ALMAN HUKUKUNDA MİLLETLERARASI TİCARİ TAHKİMİN KANUNLAR İHTİLAFI BOYUTU

Almanya, milletlerarası nitelikli ticari uyuşmazlıklarda tahkim yeri olarak her geçen gün daha fazla tercih edildiğinden, incelememizin konusu Alman hukukunda milletlerarası kanunlar ihtilafı meseleleri olarak belirlenmiştir. Alman hukukunda ticari tahkim yargılamasına bakıldığında yabancılık unsuru içeren ve içermeyen uyuşmazlıklara aynı hükümlerin uygulandığı görülmektedir. Almanya’da tahkime ilişkin kendi içinde bütünlük arz eden, yeknesak kuralların uygulanması, mahkemelerin tahkimi destekleyici ve özgürlükçü bir tavırla uyuşmazlıkları karara bağlamalarına neden olmaktadır. Çalışmamızın amacı Alman hukukunda milletlerarası tahkim prosedüründe karşılaşılan kanunlar ihtilafı meselelerini Zivilprozessordnung (Alman Usul Hukuku Kanunu) §1025-1066 arasındaki düzenlemeleri, Yabancı Hakem Kararlarının Tanınması ve İcrası Hakkındaki New York Sözleşmesi’nin ilgili hükümleri ve Alman mahkemelerinin içtihatları ışığında incelemektir.

Conflict of Laws Dimension of International Commercial Arbitration in German Law

Since Germany is increasingly preferred as a place of arbitration in international commercial disputes, the subject of our investigation has been determined as the issues of international conflict of laws in German Law. When looking at the commercial arbitration proceedings in German Law, it is seen that the same provisions apply to disputes with and without foreign elements. In Germany, the implementation of uniform rules regarding arbitration, which are integrity in themselves, causes the courts to decide the disputes in a libertarian and supporting arbitration manner. The purpose of our study is to examine the conflict of laws issues encountered in the international arbitration procedure in German Law in the lights of Zivilprozessordnung (German Code of Procedure) §1025-1066, the relevant provisions of the New York Convention on the Recognition and Execution of Foreign Arbitration Awards and the jurisprudence of German courts.

___

  • Akıncı, Ziya. Milletlerarası Tahkim. İstanbul: Vedat Kitapçılık, 2020.
  • Averdick, Otto. Die Haftung des Schiedsspruch nach gemeinem recht und nach Bürgerliche Gesetzbuche. Freiburg: Diss, 1904.
  • Aydemir, Fatih. Türk Hukukunda Tahkim Sözleşmesi. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2017.
  • Barth, Marcel ve Gerhard Wegen. International Arbitration in Germany A Handbook. Beck/Hart, 2019.
  • Berber-Keser, Leyla. “Hakem Mahkemesinin Yetkisi Hakkında Karar Verme Yetkisi.” iç. Prof. Dr. İrfan Baştuğ Armağanı, 123-139. Ankara: Seçkin Yayınları, 2001. Bilgehan Yeşilova. “Tahkim İtirazı Üzerine Hakemlerin Yargı Yetkisiyle İlgili Olarak Mahkemelerce Yapılacak Denetim ve Sonuçları.” Dokuz Eylül Hukuk Fakültesi Dergisi Özel Sayı, no: 11 (2009): 739-818.
  • Blackaby, Nigel, Constantine Partasides, Alan Redfern ve Martin Hunter. Redfern Hunter on International Arbitration. New York: Oxford University Press, 2015.
  • Born, Gary. International Commercial Arbitration. Netherlands: Kluwer Law International, 2009.
