COVID-19 Salgınının Türk Turizmine Etkisi: Seyahat ve Konaklama Endüstrileri Üzerine Değerlendirme

COVID-19 salgınının pandemiye dönüşmesi tüm dünyada seyahat kısıtlamaları, karantinalar, sosyal mesafe tedbirleri vb. önlemler alınmasını zorunlu kılmıştır. Pandemi, kısa bir süre içerisinde küresel ekonomide ciddi bozulmalara neden olmuştur. Turizm, insan ilişkilerinin yoğun biçimde yaşandığı bir sektördür. Bu nedenle salgından en çok etkilenen sektörlerin başında yer almış; turizm faaliyetleri neredeyse durma noktasına gelmiştir. Bu çalışmada öncelikle COVID-19 salgınının ortaya çıkışından, dünyaya yayılışından ve bu süreçte büyük bir hızla yaşanan toplumsal değişimlerden ve etkilerinden kronolojik olarak bahsedilmiş, pandemi dolayısıyla yaşanan krizin, turizm sektörüne ile seyahat ve konaklama endüstrilerine etkisine dair literatüre yer verilmiştir. Koronavirüsün turizm sektörüne, dolayısıyla da seyahat ve konaklama endüstrisine olan ekonomik etkileri, açıklanan istatistiki veriler dâhilinde tespit edilmeye çalışılmış ve 2020 yılı Haziran ayı itibariyle gelinen mevcut durum ortaya konarak; sektörün 2020 yılı Haziran ayı sonrasına ve post-pandemik dönemde yeniden toparlanmasına dair öngörüler değerlendirilerek; çeşitli öneriler geliştirilmiştir.

___

  • Bahar, O. & M. Kozak, (2012). Turizm ve Rekabet, Detay Yayıncılık: Ankara,
  • Bahar, O. & M. Kozak, (2014). Turizm Ekonomisi, Detay Yayıncılık: Ankara,
  • Bahar, O & N.Ç. İlal, (2020). Coronavirüsün (Covid-19) turizm sektörü üzerindeki ekonomik etkileri, International Journal of Social Sciences and Education Research, 6(1): 125-139,
  • Bakar, N.A. & S. Rosbi, (2020). Effect of Coronavirus disease (COVID-19) to tourism industry, International Journal of Advanced Engineering Research and Science (IJAERS), 7(4): 189-193
  • Bayar, F. (2008). Küreselleşme Kavramı ve Küreselleşme Sürecinde Türkiye, Uluslararası Ekonomik Sorunlar Dergisi, 25-34, BBC, (2020). Normalleşme süreci: Hangi Avrupa ülkesinde sınırlamalar nasıl kaldırılıyor?, https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-52347712, (11.06.2020).
  • Çöl, M. & G. Güneş (2020). COVID-19 Salgınına Genel Bir Bakıș, (içinde), COVID-19, (ed). Memikoğlu, O & V. Genç, Ankara Üniversitesi Basımevi: Ankara.
  • Deloitte, (2020-a). COVID-19: Çalışanlara ve Çalışma Hayatına Olası Etkileri Raporu, https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/tr/Documents/human-capital/covid-19-calisanlara-ve-calisma-hayatina-olasi-etkileri.pdf , (07.06.2020),
  • Deloitte, (2020-b). Küresel Covid-19 Salgınının Türkiye’de Farklı Kategorilere Etkileri Raporu, https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/tr/Documents/consulting/kuresel-covid-19-salgininin-turkiyede-farkli-kategorilere-etkileri.pdf, (07.06.2020),
  • Deloitte, (2020-c). Türkiye’de Turizm ve Konaklama sektörü / COVID-19, https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/tr/Documents/consumer-business/turkiye-de-turizm-ve-konaklama-sektoru-covid-19.pdf , (10.06.2020),
  • Euler Hermes & Allianz, (2020). Covıd-19’un Sektör Bazında Olumsuz Etkileri, https://www.eulerhermes.com/content/dam/onemarketing/ehndbx/eulerhermes_com/tr_TR/documents/allianz-rapor-dizgi.pdf, (07.06.2020),
  • Evren, E. & E. Us, (2020). COVID-19 Etkeni, (içinde), COVID-19, (ed). Memikoğlu, O & V. Genç, Ankara Üniversitesi Basımevi: Ankara,
  • Euronews , (2020). Almanya AB dışı ülkelere seyahat yasağını 31 Ağustos'a uzatacak, https://tr.euronews.com/2020/06/09/almanya-ab-d-s-ulkelere-seyahat-yasag-n-31-agustos-a-uzatacak , (09.06.2020).
