VESAYETE İLŞİKİN OLANLAR DIŞINDA TÜRK MEDENİ KANUNU'NDA YER ALAN ÇEKİŞMESİZ YARGI İŞLERİ

Medeni yargı, Roma hukukundan bu yana kendi içinde çekişmeli ve çekişmesiz yargı olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Çekişmesiz yargı pek çok ülkede ayrı bir usul kanunda düzenlenmiştir ya da çekişmeli yargıyı da düzenleyen aynı kanun içerisinde farklı bir başlık altında düzenlenmiştir. Çekişmesiz yargının niteliğinin ne olduğu konusunda onun yargısal bir faaliyet, idarî bir faaliyet ve hem yargısal hem idarî bir faaliyet olduğu görüşleri ileri sürülmüştür. Çekişmesiz yargının yargısal bir faaliyet olduğu görüşü giderek yaygınlık kazanmaktadır. Çekişmeli yargı ile çekişmesiz yargıyı birbirinden ayırmak için çeşitli kriterler ileri sürülmüştür. Bunların başlıcaları ihtilaf yokluğu kriteri, sübjektif hakların yokluğu kriteri, resen harekete geçme kriteri, önleyici tesir kriteri ve inşâî tesir kriteridir. Hukukumuzda çekişmesiz yargı işleri ilk kez 12.1.2011 tarih ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile bir çatı altında toplanmıştır. Çalışmada vesayete ilişkin olan dışında Türk Medeni Kanununda yer alan çekişmesiz yargı işleri ele alınmıştır.

Non-Contentious Affairs in Turkish Civil Code other than the ones Related to Guardianship

Since Roman Law, civil procedure has been divided into two parts as the non-contentious jurisdiction and the contentious jurisdiction. In many countries, non-contentious jurisdiction is regulated either by separate judicial code or as a separate title under the law on the contentious jurisdiction. Different ideas have been put forward regarding the nature of the non-contentious jurisdiction; such as being a judicial activity, being an administrative activity or being both a judicial and an administrative activity. The idea stating that ex parte proceeding is a judicial activity is gradually becoming widespread. Different criteria have been put forward in order to distinguish the contentious jurisdiction from the non-contentious jurisdiction. The primary ones of these criteria are the criterion of non- existence of conflict, the criterion of non-existence of subjective rights, the criterion of inquisitorial system, the criterion of preventive influence and the criterion of constitutive impact influence. The matters of non-contentious jurisdiction have been gathered together first in our law with the Code of Civil Procedure Number 6100 and dated 12.01.2011. This study examines non-contentious jurisdiction in the Turkish Civil Code except those in the guardianship.