  • Böcktiegel, Karl Heinz, Stefan Micheal Kröll, ve Patricia Nacimiento, Arbitration in Germany. Wolters Kluwer, 2015. Brekoulakis, Stavros “Law Applicable to Arbitrability.” iç. Arbitrability Internatioal & Comparative Perspectives, Editörler Loukas A. Mistelis ve Stavros L. Brekoulakis, 99-121. Wolters Kluwer, 2009. Brekoulakis, Stavros. “Law Applicable to Arbitrability: Revisiting the Revisited lex fori.“ Queen Mary University of London, School of Law Legal Studies Research Paper, 2009.
  • Budak, Ali Cem. “Yeni Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun Tahkim Hükümleri.” Legal Uluslararası Ticaret ve Tahkim Hukuku Dergisi, no: 1 (2012): 31-60.
  • Can, Mustafa Cemre. "Milletlerarası Ticari Tahkimde Tahkime Elverişliliğe Uygulanacak Hukuk." Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 26, no:2 (2020):1349-1370.
  • Chuckwumerije, Okezie, Choice of Law in International Commercial Arbitration. Occeana Publications Inc, 2000.
  • Çakrak, Recep. “Kompetenz Kompetenz Prensibi.” Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, no: 31 (2018): 659-668.
  • Çavuşoğlu Uyanık, Ayfer. “Türk Milletlerarası Özel Hukukunda İradi Temsil.” Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 28, no: 1 (2012): 67-108. Dalhuisen, Jan Hendrik. International Insolvency and Bankruptcy. New York: 1986.
  • Doğan, Vahit. Milletlerarası Özel Hukuk. Savaş Yayınevi, 2021.
  • Ekşi, Nuray. “Milletlerarası Tahkim Kanunu Hakkında Genel Bir Değerlendirme.” Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, no: 23 (2011): 295-338.
  • Ertekin, Erol, ve İzzet Karataş. Uygulamada İhtiyari Tahkim ve Yabancı Hakem Kararlarının Tenfizi Tanınması. Ankara: Yetkin Yayınları, 1997.
  • Esen, Emre. “Uluslararası Tahkime Tâbi Bir Uyuşmazlığın Devlet Mahkemelerine Götürülmesi Hâlinde Tahkim Anlaşmasının Geçerliliğine İlişkin İtirazların İncelenmesi ve Kompetenz–Kompetenz Prensibi.” Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Prof. Dr. Ata Sakmar’a Armağan, no: 1 (2011): 355-381. Geimer, Reinhold. Zur Prüfung der Gerichtsbarkeit und der internationale Zustaendigkeit bei der Anerkennung auslaendischer Urteile. Bielefeld: 1966.
  • Hanatiau, Bernard. “The Law Applicable to Arbitrability,” Singapoure Law Journal, (2014): 882-884.
  • Huber, Peter, ve Ivo Bach. “Kompetenz-Kompetenz des Schiedsgerichts.” SchiedsVZ (2005):98-100. Huysal, Burak. Milletlerarası Özel Hukukta Temsile Uygulanacak Hukuk: Mukayeseli Maddi Hukuk ve Kanunlar İhtilafı Kurallarıyla Birlikte. İstanbul: On İki Levha Yayınları, 2015.
  • Huysal, Burak. Milletlerarası Ticari Tahkimde Tahkime Elverişlilik. İstanbul: Vedat Yayıncılık, 2010.
  • Işık, Fatih. Milletlerarası Ticari Tahkimde Tahkim Anlaşması Yapma Yetkisi ve Bu Yetkiye Uygulanacak Hukuk. İstanbul: On iki Levha Yayıncılık, 2015.
  • Kahn, Rudolf. “Arbitration in England and Germany, A Study In Comparative Legislation And Conflict Of Laws,” (1930), Erişim tarihi: Haziran 9, 2021. www.heinonline.com.
  • Kalpsüz, Turgut. “Tahkim Anlaşması.” Bilgi Toplumunda Hukuk Ünal Tekinalp’e Armağan, no: 2 (2003): 1027-1053.
