Öğretmen ve Veli Görüşlerine Göre Sınıf Öğretmenlerinin Tercih Edilme Nedenleri
Bu araştırmanın amacı tercih edilen sınıf öğretmenlerinin; tercih edilme nedenlerini, eğitim- öğretim uygulamalarını ve mesleki gelişimlerini incelemektir. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji (olgubilim) deseninde yürütülmüştür. Araştırmada öğretmenler ve veliler olmak üzere iki çalışma grubu oluşturulmuştur. Öğretmenler ve veliler, amaçlı örnekleme türlerinden ölçüt örnekleme tekniği kullanılarak belirlenmiştir. Öğretmenlerin çalışma grubu, Kahramanmaraş’ta devlet okulunda görev yapan ve öğrencisi kura ile belirlenen 15 öğretmen seçilerek oluşturulmuştur. Velilerin çalışma grubunu tercih edilen sınıf öğretmenlerinin sınıfında öğrencisi olan 44 gönüllü veli oluşturmuştur. Veriler, öğretmenler için yarı yapılandırılmış görüşme formu ile veliler için açık uçlu anket formu kullanılarak elde edilmiş ve içerik analizi tekniği ile çözümlenmiştir. Araştırmada sınıf öğretmenlerinin; derslere planlı olarak girmeleri, etkinlik temelli ders işlemeleri, her öğrencisinin başarısını önemsemeleri, velilere ve öğrencilere ölçme değerlendirme sonuçları hakkında gerekli bildirimlerde bulunmaları, deneyimli olmaları, disiplinli olmaları tercih edilme nedenleri olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Aynı zamanda sınıf öğretmenlerinin, iletişim ve işbirliği becerilerinin çok iyi düzeyde olması, mesleğini ve öğrencilerini sevmesi, fedakar, çalışkan, şefkatli olmaları tercih edilme nedenleri içerisinde yer almıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlar eğitim yöneticilerinin öğretmenlerin mesleki gelişimleri için hangi etkinliklere odaklanacakları konusunda yol gösterebilir.
The Preferred Primary School Teachers: The Reasons for Being Preferred, Their Educational Practices, Their Personal and Professional Development
Bu araştırmanın amacı tercih edilen sınıf öğretmenlerinin; tercih edilme sebeplerini, eğitim öğretim uygulamalarını ve mesleki gelişimlerini incelemektir. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji (olgubilim) deseninde yürütülmüştür. Araştırmada öğretmenler ve veliler olmak üzere iki çalışma grubu oluşturulmuştur. Öğretmenler, amaçlı örnekleme türlerinden ölçüt örnekleme tekniği kullanılarak belirlenmiştir. Kahramanmaraş’ta devlet okulunda görev görev yapan ve öğrencisi kura ile belirlenen 15 gönüllü öğretmen seçilerek çalışmaya dahil edilmiştir. Veliler ise amaçlı örneklem türlerinden amaçlı tesadüfi örnekleme tekniği kullanılarak belirlenmiştir. Velilerin çalışma grubunu tercih edilen sınıf öğretmenlerin sınıfında öğrencisi olan 44 gönüllü veli oluşturmuştur. Veriler, yarı yapılandırılmış görüşme formu ve açık uçlu anket formu kullanılarak elde edilmiş ve içerik analizi tekniği ile çözümlenmiştir. Araştırmada sınıf öğretmenlerinin derslere planlı olarak girmeleri, etkinlik temelli ders işlemeleri, her öğrencisinin başarısını önemsemeleri, velilere ve öğrencilere ölçme değerlendirme sonuçları hakkında gerekli bildirimlerde bulunmaları, tecrübeli/yetkin olmaları, disiplinli olmaları, tercih edilme sebepleri olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Aynı zamanda sınıf öğretmenlerinin, iletişim ve işbirliği becerilerinin çok iyi düzeyde olması, mesleğini ve öğrencilerini sevmesi ve fedakâr, çalışkan, şefkatli olmaları tercih edilme sebepleri içerisinde yer almıştır.