PDF

___

Akipek, Jale/ Akıntürk, Turgut. (2007). Türk Medeni Hukuku, Birinci Cilt, Başlangıç Hükümleri, Kişiler Hukuku. (6.bs). Đstanbul, (Akipek/Akıntürk, Medeni Hukuk). Akipek, Jale/ Akıntürk, Turgut. (2009). Eşya Hukuku. (1. bs) Đstanbul, (Akipek/Akıntürk, Eşya Hukuku). Alangoya, Yavuz. (2005). Đsviçre Hukukunda Çekişmesiz Yargıya Đlişkin Düşünceler. Medenî Usul ve Đcra-Đflâs Hukukçuları Toplantısı-IV, 30 Eylül-11 Ekim, 110-126, (Alangoya, Toplantı). Alangoya, Yavuz/ Yıldırım, Kamil/ Deren-Yıldırım, Nevhis. (2006). Hukuk Muhakemeleri Kanun Tasarısı Değerlendirmeler ve Öneriler. Đstanbul, (Alangoya/Yıldırım/Deren-Yıldırım, Değerlendirmeler). Alangoya, Yavuz/ Yıldırım, Kamil/ Deren-Yıldırım, Nevhis. (2009). Medenî Usul Hukuku Esaslar. (7. bs) Đstanbul, (Alangoya/Yıldırım/Deren- Yıldırım, Esaslar). Ansay, Sabri Şakir. (1960). Hukuk Yargılama Usulleri (7. bs) Ankara. Arslan, Ramazan / Tanrıver, Süha. (2001). Yargı Örgütü Hukuku (2. bs) Ankara. Atalı, Murat. (2005). Avusturya Hukukunda Çekişmesiz Yargı. Medenî Usul ve Đcra-Đflâs Hukukçuları Toplantısı-IV, 30 Eylül-11 Ekim, (49-105). Azrak, Ülkü. (1969) Yargı ve idare: 2 Fonksiyonun karşılaştırılması üzerine bir teorik deneme. ĐÜHFM. (1-4), 129-155. Baermann, Johannes. (1955) Echtes Streitverfahren in der Freiwilligen Gerichtbarkeit. AcP, (154), 373-421. Balta, Tahsin Bekir. (1972). Đdare Hukuku Genel Konular. Ankara. Bernhardt, Wolfgang. (1951). Grundriss des Zivilprozessrechts. Tüblingen. Bettermann, (1957). Die freiwillige Gerichtsbarkeit im Spannungsfend zwischen Verwaltung und Rechtsprechung. FS für Friedrich Lent zum 75. Geburstag. München. Bilge, Necip / Önen, Ergun. (1978). Medeni Yargılama Hukuk u (3. bs). Ankara. Blomeyer, Karl (1938). Freiwillige Gerichtsbarkeit und Zivilprozess. Festschrift für Justus Wilhelm Hedemann, Jena, 191-205. Bork, Reinhard. (2004).Die Erneuerung der Freiwilligen Gerichtsbarkeit aus der deutscher Sicht. ZZP, 117, 399-420 Bötticher, Eduard. (1956) Abaenderbarkeit und Rechtskaft im Funktionsbereich der Freiwilligen Gerichtbarkeit. JS, 582-588. Budak, Ali Cem. (2004). Prof. Dr. Baki Kurunun Nizasız Kaza Đsimli Eserinden Beri Çekişmesiz Yargı Alanında Meydana Gelen Başlıca Değişiklikler. 75. Yaş Günü için Prof. Dr. Baki Kuru Armağanı, 273- 306, (Budak, Armağan). Budak, Ali Cem. (2005). Türk Hukukunda Çekişmesiz Yargı. Medenî Usul ve Đcra-Đflâs Hukukçuları Toplantısı-IV, Ankara. 128-187, (Budak, Toplantı). Canstein, Raban von (1880). Lehrbuch der Geschichte und Theorie des Oesterreichisschen. C. I. Berlin. Dural, Mustafa/ Öğüz, Tufan/ Gümüş, Mustafa Alper. (2010). Türk Özel Hukuku. Đstanbul. Dural, Mustafa/ Öz, Turgut. (2009). Türk Özel Hukuku. (4. bs) Đstanbul. Fasching, Hans. (1990). Lehrbuch des österreichischen Zivilprozessrechts. (2. bs) Wien. Gasser, Dominik / Rickli, Brigitte. (2010). Schmeizerische Zivilprozessordnung, Kurzkommentar (1. Bs) Zürich / St. Gallen. Giritli, Đsmet/ Bilgen, Pertev/ Akgüner, Tayfun. (2008) Đdare Hukuku. (3. bs) Đstanbul. Gözler, Kemal. (2009). Đdare Hukuku. (2. bs). Bursa. Gözübüyük, Şeref/ Tan, Turgut. (2008) Đdare Hukuku (6. bs) Ankara. Grunsky, Wolfgang. (2008). Zivilprozessrecht. (13. bs). Köln-München. Guldener, Max. (1954). Grundzügeder Freiwilligen Gerictzbarkeit der Schweiz. Zürich. Habscheid, Walther (1954). Zum Streitverfahren der Freiwilligen Gerichtbarkeit JS, 689-691. Hanağası, Emel. (2009). Davada Menfaat. Ankara. Karafakih, Đsmail Hakkı. (1952). Hukuk Muhakemeleri Usulü. Ankara. Karslı, Abdurrahim. (2011). Medeni Muhakeme Hukuku Ders Kitabı (2. bs). Đstanbul. Klein Franz/Engel, Friedrich. (1927). Der Zivilprozess Oesterreichs. Mannheim. Kollhoser, Helmut. (1980). Zur Problematik eines Allgemeinen Teiles in einer Verfahrensardnung für die Freiwillige Gerichtbarkeit. ZZP. (3), 265-311. Konuralp, Haluk/Tercan, Erdal. (2003). Türk Medeni Kanununun Başlangıç Hükümleri ile Kişiler Hukuku Hükümlerinin Medenî Usul ve Đcra-Đflâs Hukuku Açısından Değerlendirilmesi. Medeni Usul ve Đcra-Đflâs Hukukçuları Toplantısı I, Eskişehir, 3-37. König, Bernhardt. (1979). Grundlagen des österreichischen Ausserstreitverfahrens. ZZP,(3), 306-321. Kummer, Max. (1984). Grundriss des Zivilprozessrecht. (4. bs) Bern. Kurt Konca, Nesibe. (2009). Medenî Usûl Hukukunda Alenîyet Đlkesi, Ankara. Kuru, Baki. (1961). Nizasız Kaza. Ankara. (Kuru, Nizasız Kaza). Kuru, Baki. (2001). Hukuk Muhakemeleri Usulü. Đstanbul. (Kuru, Usul I). Kuru, Baki/ Arslan, Ramazan/ Yılmaz, Ejder. (2012). Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı. (23. bs). Ankara Kuru, Baki / Budak, Ali Cem. (2010). Tespit Davaları. (2. Bs) Đstanbul. Lent, Friedrich / Habscheid Walter. (1962). Freiwillige Gerichtsbarkeit (4.bs) München-Berlin. Leiopold Schwab. (1960). Das Verhaeltnis der Freiwilligen Gerichtsbarkeit zur Stretigen Gerichtsbarkeit eine Frage der Verfahrensart. Bonn. Lindacher, Walther. (1978). Verfahrengrundsaetzein der Freiwilligen Gerichtbarkeit. JuS, (9), 557-584. Meriç, Nedim (2011), Tasarruf Đlkesi.Ankara. Musielak, Hans-Joachim. (2004). Grundkurs. ZPO. (7. bs). München. Niese, Werner(1960). Beurkundung als Rechtspflegeakt. ZZP, (1-2), 1-45. Nikisch, Arthur. (1952). Zivilprozessrecht (2.bs.). Tübingen. Oğuzman, Kemal/ Seliçi, Özer/ Oktay-Özdemir, Saibe. (2009). Kişiler Hukuku, Đstanbul. (Oğuzman / Seliçi / Oktay-Özdemir, Kişiler Hukuku). Oğuzman, Kemal/ Seliçi, Özer/ Oktay-Özdemir, Saibe. (2009). Eşya Hukuku, Đstanbul. (Oğuzman / Seliçi / Oktay-Özdemir, Eşya Hukuku). Onar, Sıddık Sami. (1966). Đdare Hukukunun Umumi Esasları, C. I (3.bs.), Đstanbul. Onar, Sıddık Sami/ Belgesay, Mustafa Reşit. (1944). Adliye Hukukunun Umumi Esasları. Đstanbul. Öden, Merih. (2010). Anayasa Hukuku Açısından Çekişmesiz Yargı. Prof. Dr. Tunçer Karamustafaoğluna Armağan. Ankara. Özbudun, Ergun. (2008). Türk Anayasa Hukuku. (9. bs). Ankara. Özekes, Muhammet. (2003). Medeni Usul Hukukunda Hukuki Dinlenilme Hakkı. Ankara. (Özekes, Hukuki Dinlenilme). Özekes, Muhammet. (2008). Çekişmesiz Yargıda Đlgililerin Kanun Yoluna Başvuru Hakkı. Bilge Öztana Armağan, 685-691. (Özekes, Armağan). Öztan, Bilge. (1997). Şahsın Hukuku (7. bs). Ankara, (Öztan, Şahsın Hukuku). Öztan, Bilge. (2007). Aile Hukuku (4. bs). Ankara, (Öztan, Aile Hukuku). Pekcanıtez, Hakan/ Atalay, Oğuz/ Özekes Muhammet. (2012). Medeni Usul Hukuku (13. bs). Ankara. Pikar, Heinz/ Henn, Karl-Eugen. (1963). Lehrbuch der Freiwilligen Gerichtsbarkeit. Köln-Berlin-München. Postacıoğlu, Đlhan. (1975). Medeni Usul Hukuku Dersleri. (6. bs). Đstanbul. Rosenberg, Leo. (1956). Lehrbuch des deutschen Zivilprozessrecht. München. Rosenberg, Leo/Schwab, Karl Heinz/Gottwald, Peter. (2010). Lehrbuch des deutschen Zivilprozessrecht (17. bs). München. Staehelin, Roland. (1941). Die systematische Darstellung der Behandlung der nichtstreitigen Gerichtsbarkeit im schweizerischen Recht. Zürich. Stein, F. (1928). Grundriss des Zivilprozessrechts und des Konkursrechts. (3. bs). Tübingen. Tanör, Bülent/ Yüzbaşıoğlu, Necmi. (2009). 1982 Anayasasına Göre Türk Anayasa Hukuku (9.bs). Đstanbul. Tanrıver, Süha. Yeni Medeni Kanunun Mirasa Đlişkin Hükümlerde Getirmiş Olduğu Değişikliklerin Medeni Usul ve Đcra-Đflâs Hukuku Açısından Etkilerinin Tespiti ve Değerlendirilmesi. Medeni Usul ve Đcra-Đflâs Hukukçuları Toplantısı-I, Eskişehir 9-10 Kasım 2002, s. 113-129. (Tanrıver, Toplantı). Tanrıver, Süha. (2005) Noterlerin Đşlevleri Alanında Yeni Gelişmeler. Makalelerim I. (Tanrıver, Makalelerim). Tanrıver, Süha. (2010). Türk Hukuku Bağlamında Çekişmesiz Yargı ve Noterlik. Prof. Dr. Fırat Öztana Armağan. Ankara. (Tanrıver, Armağan). Üstündağ, Saim. (1959). Tapu Kütüğünün Tashihi Davası. Đstanbul. (Üstündağ, Dava). Üstündağ, Saim. (2000). Medeni Yargılama Hukuku Ders Kitabı. (7. bs) Đstanbul. (Üstündağ, Ders Kitabı). Wach, Adolf. (1885). Handbuch des Deutschen Civilprozessrechts. Walther, Fridolin (2004). Die Aktuelle Stuation der Freiwilligen Gerichtbarkeit nach schweizerischem Recht. ZZP, 2004/3. 421-443. Wettstein, Half Rudolf. (1957). Die Aufgabe der freiwillligen Gerichtsbarkeit als Teil des Zivilverfahrens. Zürich. Wolff, Karl. (1948). Grundriss des österreichischen Zivilprozessrechts. (2. bs) Wien. Yıldırım, Kamil. (2005). Alman Hukukunda Çekişmesiz Yargı. Medeni Usul ve Đcra-Đflâs Hukukçuları Toplantısı-IV, Ankara / 30 Eylül 11 Ekim 2005, s. 18-48.