  • Karim, Youssef. “The Death of Inarbitrability.” iç. Arbitrability Internatioal & Comparative Perspectives, Editörler Loukas A. Mistelis ve Stavros L. Brekoulakis, 47-69. Wolters Kluwer, 2009. Kocasakal Özdemir, Hatice. Doğrudan Uygulanan Kurallar ve Sözleşmeler Üzerindeki Etkileri. Galatasaray Üniversitesi Yayınları, 2001.
  • Konyalı, Sinancan. “Avrupa Birliği Hukuku ve Avrupa Birliği Adalet Divanı İçtihatları Işığında Ticari Şirketlerin Yerleşme ve Serbest Dolaşım Özgürlüğü.” International Journal of Social Inquiry 8, no:2 (2017): 115-153.
  • Lazic, Vesna. Insolvency Proceedings and Commercial Arbitration. 1998. Lew, Julian, Loukas Misteris ve Stefan Kröll. Comparative International Commercial Arbitration. Kluwer, 2003.
  • Lew, Julian. “The Law Applicable to the Form and Substance of the Arbitration Clause.” ICCA Congress Series No:9, editör Albert Jan van den Berg, 114-145. Kluwer Law International, 1999.
  • Liebscher, Cristoph. “Insolvency and Arbitrability.” İç. Arbitrability Internatioal & Comparative Perspectives, Editörler Loukas A. Mistelis ve Stavros L. Brekoulakis, 165-179. Wolters Kluwer, 2009. Lörcher, Gino. “Yeni Alman Tahkim Kanunu,” Çeviren İbrahim Özbay ve Zekeriyya Arı, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 9, no. 3-4 (2001): 29-40.
  • Lörchner, Torsten. “Arbitration in Germany,” İç. CMS Guide to Arbitration, editörler Torsten Lörcher, Guy Pendell ve Jeremy Wilson, 367-387, 2012. Magnus, Ulrich, ve Peter Mankowski. Brussels I Regulation. München: 2012.
  • Manja, Epping. Die Schiedsvereinbarung im internationalen privaten Rechtsverkehr nach der Reforms des deutschen Schiedsverefahrensrecht. München: 1999.
  • Mistelis, Loukas. “Arbitrability-International and Comparative Perspectives. Is Arbitrability a National or an International Law Issue?,” iç. Arbitrability Internatioal & Comparative Perspectives, Editörler Loukas A. Mistelis ve Stavros L. Brekoulakis, 1-15. Wolters Kluwer, 2009. Nomer, Ergin. Devletler Hususi Hukuku. İstanbul: Beta Basım Yayın, 2017.
  • Nomer, Ergin. Milletlerarası Usul Hukuku. İstanbul: Beta Yayıncılık, 2018.
  • Özbay, İbrahim. “1998 Alman Tahkim Hukuku Reformu ve Bu Reforma İlişkin Özellikler.” Bilgi Toplumunda Hukuk – Ünal TEKİNALP’E Armağan Cilt 2, 1055-1079. İstanbul: Beta Yayınevi, 2003. Özel, Sibel. "Yabancı Hakem Kararlarının Tenfızine Engel Bir Durum: Tahkim Sözleşmesinin Geçersiz Olması." Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 23, no:1 (2017 ): 23 (2017 ): 303-323.
  • Özel, Sibel. Milletlerarası Ticari Tahkimde Kanunlar İhtilafı Meseleleri. İstanbul: Legal Yayınevi, 2008.
  • Poudret, Jean François, ve Sebastian Beson. Comperative Law of International Arbitration. London: Sweet&Maxwell, 2007.
  • Raeschke Kessler, Hilmar. The International Arbitration Review. 2019.
  • Rajoo, Sundra. Law, Practice and Procedure of Arbitration. Datuk: LexisNexis, 2018.
  • Sadroleşrafi, Hüseyin Ali. “Türk ‘Milletlerarası Tahkim Kanunu’na İlişkin Düzenlemeler ile Uygulamalar Hakkında Görüşler.” Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, no: 25-26 (2005-2006): 317-366.