___
- Ada, Ş. ve Akan, D. (2007). Değişim sürecinde etkili okullar. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (16), 344-373. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/31588
- Adres sahtekarlığında velilere ceza yağıyor. (2009, 14 Kasım). Hürriyet. https://www.hurriyet.com.tr/gundem/adres-sahtekarliginda-velilere-cezayagiyor-12937313
- Ağırman, N. ve Ercoşkun, M. H. (2017). Sınıf öğretmenlerinin öğretmen yeterlik ve öğretmen liderlik düzeylerinin değerlendirilmesi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(3), 715-728. https://doi.org/10.18506/anemon.292596
- Akçadağ, T. (2017). Köyde bir öğretim lideri: Dilek Livaneli. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 7(2), 263-292. https://doi.org/10.23863/kalem.2018.87
- Aldan-Karademir, Ç. ve Akgül, A. (2019). Öğretmenlerin etkili sosyal bilgiler öğretmeni algısı: Nitel bir araştırma. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 17(3), 186-207. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.532411
- Angrist, J. D. and Lavy, V. (2001). Does teacher training affect pupil learning? Evidence from matched comparisons in Jerusalem public schools. Journal of Labor Economics, 19(2), 343-369. http://dx.doi.org/10.1086/319564
- Aslanargun, E. (2007). Okul-aile birliği ve öğrenci başarısı üzerine bir tarama çalışma. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(18), 119-135. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/843643
- Aydın, S. ve Ünsal, S. (2021). Tercih edilen sınıf öğretmenlerinin mesleğe yönelik metaforik algıları. Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(10), 165- 177. https://dergipark.org.tr/tr/pub/jier/issue/67379/1011661
- Babayiğit, Ö. (2018). Velilerin sınıf öğretmenlerine bakış açılarının incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(1), 42-58. https://doi.org/10.31592/aeusbed.407100
- Balyer, A. (2016). Öğretmen liderler: öğretmen algıları üzerine nitel bir araştırma. Elementary Education Online, 15(2), 391-407.
- Baş, T. ve Akturan, U. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: Nvivo ile nitel veri analizi. Seçkin Yayıncılık.
- Boudersa, N. (2016). The importance of teachers’ training programs and professional development in the algerian educational context: Toward informed and effective teaching practices. Expériences Pédagogiques.
- Boyacı, Z., Kılıç, A. ve Şahin, Ş. (2017). Bireylerin geleceğinin şekillenmesine sınıf öğretmenlerinin etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(2), 701-718. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/304916
- Bright, N. H. (2011). Five habits of highly effective teachers. School Administrator, 9(68), 33-35. https://eric.ed.gov/?id=EJ946601
- Caena F. (2014). Teacher competence frameworks in europe: policy-as-discourse and policy-as-practice. European Journal of Education, 49(3), 313-331. https://doi.org/10.1111/ejed.12088
- Can, N. (2004). Öğretmenlerin geliştirilmesi ve etkili öğretmen davranışları. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitisüsü Dergisi, 1(16), 103-119. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/219280
- Can, N., Yıldırım, N., Bedir, G. ve Atalmış, E. H. (2019). İdealist öğretmen ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(4), 405-418. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.628634
- Christensen, L. B., Johnson, R. B. and Turner, L. A. (2015). Nitel ve karma yöntem araştırmaları. M. Sever (Çev.), Araştırma yöntemleri desen ve analiz içinde (ss. 400-433). Anı Yayıncılık. (Orijinal eserin yayım tarihi 2014)
- Corum, P. L. (2001). Exploring the experiences of successful novice teachers: İmplications for personnel hiring and development (Unpublished Doctoral Dissertation). University of Missouri, Columbia.
- Cottle, M. L. (2014). Teacher professionalism: a study of professionalism for religious educators in the seminary and ındtitutes department of the church educational system [Unpublished doctoral dissertation]. Utah State University.