  • Faulkner, B. (2001). Towards a Framework for Tourism Disaster Management, Tourism Management, 22: 135-147,
  • Göral, R. (2014). Turizm Sektöründe Stratejik Kriz Yönetimine İlişkin Bütünsel Bir Çerçeve, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 32: 89-101,
  • Gössling, S., D. Scott & C.M. Hall, (2020). Pandemics, tourism and global change: a rapid assessment of COVID-19, Journal of Sustainable Tourism, 1–20,
  • Gretzel, U., M. Fuchs, R. Baggio, W. Hoepken, R. Law, J. Neidhardt, J. Pesonen, M. Zanker & Z.Xiang, (2020). Tourism beyond COVID-19: a call for transformative research, nformation Technology & Tourism, 22: 187-203,
  • Higgins-Desbiolles, F. (2020). Socialising tourism for social and ecological justice after COVID-19, Tourism Geographies, 1-14,
  • Jones, P. & D. Comfort, (2020). The COVID-19 Crisis, Tourism and Sustainable Development, Athens Journal of Tourism, 7(2): 75-86,
  • KPMG, (2020). KPMG Türkiye Strateji ve Operasyonlar Danışmanlığı İş Dünyası Gözünden Covid-19'un Etkileri Anketi, https://assets.kpmg/content/dam/kpmg/tr/pdf/2020/04/is-dunyasi-gozunden-covid-19-un-etkileri-anketi.pdf, (07.06.2020),
  • KTB, (2019-a). T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı 2019 yılı konaklama istatistikleri yıllık bülten özeti, https://yigm.ktb.gov.tr/Eklenti/71555,konaklama-istatistikleri-2019-yillik-bulten-ozetipdf.pdf?0, (07.06.2020),
  • KTB, (2019-b). T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı 2019 Turizm İstatistikleri, https://yigm.ktb.gov.tr/Eklenti/69320,turizmistatistikleri2019-4pdf.pdf?0, (07.06.2020),
  • KTB, (2019-c). T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı 2020Turizm İstatistikleri Ocak-Mart, https://yigm.ktb.gov.tr/Eklenti/72808,turizmistatistikleri2020-1update20052020pdf.pdf?0 , (09.06.2020),
  • Lee, C.C., & C.J. Chen, (2011). The reaction of elderly Asian tourists to avian influenza and SARS. Tourism Management, 32(6): 1421–1422,
  • Mao, C.K., C.G. Ding & H.Y. Lee, (2010). Post-SARS tourist arrival recovery patterns: An analysis based on a catastrophe theory, Tourism Management, 31: 855–861,
  • Monterrubio. J.C. (2010). Short-term economic impacts of influenza A (H1N1) and government reaction on the Mexican tourism industry: an analysis of the media, International Journal of Tourism Policy, 3(1): 1-15,
  • Niewiadomski, P. (2020). COVID-19: From Temporary de-globalisation to a re-discovery of Tourism?, Tourism Geographies, 1-6,
  • OECD, (2020), The global outlook is highly uncertain, https://www.oecd.org/economic-outlook/, (11.06.2020),
  • Page , S., H. Song & D.C. Wu, (2012). Assessing the Impacts of the Global Economic Crisis and Swine Flu on Inbound Tourism Demand in the United Kingdom, Journal of Travel Research 51(2): 142–153,
  • Prideaux, B., M. Thompson & A. Pabel, (2020). Lessons from COVID-19 can prepare global tourism for the economic transformation needed to combat climate change, Tourism Geographies, 1-13,
