TÜRK DIŞ POLİTİKASINDA “D-8”

Bu çalışmada, Türkiye’nin öncülüğünde oluşturulan D-8 örgütü incelenmektedir. Örgütün oluşum süreci, Türkiye’de geleneksel dış politika çizgisinden farklı bir siyasal görüşe sahip Erbakan Hükümeti döneminde başlamış ve bu nedenle de gerek Türk iç politikasında gerekse Batılı ülkelerde merakla izlenmiştir. Türk dış politikasında görülen bölgesel örgütlenmelerden işlevsel ve siyasal açıdan farklı olan örgüt, özellikle üyelerinin farklı kıtalardan olması nedeni ile küresel bir örgüt gibi anlaşılmaktadır. Örgüt, Türk dış politikasında, yeni bir açılım getirme örneği olarak önemlidir. Ancak D–8 üyeleri arasında, kıtasal uzaklıkların fazla olması, üyelerin ekonomik seviyelerinin gelişmemiş olması ülkeler arasında ticaretin gelişmesine engeldir. Örgüt, üyelerinin siyasi ve ekonomik katkılarının yetersizliği, ticari ilişkilerin yeterli seviyede gelişmemesi ve diğer gelişmekte olan ülkelerin katılımının yetersiz olması nedeniyle, beklentileri karşılayamamıştır. Örgü, ekonomik ve siyasal işbirliği alanında aktif olmamasına rağmen, bugün üye ülkeler arasında önemli bir forum niteliğine dönüşmüştür. Aynı zamanda D-8, kuruluş amaçları bakımından Kuzey/Güney Diyalogu ile benzerliklere sahip olsa da, işlevsel olarak böyle bir amaç taşımamaktadır.

D-8 IN THE TURKISH FOREIGN POLICY