- Çalışkan, M., Işık, A. N. ve Saygın, Y. (2013). Öğretmen adaylarının ideal öğretmen algıları. İlköğretim Online, 12(2), 575-584.
- Çeliköz, N. ve Çetin, F. (2004). Anadolu öğretmen lisesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarını etkileyen etmenler. Milli Eğitim Dergisi, (162). http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/162/celikozcetin.htm
- Çetin, A. (2017). Özel dershanelerden resmi okullara atanan ilköğretim fen bilimleri öğretmenleri üzerine bir durum çalışması (Tez No. 485620) [Doktora tezi, Çukurova Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
- Çetin, A. ve Ünsal, S. (2020). Öğretmen algılarına göre fark oluşturan öğretmen. İnsan ve Toplum, 10(2), 35-64. https://doi.org/10.12658/M0331
- Darling-Hammond, L. (2006). Constructing 21st-century teacher education. Journal of Teacher Education, 57(3), 300-314. https://doi.org/10.1177/0022487105285962
- Demirtaş, H., Cömert, M. ve Özer, N. (2011). Öğretmen adaylarının özyeterlilik inançları ve öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Eğitim ve Bilim, 36(159), 96-111. http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/278/241
- Devlet okulunda tecrübeli öğretmen için veliden para alındığı iddia edildi. (2017, 26 Ağustos). Hürriyet. https://www.hurriyet.com.tr/gundem/devlet-okulundatecrubeli-ogretmen-icin-veliden-para-alindigi-iddia-edildi-40561946
- Doğan, T. ve Çoban, A. E. (2009). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 34(153), 157-168. http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/581
- Doreen, S., and Prieur, D. (1996). Teacher professionalism and school leadership: An antitheis? Education, 116(3), 393-396. https://www.thefreelibrary.com/Teacher+professionalism+and+school+leaders hip%3A+an+antithesis%3F-a018434929
- Ekinci, A. (2010). Aday öğretmenlerin iş başında yetiştirilmesinde okul müdürlerinin rolü. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 63-77. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/787079
- Elma, C. ve Ergen, Y. (2016). Yeni mezun sınıf öğretmenlerinin sınıf öğretmeni yetiştirme programına ilişkin görüşleri. Kesit Akademi Dergisi, 2(4), 185-211. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1521025
- Eraslan, L. ve Çakıcı, D. (2011). Pedagojik formasyon programı öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2), 427-438. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/817446
- Erol, M. ve Başaran, M. (2020). İlkokul öğrencileri sınıf öğretmeni değişimini nasıl algılıyor? Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 8(4), 1196-1213. https://doi.org/10.14689/issn.2148-2624.8c.4s.6m
- Gutman, L., and McLoyd, V. (2000). Parents’ management of their children’s education within the home, at school, and ın the community: An examination of African-American families living in poverty. Urban Review, 32(1), 1-24. https://deepblue.lib.umich.edu/bitstream/handle/2027.42/43877/11256_2004_A rticle_222479.pdf?sequence=1&isAllowed=y
- Gültekin, M. (2020). Değişen toplumda eğitim ve öğretmen nitelikleri. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 10(11), 654-700. https://doi.org/10.18039/ajesi.682130
- Gündüz, H. B. (2005). Bir meslek olarak öğretmenlik. D. Karslı (Yay. haz.), Öğretmenlik mesleğine giriş içinde (ss. 29-55). Pegem A Yayıncılık.
