ALKOL, UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDELERİN ETKİSİ ALTINDA ARAÇ SÜRME YASAĞI

Karayollarında meydana gelen trafik kazalarının farklı nedenleri bulunmakta, bu kazaların en önemli nedenlerinin başında da alkol veya uyuşturucu madde etkisi altında araç sürme gelmektedir. Trafik kazalarını önlemek amacıyla alkol veya uyuşturucu madde etkisi altında araç sürmek, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 48. maddesi ile yasaklanmıştır. Yapılan bu düzenleme çalışmamızın konusunu oluşturmakta ve çalışmamız iki kısımdan oluşmaktadır. Birinci kısımda trafik mevzuatındaki düzenlemeler ve uygulamadaki bazı sorunlar yargı kararları ile birlikte kısaca değerlendirilecek; ikinci kısımda vücuttan örnek alma uygulamasının şartları ile hukuka uygunluk durumu irdelenecektir.

Anahtar Kelimeler:

Alkol Tespiti, Mükerrer Cezalandırma Yasağı, Vücuttan Örnek Alma, Kan Tahlili, Ölçülülük İlkesi, Ölçülülük İlkesi

Prohibition Of Driving Under The Effect Of Alcohol, Drugs Or Stimulants

There are different causes of traffic accidents that occur on highways, and the most important cause of these accidents is driving under the influence of alcohol or drugs. Driving under the effect of alcohol or drugs to prevent traffic accidents is prohibited by Article 48 of the Highways Traffic Law No. 2918. This regulation constitutes the subject of our study and our study consists of two parts. In the first part, regulations in traffic legislation and some problems in implementation will be briefly evaluated together with judicial decisions; in the second part, the conditions of sampling from the body and the legal compliance will be examined.

Keywords:

Alcohol Detection, Prohibition of Repetitive Punishment, Taking Body Sampling, Blood Analysis, Proportionality Principle,

