Araştırmalarda Chaid Analizinin Kullanımı ve Baş Etme Stratejileri İle İlgili Bir Uygulama

Chaid analizi, örneklemi sınıflama yöntemiyle (cluster analysis) regresyon analizinin bir arada uygulandığı karma bir istatistiksel yaklaşımdır. Bu çalışmada chaid analizi kullanılarak üniversite öğrencilerinin stresli durumlarda kullandıkları baş etme stratejileri, demografik özellikleri ve psikolojik belirtilerin düzeyi arasındaki ilişkiler değerlendirilmiştir. Bu amaçla Yüzüncü Yıl Üniversitesi’nde lisans eğitimi almakta olan 329 öğrenciye Baş Etme Tutumlarını Değerlendirme Ölçeği (COPE), Kısa Belirti Listesi (SCL53) ve demografik özellikler soru formu uygulanmıştır. Örneklemden toplanan veriler chaid analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular stresli durumlarda pasif baş etme stratejilerinin kullanımının psikolojik belirtilerde artışa neden olduğunu göstermiştir. Duygulara odaklanma ve duyguların dışa vurumu, davranışsal olarak kaçınma ve diğer meşguliyetleri bastırma davranışları psikolojik belirti düzeyiyle ilişkili olan baş etme stratejileridir. Öğrencilerin yaşları, cinsiyeti, medeni durumları, ekonomik düzeyi gibi demografik özelliklerinin psikolojik belirtilerle ilişkili olmadığı gözlenmiştir.

Using Chaid Analysis in Researches and an Application Pertaining to Coping Strategies

Chaid analysis which combines regression analysis with clustering method is a composite statistical approach. In the study relations between coping strategies, demographical variables and psychological symptoms were appraised by using chaid analysis. On this purpose 329 undergraduates at Yuzuncu Yil University were completed COPE, Short Form of Symptom Check List, and demographical characteristics questionnaire. Data collected from the sample were evaluated by using chaid analysis. Results have shown that using passive coping strategies when encountered with distress precipitates elevations on psychological symptoms. Focus on and venting of emotions, behavioral disengagement, and restraint coping were positively related with increment at general symptoms scores. Demographical characteristics such as age, gender, economical status, and marital status were unrelated with psychological health status

Keywords:

Chaid analysis Coping strategies, Psychological symptoms,

PDF

___

Ağargün, M.Y., Beşiroğlu, L., Kıran, Ü.K., Özer, Ö.A., Kara, H. (2005). COPE (Baş Etme Tutumlarını Değerlendirme Ölçeği): Psikometrik Özelliklere İlişkin Bir Ön Çalışma. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 6, 221–226.
Billings, A. G., & Moos, R. H. (1981). The role of coping responses and social resources in attenuating the stress of life events. Journal of Behavioral Medicine, 4, 157–189.
Carver, C. S., Scheier, M.F., Weintraub, J.K. (1989). Assessing coping strategies: A theoretically based approach. J Pers Soc Psychol 1989, 56, 267–283.
Compas, B.E., Connor-Smith, J.K., Saltzman, H., Thomsen, A.H., & Wadsworth, M.E. (2001). Coping with stress during childhood and adolescence: Problems, progress, and potential in theory and research. Psychol Bull., 127(1), 87-127.
Derogatis, L.R. (1992). The Brief Symptom Inventory (BSI): Administration, scoring and procedures manual. II. Clinical Psychiatric Research Inc.
Doğan, N., Özdamar, K. (2003). Chaid Analizi ve Aile Planlaması ile İlgili Bir Uygulama. T Klin Tıp Bilimleri 2003, 23, 392-397.
Efe, E., Bek, Y., Şahin, M. (2000). SPSS’te Çözümleri ile İstatistik Yöntemler II. Kahramanmaraş: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Rektörlüğü, yayın no:10.
Erar, A. (1985). Bağlanım (Regresyon) Çözümlemesi Ders Notları.Ankara: Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi İstatistik Bölümü.
Fleishman J. A. (1984). Personality characteristics and coping patterns. Journal of Health and Social Behavior, 25, 2, 229-244.
Folkman, S., & Lazarus, R. S. (1980). An analysis of coping in a middle aged community sample. Journal of Health and Social Behavior, 21, 219–239.
Folkman, S., Lazarus, R., Gruen, R., & DeLongis, A. (1986) Appraisal coping, health status, and psychological symptoms. Journal of Personality and Social Psychology, 50, 571–579.
Guinn, B., & Vincent, V. (2002). Determinants of coping responses among Mexican American adolescents. J Sch Health, 72(4), 152–156.
Hair, JF., Anderson, Re., Tahtam, RL., & Black, WC. (1998). Multivariate data analysis. Englewood cliffs, NJ: Prentice-Hall.
Hampel, P., & Petermann F. (2006). Perceived stress, coping, and adjustment in adolescents. J Adolesc Health., 38(4), 409-415.
Ho, S., Jee, S., Lee, J., & Park, J. (2004). Analysis on risk factors for cervical cancer using induction technique. Expert Systems with Applications, 27, 97-105.
Holahan C. J., Moos, R. H., Holahan, C. K., Brennan P. L., & Schutte, K. K. (2005). Stress generation, avoidance coping, and depressive symptoms: A 10-year model. Journal of Consulting and Clinical Psychology 2005, 73(4), 658–666.
Holahan, C. J., & Moos, R. H. (1990). Life stressors, resistance factors, and psychological health: An extension of the stress-resistance paradigm . Journal of Personality and Social Psychology, 58, 909–917.
Holahan, C. J., & Moos, R. H. (1991). Life stressors, personal and social resources, and depression: A 4-year structural model. Journal of Abnormal Psychology, 100, 31–38.
Kayri, M., Gökdaş, İ. (2006). Karışımlı Model Analiz Tekniğinin Eğitim Bilimleri Araştırmalarında Uygulanabilirliği Üzerine Bir Araştırma Örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(3), 753-778.
Lazarus R. S. (1989). Constructs of the mind in mental health and psychotherapy. In A. Freeman, K.M. Simon, L. E. Beutler & H. Arkowitz (Eds), Comprehensive handbook of cognitive therapy (pp. 99–121). New York, L.: Plenum Press.
Lazarus, R. S., & Folkman, S. (1984). Stress, appraisal, and coping. New York: Springer. Lazarus, R. S., & Folkman, S. (1988). Coping as a mediator of emotion. Journal of Personality and Social Psychology, 54(3), 466–475.
McDonald, C. (2006). Self-mutilation in adolescents. J Sch Nurs., 22(4), 193-200.
Michael, J., & Gordon, S. (2004). Data mining technique for marketing, sales and customer support (2nd Ed.). New York: Wiley Computer Publishing.
Moos, R. H. (2002). The mystery of human context and coping: An unraveling of clues. American Journal of Community Psychology; 30(1), 67–88.
Nelson N.G., Dell'Oliver C., Koch C., & Buckler R. (2001). Stress, coping, and success among graduate students in clinical psychology. Psychol Rep., 88, 759-67.
Öngen, D. (2006). The relationships between coping strategies and depression among turkish. Social Behavior and Personality, 34(2), 181–196.
Park CL, Armeli S, & Tennen H. (2004). The daily stress and coping process and alcohol use among college students. J Stud Alcohol., 65(1), 126-135.
Patterson, F., Lerman., C., Kaufmann, V.G., Neuner, G.A., & Audrain-McGovern, J. (2004). Cigarette smoking practices among American college students: Review and future directions. J Am Coll Health., 52(5), 203-210.
Ratner, B. (2000). Chaid for interpreting a logistic regression model. Journal of Targeting, Measurement and Analysis of Marketing, 4, 16-29.
Rohde, P., Lewinsohn, P. M., Tilson, M., & Seeley, J. R. (1990). Dimensionality of coping and Its relation to depression. Journal of Personality and Social Psychology, 58, 499–451.
Roth, S., & Cohen, L. J. (1986). Approach, avoidance, and coping with stress. American Psychologist, 41, 813–819.
Seiffge-Krenke, I. & Klessinger, N. (2000). Long-term effects of avoidant coping on adolescents’ depressive symptoms. Journal of Youth and Adolescence, 29, 617–630.
SPSS Inc. (1998). AnswerTree user’s guide.Chicago: SPSS Inc.
Şahin, N.H. ve Durak, A. (1994). Kısa Belirti Envanteri (Brief Symptom Inventory- BSI): Türk Gençleri İçin Uyarlanması. Türk Psikoloji Dergisi, 9(31), 44–56.
Türe, M., Kurt, İ., Kurum, AT., Özdamar, K. (2005). Comparing classification techniques for predicting essential hypertension. Expert Systems with Applications, 29, 583-8.
Türe, M., Aktürk, Z., Kurt, İ., Dağdeviren, N. (2006). Tümevarım Tekniği Kullanılarak Sağlık Durumu, Beslenme ve Bazı Diğer Faktörlerin Okul Başarısızlığına Etkisinin Araştırılması. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, Cilt 23(1), 28-38.
Vitaliano, P. P, Maiuro, R. D., Russo, J, & Becker, J. (1987). Raw versus relative scores in the assessment of coping strategies. Journal of Behavioral Medicine, 10, 1–18.