KOMEDİ Mİ? DRAM MI? VİŞNE BAHÇESİ

Anton Çehov’un dillere desten olan sanat yaşamının en son ürünü ‘Vişne Bahçesi’nin sanatçının gerek bireysel bakış açısı gerekse de sanatsal yaşamı içerisinde yeri birçok eserinden daha farklıdır. Hastalığının son evrelerine denk gelen yazım süreci sanatçıyı hem ruhen hem de fizikken derinden etkiler. Kısa yazmakta ki ustalığı bu eserinde işe yaramaz. Sanatçı eseri üzerinde çok uzun süre çalışmak zorunda kalır. Hastalığının ağır ataklarından arta kalan zamanları odasına kapanarak, çalışarak geçirir. Tüm bu zor süreçlere rağmen Çehov, ısrarla bir komedi yazmaya odaklanmıştır. Kişilerini, onların sıradan sohbetlerini, dünyaya bakış açılarını hatta kıyafetlerini bile sıradan bir şekilde kaleme alır. Oluşturmak istediği komik iskelet, dönemin değişmeye başlayan siyasi düzeni ve düşünce yapısıyla birleşince ne yazık ki sanatçının komedi olarak kaleme aldığı eseri bir drama dönüşür. Sanatçı her ne kadar kabul etmese de bu durumun en önemli nedeni eserin temelini oluşturan konunun dramatik olmasıdır. Çehov diyaloglarıyla konuyu yumuşatmaya çalışmış olsa da bu durumu onun gibi gören çok az kişi olmuştur. Sanatçıdan sonra oyunun rejisörleri K. S. Stanislavski ve V. İ. Nemiroviç-Dançenko’nun de eserde sadece bu drama yönelmesi ve oyuncularını bu yönde oynamaya sevk etmesi oyunu daha afişleri basılırken komediden bir drama çevirecektir. Sağlık sorunları nedeniyle provalara katılamayan Çehov da ne kadar çabalarsa çabalasın eserinin komedi olduğunu ne rejisörlere ne edebiyat eleştirmenlerine ne de izleyicisine ispatlamayı başaramaz. Bu çalışma sanatçının başyapıtlarından biri olan ‘Vişne Bahçesi’nin komedi mi yoksa dram mı olduğuna dair Çehov’un düşünceleri ve mücadelesini anlatmayı temel almışızdır.

COMEDY OR DRAMA? THE CHERRY ORCHARD

The latest product of Anton Chekhov's legendary art life, "The Cherry Orchard", has a different place in the artist's individual perspective and artistic life than many of his works. The writing process, which coincides with the last stages of his illness, deeply affects the artist both spiritually and physically. His mastery of writing short does not effect in this work. The artist has to study on his work for a long time. He spends the remainder of the severe attacks of his illness by closing in his room and working. Despite all these difficult processes, Chekhov persistently focused on writing a comedy. He writes his people, their ordinary conversations, their view of the world, and even their clothes in an ordinary way. When the funny skeleton he wanted to create is combined with the changing political order and mentality of the period, unfortunately, the work that the artist wrote as a comedy turns into a drama. Although the artist does not accept it, the most important reason for this situation is that the subject that forms the basis of the work is dramatic. Although Chekhov tried to soften the subject with his dialogues, very few people saw this situation like him. After the artist, the play's directors K. S. Stanislavski and V. İ. Nemirovich-Dançenko only turns to this drama in the work and encourages his actors to act in this direction will turn the theater play from a comedy to a drama even while the posters are being printed. Unable to attend rehearsals due to health problems, Chekhov, no matter how hard he tries, fails to prove to the directors, the literary critics, or the audience that his work is comedy. This study is based on explaining Chekhov's thoughts and struggle on whether the "Cherry Orchard", one of the masterpieces of the artist, is a comedy or a drama.

___

  • Behramoğlu, A. (2004). Çehov Tiyatrosunda Modernist Öğeler. Uluslararası Çehov Sempozyumu, ‘Çehov’dan Sonraki Yüzyıl içinde (s. 93-100). İstanbul: İstanbul Üni, Edebiyat Fak., Rus Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı.
  • Erenburg, İ. (1960). Pereçitivaya Çehova. Moskva: Hudojestvennaya literatura.
  • Gitoviç, N. İ. (1986). A. P. Çehov v vospominaniyah sovremennikov. Moskva: Hudojestvennaya literatura.
  • Gromov M.. Çehov. Moskva: Molodaya gvardiya.
  • Kuziçeva, A. , P. (2010). Çehov. Jizn ‘Otdelnovo çeloveka’. Moskva: Molodaya gvardiya.
  • Olcay, T. (2007) İbsen ve Çehov Tiyatrosunda Komik ve Trajik, Tiyatro Araştırmaları Dergisi, 23, 73-88.
  • Özkaya, T. (1991). A .P. Çehov’un Oyunlarında Üslûp Özellikleri, Ankara Üniversitesi DTCF Dergisi, Cilt:35, Sayı:1, 253- 262.
  • Parer, Ö. (2004). Vişne Bahçesi’nde Yapı Çözümlemesi. Uluslararası Çehov Sempozyumu, ‘Çehov’dan Sonraki Yüzyıl içinde (s. 191-201). İstanbul: İstanbul Üni, Edebiyat Fak., Rus Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı.
  • Saharovoy, E. M. (1990). Vokrug Çehova. Moskva: İzd. Pravda.
  • Sedegov, V. D., ed.. (1960). A. P. Çehov: Sbornik Statey i materialov, Tom II., Rostov: Rostovskoye knijnoye izd.
  • Sosnitskaya M., D. (1955). ‘İoniç’ i ‘Vişnöviy sad’ A. P Çehova. Moskva: Uçpedgiz, 1955.
  • Süer, A. (1994). XIX. Yüzyıl Rus Edebiyatı Üzerine Yazılar. İstanbul: Evrensel Basım Yayım.
  • Troyat, H. (2016). Çehov: Rusya’nın En Büyük Oyun ve Kısa Hikâye Yazarı. Çev. Vedat Günyol. İstanbul: Alfa.
  • Yermilov, V. (1949). Anton Pavloviç Çehov: 1840-1904. Moskva: Molodaya gvardiya.