- Hughes, J., and Kwok, O. (2007). Influence of student-teacher and parent-teacher relationships on lower achieving readers engagement and achievement in the primary grades. Journal of Educational Psychology, 99(1), 39-51. https://doi.org/10.1037/0022-0663.99.1.39
- Işıktaş, S. (2015). Öğretmen adaylarının iyi öğretmen olma ile ilgili görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(4), 119-131. http://www.efdergi.hacettepe.edu.tr/yonetim/icerik/makaleler/1777- published.pdf
- Johansson, S., Myrberg E., and Rosén, M. (2015). Formal teacher competence and its effect on pupil reading achievement Scandinavian. Journal of Educational Research, 59(5), 564-582. https://doi.org/10.1080/00313831.2014.965787
- Karakelle, S. (2005). Öğretmenlerin etkili öğretmen tanımlarının etkili öğretmenlik boyutlarına göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 30(135), 1-10. http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/5044/1266
- Kárpáti A. (2009). Teacher training and professional development. In K. Fazekas, J. Köllő, and J. Varga (Eds.), Green book for the renewal of public education in Hungary round table for education and child opportunities (pp. 203-226). Government Institute for Strategic Research of Economy and Society.
- Kaya, Z. (2014). Olumlu öğrenme ortamı oluşturma. Z. Kaya (Yay. haz.), Sınıf yönetimi içinde (ss. 115-148). Pegem Akademi.
- Khan, F., Fauzee, M. S., and Daud, Y. (2015). Significance of teachers and education in promoting national economic development: a case study of Pakistan. Asian Social Science, 11(12), 290-296. https://doi.org/10.5539/ass.v11n12p290
- Koutrouba, K. (2012). A profile of the effective teacher: Greek secondary education teachers’ perceptions. European Journal of Teacher Education, 35(3), 359-374. https://doi.org/10.1080/02619768.2011.654332
- Lincoln, Y. S., and Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. Sage Publications.
- McDonald, F. (1975). Research on teaching and its implications for policy making: Report on pimse II of the begining teacher evaluation study. Educalional Testing Service.
- Miles, M. B., and Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded source book. (2nd ed.). SAGE Publications.
- Milli Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği. Resmi Gazete, 29072, 26.07.2014.
- Milli eğitimden velilere “farklı ikametgah” uyarısı. (2018, 6 Temmuz). Hürriyet. https://www.hurriyet.com.tr/egitim/milli-egitimden-velilere-farkli-ikametgahuyarisi-40888386
- Mustapha, O., Rakiat, H. L., Henry, O. U., Success, O., Ali, A. J., and Idayat, O. A. (2016). A gis approach to evaluation of accessibility to private primary schools in ilorin west local government area, Kwara State, Nigeria 2, 196-200. http://ijsrset.com/paper/v2i1.pdf
- Nye, B., Konstantopoulos, S., and Hedges, L. (2004). How large are teacher effects? Educational Evaluation and Policy Analysis, 26(3), 237-257. https://www.sesp.northwestern.edu/docs/publications/169468047044fcbd1360 b55.pdf
- Okul kaydında yanlış adres bildirenlere ceza. (2020, 24 Temmuz). Memurlar.net. https://www.memurlar.net/haber/918192/okul-kaydinda-yanlis-adresbildirenlere-ceza.html
- Özbay, M., Bağcı, H. ve Uyar, Y. (2008). Türkçe öğretmeni adaylarının okuma alışkanlığına yönelik tutumlarının çeşitli değişkenlere göre değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(15), 117-136. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/92325
- Özdemir, T. Y. (2018). Öğretmenlik mesleği ve Türkiye'de öğretmen yetiştirme. M. B. Ozan ve T. Y. Özdemir (Yay. haz.), Eğitim bilimine giriş içinde (ss. 202-228). Asos Yayınları.
- Patton, M. Q. (2018). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (M. Bütün ve S.B. Demir, Çev). Pegem Akademi Yayıncılık. (Orijinal eserin yayım tarihi 2002)
- Sarıbaş, S. ve Babadağ, G. (2015). Temel eğitimin temel sorunları. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi, 3(1), 18-34. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/17505
- Sarıtaş, S. (2013). Ortaöğretim öğrencilerine göre ideal öğretmen özellikleri (Tez No. 349123) [Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
- Seferoğlu, S. S. (2004). Öğretmen yeterlilikleri ve mesleki gelişim. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 58, 40-45. http://yunus.hacettepe.edu.tr/~%20sadi/yayin/Seferoglu_Ogretmen_Yeterlikler i_BAAE_2004-58.pdf
- Sementis, G. L. (2000). Elementary school principals’ perceptions of the personal, professional and affective attributes that discriminate between effective and ıneffective elementry [Unpublished doctoral dissertation]. University of Idaho.
