmann W/Müller K, Berner Kommentar, Kommentar zum schweizerischen Privatrecht, das Obligationenrecht, Bd. VI, 2 Abteilung, Die Einzelnen Vertragsverhältnisse, Die Einfache
  • Gesellschaft, 8. Teilband, Art 530-544 OR (Stämpfli 2006).
  • Flume W, ‘Gesellschaft und Gesamthand’ (1972) 136 ZHR 177.
  • Furrer M, Der gemeinsame Zweck als Grundbegriff und Abgrenzungskriterium im Recht der einfachen Gesellschaft (Schulthess Polygraphischer 1996).
  • von Gierke O, Deutsches Privatrecht (Duncker&Humblot 1936).
  • S, Die Stellung der Gesellschaft des bürgerlichen Rechts im Erkenntnis-, Vollstreckungs und Konkursverfahren (Duncker &Humboldt 1992).
  • Häfliger R, Die Parteifähigkeit im Zivilprozess (Schulthess Polygraphischer 1987).
  • Heller R, Der Zivilprozess der Gesellschaft bürgerlichen Recht (Carl Heymann 1989).
  • Hess B, ‘Grundfragen und Entwicklungen der Parteifähigkeit’ (2004) 117/3 ZZP 267.
  • Honsell H, Basler Kommentar (Helbing Lichtenhahn 2014).
  • Kale S, Medeni Yargılamada Taraf Ehliyeti (On İki Levha 2010).
  • Kırca Ç, ‘Örtülü (Gizli) Boşluk Ve Bu Boşluğun Doldurulması Yöntemi Olarak Amaca Uygun Sınırlama (Teleologische Reduktion)’ (2001) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi.
  • Kuru B, Hukuk Muhakemeleri Usulü, C. I (Demir Demir 2001).
  • Maass O/Siems M, ‘Die Rechtsfähigkeit der Gesellschaft bürgerlichen Rechts in Deutschland –Ein Vorbild für Österreich?’ (2002) 4 wbl 149.
  • Morawietz M, Die rechts-und parteifähige Gesellschaft bürgerlichen Rechts im Zivilprozess (Nomos 2011).
  • Müller K, Die Übertragung der Mitgliedschaft bei der einfachen Gesellschaft (Schulthess Juristische Medien 2003).
  • Peifer K H, ‘Rechtsfähigkeit und Rechtssubjektivität der Gesamthand -die GbR als OHG?’ (2001) NZG 296.
  • Pekcanıtez H/Taş Korkmaz H, Pekcanıtez Usûl Medeni Usûl Hukuku (On İki Levha 2017).
  • Peksöz V, Medenî Usûl Hukuku Açısından Adi Ortaklık İlişkileri (On İki Levha 2020).
  • Pohlmann P, ‘Anmerkung zu BGH, Urt. v. 21. 9. 2001 – II ZR 331/00, (Rechts- und Parteifähigkeit der Gesellschaft bürgerlichen Rechts)’ (2002) 28 ZZP 103.
  • Prütting H, ‘Die Parteifähigkeit der Gesellschaft bürgerlichen Rechts als Methodenproblem’, Festschrift für Herbert Wiedemann zum 70. Geburtstag (C.H. Beck 2002).
  • Raster N, Die Verselbständigung der Gesellschaft des bürgerlichen Rechts (S. Roderer 2001).
  • Reichert E, Die BGB-Gesellschaft im Zivilprozess (Peter Lang 1988).
  • Seiferlein S, Die Rechtsfähigkeit der BGB-Aussengesellschaft unter Betrachtung ausgewählter Folgeprobleme (Josef Eul 2004).
  • Siegwart A, Das Obligationenrecht, 4. Teil, Die Personengesellschaften, Art 530-619 (Schulthess&Co. 1938).
  • von Steiger W, Schweizerisches Privatrecht, Handelsrecht, Band VIII/1 (Helbing und Lichtenhahn 1976).
  • Sutter-Somm T/Hasenböhler F/Leuenberger C, Kommentar zur Schweizerischen Zivilprozessordnung (ZPO) (Schulthess 2016).
  • Tanrıver S, Medeni Usul Hukuku (Yetkin 2020).
  • Taormina A, Innenansprüche in der einfachen Gesellschaft und deren Durchsetzung (Universitätsverlag 2003).
  • Ulmer P, ‘Die höchstrichterlich ‘enträtselte Gesellschaft bürgerlichen Rechts’’ (2001) 14 ZIP 585.
  • Üstündağ S, Medeni Yargılama Hukuku (Nesil 2000).
  • Vonzun R, Rechtsnatur und Haftung der Personengesellschaften (Helbing&Lichtenhahn 2000).
  • Weiss M K, Rechtsfähigkeit, Parteifähigkeit und Haftungsordnung der BGB-Gesellschaft nach dem Grundlagenurteil des Bundesgerichtshofs vom 29.01.2001 (Ergon 2005).
  • Wertenbruch J, Die Haftung von Gesellschaften und Gesellschaftsanteilen in der Zwangsvollstreckung (Dr. Otto Schmidt 2000).
  • Wertenbruch J, ‘Die Parteifähigkeit der GbR-die Änderungen für die Gerichts-und Vollstreckungspraxis’ (2002) NJW 324.
  • Wiegand W, ‘ ‘Weisses Ross’ –Ein trojanisches Pferd vor Schweizer Mauern?’, Neuere Tendenzen im Gesellschaftsrecht, (2003) Festschrift für Peter Forstmoser zum 60. Geburtstag 33.
  • Timm W, Die Rechtsfähigkeit der Gesellschaft bürgerlichen Rechts und ihre Haftungsverfassung (1995) NJW 3209.
  • Zöllner W, ‘Rechtssubjektivität von Personengesellschaften’ (1993) Festschrift für Joachim Gernhuber zum 70. Geburtstag 563.