Evrensel nitelikli insan hakları sözleşmeleri günümüzde Uluslararası Adalet Divanı'nın kararlarına ve danışma görüşlerine esas olmaktadır. Makalede Uluslararası Adalet Divanı'nın anlaşmaya yahut uluslararası Adalet Divanı statüsünün 36.madde, 2.fıkrasına istinat eden yargı yetkisini kullanması bakımından insan hakları sözleşmelerinde öngörülen denetim mekanizmasının tüketilmesinin gerekip gerekmediği hususu insan hakları sözleşmeleri örneklerinde ele alınmış ve değerlendirilmiştir.

Universal human rights conventions are taken as a basis for decisions and advisory judgement of International Court of Justice. This article evaluates and instantiates with human rights conventions the necessity of exhaustion of control mechanism that assumed in human rights conventions within the context of jurisdiction of International Court of Justice in Statute of the International Court of Justice article 36 paragraph 2 or agreement.