ADSIZ DÜZENLEYİCİ İŞLEMLERİN NORMLAR HİYERARŞİSİNDEKİ YERİ

İdare, 1982 Anayasasında düzenlenmiş olan Kanun Hükmünde Kararname, tüzük ve yönetmelikler dışında genelge, sirküler, talimat, tebliğ, yönerge, gibi isimler altında düzenleyici işlemler yapmaktadır. Doktrinde yaygın olarak bu işlemlere, Anayasada isimleri geçmediği için, adsız düzenleyici işlemler denilmektedir. Bu tip işlemlerle ilgili olarak karşımıza çıkan sorunlardan biri bunların normlar hiyerarşisinde yerinin tespit edilmesidir. Doktrinde bazı yazarlar bunların, Anayasada düzenlenmemiş olmasından dolayı, Anayasada düzenlenmiş olan düzenleyici işlemlerin altında yer aldığını söylemekte iken; diğer başka yazarlar bunların yönetmeliklerle aynı düzeyde bulundukları kanısındadırlar. Ancak, kanımızca adsız düzenleyici işlemlerin işlevleri bakımından yönetmeliklerden farklı olduğu açıktır ve hukuk devleti ilkesi gereğince normlar hiyerarşisinde yönetmeliklerin adsız düzenleyici işlemlerin üstünde yer aldığının kabul edilmesi gerekmektedir.

The place of unnamed reglementary actes in hierarchie of normes

Administration establishes normative acts under the title of circular, directive, notification, and instruction in addition to the ordinance, decree and regulations which are indicated by the 1982 Constitution. These types of acts are called in doctrine as “unnamed regulatory acts” because of the fact that they are not mentioned in the constitution. One of the problems we are faceing concerning these type of acts is to clarify their place in the hierarchy of norms. Some authors suggested that they come after the acts indicated by the constitution, only because they are not enumerated in the text of the Constitution, while others are convinced that they share the same level with regulations. Nevertheless, it is a fact that unnamed regulatory acts are different from the regulations, as far as their functions are concerned, and the principle of the rule of law requires admitting that regulations are placed at the top of the unnamed regulatory acts.

___

  • Akıncı, Müslüm (2012), Normatif Düzen Kalitesi, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.3, S.1, s.187-212. Akyılmaz, Bahtiyar; Sezginer, Murat; Kaya, Cemil (2009), Türk İdare Hukuku, Ankara: Seçkin Yayınevi. Atay, Ethem (2006), İdare Hukuku, Ankara: Turhan Kitabevi. Ayverdi, İlhan (2011), Misalli Büyük Türkçe sözlük, İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı. Balta, Tahsin Bekir (1970), İdare Hukuku I Genel Konular, Ankara: AÜSBF Yayınları. Chapus, René (2001), Droit Administratif Général (15. Baskı), C.1, Paris: Montchrestien. Duran, Lütfi (1975), Kanun Hükmünde Kararname, AİD, C.8, S.2, s.3-19. Duran, Lütfi (1982), İdare Hukuku Ders Notları, İstanbul: Fakülteler Matbaası. Gözler, Kemal (2000), KHK’lerin hukuki rejimi, Bursa: Ekin kitabevi. Gözler, Kemal (2009), İdare Hukuku, C.1, Bursa: Ekin Kitabevi. Gözler, Kemal (2011), Türk Anayasa Hukuku Dersleri, Bursa: Ekin kitabevi. Gözübüyük, Şeref; Tan, Turgut (2010), İdare Hukuku, C.1, Genel Esaslar, Ankara: Turhan kitabevi. Günday, Metin (2011), İdare Hukuku (10. Baskı), Ankara: İmaj Yayınevi. Güneş, Turan (1965), Türk Pozitif Hukukunda Yürütme Organının Düzenleyici İşlemleri, Ankara: Sevinç Matbaası. Kaboğlu, İbrahim (1998), Türkiye’de hukuk devletinin gelişimi, in, Hayrettin ÖKÇESİZ (der.), Hukuk Devleti, İstanbul: AFA Yayınları, s.89-116. Karahanoğulları, Onur (1998), Kanun Hükmünde Kararnamenin Niteliği (Bir öneri: Birlikte yasama), AİD, C.31, S.2, s.41-63. Karahanoğulları, Onur (2011), İdarenin hukukla kavranması: Yasallık ve İdari İşlemler, Ankara: Turhan Kitabevi Küçük, Adnan (2008), Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Hukuk Devleti, in, Hukuk Devleti- Hukuki bir İlke Siyasi Bir İdeal, Ankara: Adres Yayınları, s.351-454. Özbudun, Ergun (2010), Türk Anayasa Hukuku, Ankara:Yetkin yayınları. Öztürk, Burak (2009), Fransız ve Türk Hukukunda İdarenin Düzenleme Yetkisinin Kapsamı, Ankara: Yetkin Yayınları. Sarıca, Ragıp (1943), Türkiye’de icra uzvunun tanzim salahiyeti, İstanbul: Türk Hukuk Kurumu Yayınları. Sevgili, Didem (2013), Düzenleyici idari işlemler in Akıncı, Müslüm; Avcı, Mustafa (Edit.), İdare Hukuku I , Lisans Yayıncılık, İstanbul. Sezer, Abdullah; Kırıt, Emrah; Bayar, Oya (2003); Hukuk Devleti, İstanbul: Toplumsal Katılım ve Gelişim Vakfı Yayını Şanlı Atay, Yeliz (2011), Türk idare hukukunda adsız düzenleyici işlemler, Ankara: TODAİE. Tan, Turgut (2011) İdare Hukuku, Ankara: Turhan Kitabevi. Tanör, Bülent; Yüzbaşıoğlu, Necmi (2006), 1982 Anayasasına göre Türk Anayasa Hukuku, İstanbul: Beta basım. Teziç, Erdoğan (1997), Anayasa Hukuku, İstanbul: Beta basım. Yılmaz, Ejder (1996), Hukuk Sözlüğü, Ankara: Yetkin Yayınları. Yüzbaşıoğlu, Necmi (1996), 1982 Anayasası ve Anayasa Mahkemesi kararlarına göre Türkiye’de Kanun Hükmünde Kararnameler rejimi, İstanbul: Beta basım. Zabunoğlu, Yahya Kazım (2012), İdare Hukuku, Cilt I, Ankara: Yetkin Yayınları.