- Senemoğlu, N. (1994). Sınıf öğretmeni bilgiyi aktaran kişi değil, bilgiye ulaşma yollarını öğreten kişidir. MPM Kalkınmada Anahtar Verimlilik, 7(81),12-14. https://docplayer.biz.tr/38606716-Sinif-ogretmeni-bilgiyi-aktaran-kisi-degilbilgiye-ulasma-yollarini-ogreten-kisidir.html
- Silverman, D. (2005). Doing qualitative research: A practicalhandbook. Sage Publication.
- Şahin, A. (2011). Öğretmen algılarına göre etkili öğretmen davranışları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 239-259. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1492675
- Şimşek, C. ve Tuzluca, S. (2015). Yetişkinlerin düşünce hayatında olumlu iz bırakan öğretmenlerin ortak kişilik ve davranış özellikleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(3), 131-141. http://www.jret.org/FileUpload/ks281142/File/17.cengiz_simsek.pdf
- Taşkaya, S. M. (2012). Nitelikli bir öğretmende bulunması gereken özelliklerin öğretmen adaylarının görüşlerine göre incelenmesi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 33(2), 283-298. https://dergipark.org.tr/tr/download/articlefile/219613
- TEDMEM. (2018). Okullarda ders dışı etkinliklerin işlevleri. https://tedmem.org/blog/okullarda-ders-disi-etkinliklerin-islevleri
- Tok, H. ve Bozkurt, A. (2010). Sınıf öğretmenlerinin 1. 2. 3. sınıflar için ayrı ve 4. 5. sınıflar için ayrı yetiştirilmeleri konusunda sınıf öğretmenlerinin görüşlerinin değerlendirilmesi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 759- 778. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/223426
- Uibu, K. (2010). Teachers’ roles, instructional approaches and teaching practices in the socialcultural context (Unpublished doctoral thesis). Pedagogicae Unıversitatis Tartuensis Institute of Education, Faculty of Social Sciences and Education, University of Tartu, Estonia.
- Ünsal, S. (2015). Öğretmenlerin mesleki imajlarına ilişkin görüşleri ve mesleki imaja etki eden faktörler (Tez No. 441095) [Doktora tezi, Gaziantep Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
- Ünsal, S. (2021). Öğretmenlik mesleğinin tanımı, önemi ve öğretmenlerin değişen rolleri üzerine nitel betimsel bir araştırma. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(42), 1481-1504. https://doi.org/10.46928/iticusbe.956111
- Ünsal, S. ve Çetin, A. (2019). Eğitim paydaşları arasındaki ilişki. B. Oral, A. Çoban ve M. Bars (Yay. haz.), Eğitimde ahlak ve etik içinde (ss. 121-134). Pegem Akademi Yayıncılık.
- Walker, R. (2008). Twelve characteristics of an effective teacher: A longitudinal, qualitative, quasi-research study of in-service and pre-service teachers’ opinions. Educational HORIZONS, 87, 61-68. https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ815372.pdf
- Yanlış adres beyanı çocukları okuldan, velileri 875 liradan etti. (2014, 09 Eylül). Memurlar.net. https://www.memurlar.net/haber/482659/yanlis-adres-beyanicocuklari-okuldan-velileri-875-liradan-etti.html
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. baskı). Seçkin Yayıncılık.
- Yıldırım, N. ve Öner, S. (2016). Etkili/başarılı sınıf öğretmenleri üzerine nitel bir analiz. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 17(3), 135-155. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1487426