PDF

___

Aksoy İpekcioğlu, Pervin. "Vücuttan Örnek Alma İşleminin Hukuki Niteliği ve Anayasaya Uygunluğu." Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 19, (2013): 1157-1176.
Apaydın, Cengiz. “Alkol veya Uyuşturucu Madde Etkisiyle ya da Başka Bir Nedenle, Emniyetli Bir Şekilde Araç Sevk ve İdare Edemeyecek Hâlde Olunmasına Rağmen Araç Kullanma Suçu.” Terazi Hukuk Dergisi 10, no. 103 (2015): 14-32.
Armas Elektronik. “UTK-Uyuşturucu Test Kiti.” Erişim tarihi: 17 Kasım, 2021. https://www.armaselektronik.com/uyusturucu-olcum-sistemleri/uyusturucu-olcum-kiti/utk-uyusturucu-test-kiti.
Aşıcıoğlu, Faruk, Belkıs Yapar, Aliye Tütüncüler ve Ahmet Belce. “Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçu Açısından Alkol.” Adli Tıp Dergisi 23, no. 3 (2009): 8-16.
Atar, Yavuz. Türk Anayasa Hukuku. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2019.
Avcı, Mustafa ve Hüseyin Bilgin. “Alkollü Araç Kullanımı Nedeniyle Sürücü Belgesine Geçici Süre El Konulması İşlemleri Üzerine Bir İnceleme.” Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi 13, (2019): 129-166.
Başer Doğan, Zehra. “Türk ve Alman Ceza Muhakemesinde Şüpheli veya Sanığın Vücudundan Kan Örneği Alınmasına İlişkin Karar.” İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 16, no. 2 (2017): 273-303.
Centel, Nur ve Hamide Zafer. Ceza Muhakemesi Hukuku. İstanbul: Beta Yayıncılık, 2018.
Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik Uygulama ve Denetleme Dairesi Başkanlığı. “Trafik Denetimlerinde ve Trafik Kazalarında Alınacak Önlemlere İlişkin Yönerge.” Erişim tarihi: 17 Kasım, 2021. http://www.trafik.gov.tr/kurumlar/trafik.gov.tr/03-Mevzuat/Trf_Kaza_Yonerge.pdf.
Emniyet Genel Müdürlüğü. “Trafik İstatistik Bülteni-Ülke Geneli-Mart-2021.” Erişim tarihi: 24 Nisan, 2021. http://trafik.gov.tr/kurumlar/trafik.gov.tr/04-Istatistik/Aylik/Mart21.PDF.
Eroğlu, Fulya. Beden Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alma Suretiyle Elde Edilen Delillerin İspat Değeri. Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi, 2009.
Gözler, Kemal. Anayasa Hukukunun Genel Esasları. Bursa: Ekin Kitabevi, 2014.
Karaaslan, Reşit. “Trafik Suçlarında Şüpheliden Kan Örneği Alınmasına İlişkin Alman Ceza Muhakemesi Hukukundaki Önemli Kararlar ve Türk Hukukuna İlişkin Bazı Değerlendirmeler.” Ceza Hukuku Dergisi 14, no. 39 (2019): 41-81.
Kılıç, Ümmügülsüm. Nemo Tenetur İlkesi Işığında Ceza Muhakemesi Hukukunda Beden Muayenesi. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, 2010.
Kılıçarsan İsfen, Sibel. Alman ve Türk Ceza Hukukunda Trafik Güvenliğini Kasten Tehlikeye Sokma Suçları (AlmCK md. 315 ila 316 ve TCK md. 179). Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2013.
Kılıçarslan İsfen, Sibel. “Güvenli Araç Sürme Yeteneğinin Kaybının Tespiti Bağlamında Kan Örneği Alınması – CMK md. 75’e Alman Hukuku Açısından Eleştirel Bir Yaklaşım.” Hukuk Köprüsü 1, no. 3 (2012): 241-254.
Kunter, Nurullah, Feridun Yenisey ve Ayşe Nuhoğlu, Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku. İstanbul: Beta Basım A.Ş., 2006.
Metin, Yüksel. Ölçülülük İlkesi Karşılaştırmalı Bir Anayasa Hukuku İncelemesi. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2002.
Oğurlu, Yücel. “Ceza Muhakemesi Kararının Disiplin Cezalarına Etkisi ve Sorunu “Ne bis in idem” Kuralı.” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 52, no. 2 (2003): 101-124.
Oğurlu, Yücel. “İdari Yaptırımlara Genel Bir Bakış ve İdari Yaptırım-Ceza Yaptırımı Ayrımı.” A.Ü. Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi 3, no. 1 (1999): 143-194.
Oğurlu, Yücel. Karşılaştırmalı İdare Hukukunda Ölçülülük İlkesi. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2002.
Önok, R. Murat. “Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçu (TCK md. 179).” Türkiye Barolar Birliği Dergisi 121 (2015): 157-202.
Özay, İl Han. İdari Yaptırımlar. İstanbul: İÜ Yayın No: 3326, 1985.
Özbek, Veli Özer. Ceza Muhakemesi Hukuku. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2006.
Özen, Mustafa. “Non Bis İn İdem (Aynı Fiilden Dolayı İki Kez Yargılama Olmaz) İlkesi.” Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 14, no. 1 (2010): 389-417.
Öztürk, Bahri, Behiye Eker Kazancı ve Sesim Soyer Güleç. Ceza Muhakemesi Hukukunda Koruma Tedbirleri. Ankara: Seçkin Yayınları, 2019.
Öztürk, Bahri. Ana Hatlarıyla Ceza Muhakemesi Hukuku. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2017.
Sağlam, Fazıl. Temel Hakların Sınırlanması ve Özü. Ankara: AÜSBF Yayınları: 506, 1982.
TRT Haber. “Mersinde Trafikte Uyuşturucu Testi Dönemi Başladı.” Erişim tarihi: 12 Nisan, 2021. https://www.trthaber.com/haber/turkiye/mersinde-trafikte-uyusturucu-testi-donemi-basladi-420831.html.
Ünver, Yener ve Hakan Hakeri. Ceza Muhakemesi Hukuku. Ankara: Adalet Yayınevi, 2019.
Yerdelen, Erdal ve Yavuz Selim Değerli. “Ceza Muhakemesi Koruma Tedbirlerinde Ölçülülük.” Prof. Dr. Feridun Yenisey’e Armağan 1, Editör: Ayşe Nuhoğlu. İstanbul: Beta Yayıncılık, 2014: 1339-1378.