  • Sönmez, S., H.J.Backman & L.R. Ailen, (1994). Managing Tourism Crisis: A Guidebook, Clemson University: Clemson Sc.,
  • Şeker, M., A. Özer, Z. Tosun, C. Korkut& M. Doğrul, (2020). Türkiye Bilimler Akademisi “COVID-19 Pandemi Değerlendirme Raporu, Türkiye Bilimler Akademisi Yayınları, TÜBA Raporları No.34: Ankara, http://www.tuba.gov.tr/files/images/2020/kovidraporu/Covid-19%20Raporu-Final+.pdf ., (07.06.2020),
  • T.C. Sağlık Bakanlığı, (2020-a). COVID-19 (Yeni Koronavirüs Hastalığı) Nedir?, https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/tr/covid-19-yeni-koronavirus-hastaligi-nedir.html , (09.06.2020),
  • T.C. Sağlık Bakanlığı, (2020-b). Basın Merkezi, https://www.saglik.gov.tr/TR,3187/basin-merkezi.html, (10.06.2020),
  • TTS (2007). Türkiye Turizm Stratejisi- 2023, https://www.kuzka.gov.tr/dosya/turizm_stratejisi_2023.pdf. (07.06.2020),
  • Turizm Günlüğü, (2020), Rusya’dan Türkiye’ye 15 Temmuz sinyali, https://www.turizmgunlugu.com/2020/06/08/rusya-turkiye-ucuslari-icin-tarih-15-temmuz/ , (08. 06. 2020),
  • TÜRMOB, (2020). Korona Salgınının Türkiye Ekonomisine Etkisi Değerlendirmeler ve Öneriler Raporu, https://www.alomaliye.com/wp-content/uploads/2020/04/turmob-covid-19-rapor-min.pdf. , (07.06.2020),
  • TÜRSAB, (2020). Korona Virüsü COVID-19 Sonrası Nasıl Bir Dünya Bizi Bekliyor?, file:///C:/Users/Asus/Downloads/8b368379-712e-4ca3-8425-69ae28b9f113.pdf, (07.06.2020),
  • UNWTO, (2020-a). Tourism and COVID-19 -13 March 2020, https://webunwto.s3.eu-west-1.amazonaws.com/s3fs-public/2020-04/COVID19_NewDS_.pdf, (08.06.2020),
  • UNWTO, (2020-b). COVID – 19 Related Travel Restrıctıonsa Global Revıew For Tourısm First Report As Of 16 April 202, https://webunwto.s3.eu-west-1.amazonaws.com/s3fs-public/2020-04/TravelRestrictions_0.pdf , (06.06.2020),
  • Üstün, Ç. & S. Özçiftçi, (2020). COVID-19 Pandemisinin Sosyal Yaşam ve Etik Düzlem Üzerine Etkileri: Bir Değerlendirme Çalışması, Anadolu Kliniği Tıp Bilimleri Dergisi, 25(1): 142-153,
  • Wen, J., W. Wang, M. Kozak, X. Liu, & H. Hou, (2020). Many brains are better than one: The importance of interdisciplinary studies on COVID-19 in and beyond tourism. Tourism Recreation Research, 1-4,
  • WHO, (2020-a). Coronavirus disease (COVID-19) pandemic, http://www.euro.who.int/en/health-topics/health-emergencies/coronavirus-covid-19/novel-coronavirus-2019-ncov, (09.06.2020),
  • WHO, (2020-b). Operational considerations for COVID-19 management in the accommodation sector, https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/331638/WHO-2019-nCoV-Hotels-2020.1-eng.pdf, (09.06.2020),
  • WHO, (2020-c). WHO Coronavirus Disease (COVID-19) Dashboard, https://covid19.who.int/ , (09.06.2020),
  • Yang, J., Y. Zheng, X. Gou, K. Pu, Z. Chen, Q. Guo, R. Ji, H. Wang, Y. Wang & Y. Zhou, (2020). Prevalence of comorbidities and its effects in coronavirus disease 2019 patients: A systematic review and meta-analysis, Int J Infect Dis., 94: 91-95,