  • Schlosser, Peter. “Der Grad der Unabhängigkeit einer Schiedsvereinbarung vom Hauptvertrag.” iç. Law of International Business and Dispute Settlement In The 21st Century, Editör Robert Briner, 697-713. (2001) Schlosser, Peter. Das Recht der internationalen privaten Schiedsgerichtsbarkeit. Tübingen: 1989.
  • Şanlı, Cemal, Emre Esen, ve İnci Ataman Figanmeşe. Milletlerarası Özel Hukuk. İstanbul: Beta Yayınları, 2021) Şanlı, Cemal, Milletlerarası Ticarî Tahkimde Esasa Uygulanacak Hukuk, Ankara:1986.
  • Şanlı, Cemal. Milletlerarası Ticari Tahkimde Esasa Uygulanacak Hukuk. Ankara: Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, 1986.
  • Şanlı, Cemal. Uluslararası Ticari Akitlerin Hazırlanması ve Uyuşmazlıkların Çözüm Yolları. İstanbul: Beta Yayınları, 2019.
  • Şit, Banu. Kurumsal Tahkim ve Hakem Kararlarının Tanınması ve Tenfizi. Ankara: İmaj Yayınevi, 2005.
  • Taşkın, Alim. Hakem Sözleşmesi. Ankara: Turhan Yayınevi, 2015.
  • Tekinalp, Gülören. Milletlerarası Özel Hukuk Bağlama ve Usul Hukuku Kuralları. İstanbul: Vedat Kitapçılık, 2020.
  • Töre, Nazlı. “Tahkim Yargılamasında Kompetenz- Kompetenz Prensibi.” Uluslararası Yönetim ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 11, no:6 (2019): 208-216.
  • Trittmann, Rolf, ve Boris Kasolowsky. “Arbitration in Germany.” iç. Arbitration World International Series, editörler Karyl Nairn QC ve Patrick Heneghan, 533-553. Thomson Reuters, 2015.
  • Tüysüz, Cemre. “Milletlerarası Ticari Tahkimde Üçüncü Devletin Doğrudan Uygulanan Kurallarının Tatbiki.” Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi 7, no: 14, (2019): 463 – 500.
  • van den Berg, Albert Jan. The New York Arbitration Convention: Towards a Uniform Judicial Interpretation. Kluwer, 1981.
  • Vorpeil, Klaus. deutsches internationales privatrecht. Gau-Bickelheim, 2020.
  • Wagner, Gerhard. “Country Reports, Germany,” iç. Practitioner’s Handbook on International Arbitration, editör Frank-BerndWeigand, 685, 2002.
  • Weigand, Frank-Bernd. Practitioner's Handbook on International Commercial Arbitration. Oxford: 2009.
  • Wilhelmsen, Louise Hauberg. International Commercial Arbitration and the Brussels I Regulation. Denmark: Elgar Publishing, 2018.
  • Year Book Commercial Arbitration, Editör Albert Jan van den Berg, Volume XXX (Kluwer International, 2005) Year Book Commercial Arbitration, Editör Albert Jan van den Berg, Volume XXXVII (Kluwer International, 2012) Yeşilova, Bilgehan. “Milletlerarası Tahkimin Hukuki Niteliği Üzerine Düşünceler ve Güncel Gelişmeler.” Türkiye Barolar Birliği Dergisi, no: 76, (2008): 83-164.
  • Yeşilova, Bilgehan. Milletlerarası Ticari Tahkimde Nihai Karardan Önce Mahkemelerin Yardımı ve Denetimi. İzmir: Güncel Hukuk Yayınları, 2008.
  • Yılmaz, Süleyman, ve Gökçe Filiz Çavuşoğlu. “Türk Hukukunda Tahkim Sözleşmelerinin Geçerliliği ve Asimetrik ve Patolojik Tahkim Klozları.” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 69, no:3 (2020):1475-1504.