Gelir Vergisi Kanunu Açısından Özel İnşaatların Ticari Kazanç Niteliği

GVK’muzda ticari nitelikte olan özel inşaatlara ilişkin vergilendirmeye dayanak teşkil edebilecek gerekli düzenlemelerin olmaması, vergi idaresinin kanuni dayanaktan yoksun düzenleyici ve bireysel işlemler gerçekleştirmesine ve mükelleflerin vergi yargısında daha adil hukuki sonuçlar aramasına neden olabilmektedir. Çalışmamızda GVK’nın ilgili düzenlemelerinin ticari nitelikte olan özel inşaatlardan elde edilen vergilerin kanuniliği ve belirliliği ilkeleri gözetilerek tarh ve tahsil edilmediğini, mevcut kanuni düzenlemelerin yetersiz kaldığı iddiamızı savunacağız. Bu amaçla çalışmamızın ilk bölümünde mevcut 193 sayılı GVK ile bu Kanunun ticari iş, ticari kazanç ve çoklu işlem kavramlarına yaklaşımını ve vergi idaresinin GVK’da belirtilen düzenlemelere dayanarak oluşturan vergisel idari işlemlere karşı vergi yargısının konuya yaklaşımını ele alacağız.

Commercial Earnings Nature of Private Constructions in terms of Income Tax Law

The lack of necessary regulations in our Income Tax Law that can constitute the basis for taxation of commercial private constructions may cause the tax administration to carry out regulatory and individual transactions that lack legal basis and taxpayers to seek fairer legal results in tax jurisdiction. In our study, we will argue that the relevant regulations of the Income Tax Law are not levied and collected in accordance with the principles of legality and certainty of the taxes obtained from commercial private constructions, and that the existing legal regulations are insufficient. For this purpose, in the first part of our study, we will discuss the current Income Tax Law No. 193 and the approach of this Law to the concepts of commercial business, commercial gain and multiple transactions, and the approach of the tax judiciary to the tax administrative actions of the tax administration based on the regulations specified in the Income Tax Law.

___

  • Akdeniz, Gıyas. “Türk Gelir Vergisine Göre Ticari Kazanç Kavramı.” Maliye Araştırma Merkezi Konferansları 3, (1957).
  • Coşkun, Ali ve Ali Haydar Güngörmüş. “Özel İnşaat (Yap-Sat) İşletmelerinde Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Yönteminin Uygulanması.” Muhasebe Öğretim Üyeleri Bilim ve Dayanışma Vakfı MÖDAV, no. 2 (2008).
  • Coşkun Karadağ, Neslihan ve Soner Yakar. “Ticari Kazancın Belirleyicisi Olarak “Devamlılık”: Türk Ticaret Kanunu ve Gelir Vergisi Kanunu Çerçevesinde Bir Değerlendirme.” Maliye Dergisi 174, (Ocak-Haziran 2018).
  • Diril, Funda. “İnşaat Sektöründe Kazancın Tespiti ve Vergilendirilmesi.” Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi SBE Maliye ABD, 2010.
  • Durak, Yasemin. “Arsa Payı Karşılığı Kat Yapımı Sözleşmesi.” İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi (Özel Sayı, 2015).
  • Erman, Hasan. Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi. 3. Baskı. İstanbul: Der Yayınları, 2010.
  • Gündoğan, Yüksel. “Özel İnşaatın Tespitinde Ticari Kazancın Tespiti ve Vergilendirme.” https://vergiraporu.com.tr/upImage/org/2001-053- Ozel_Insaat_Islerinde_Ticari_Kazancin_Tespiti_Ve_Vergilendirme-Yuksel_Gundogan%20.pdf (18.08.2023)
  • Gündüz, Necmettin. “Arsa Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinde Emsal Olmayan Emsal Bedel.” Vergi Raporu 84, no. 1 (Ocak 2015).
  • Kartal, Bilal. “Arsa Payı Karşılığı Bağımsız Bölüm Yapma Sözleşmesi ve Özellikle Biçimi – I.” Yargıtay Dergisi 9, no. 1-2 (1983).
  • Korhan, Gökhan ve Özgür Özkan. “Kat Karşılığı Arsa Teslimlerinin Değer Artışı Kazancı Açısından Değerlendirilmesi.” Vergi Raporu 116, (Temmuz 2013).
  • Tunçer, Mehmet. “Hükümet – Birey İlişkilerinin Vergi Uyumuna Etkisi ve Türkiye.” Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 57, no. 3 (2002).
  • Varıcı, İdris ve Binici, Mehmet Emrah. “Kat Karşılığı İnşaat İşlerinde Vergi İdaresi ile Yargı Organları Arasındaki Anlaşmazlıklar ve Çözüm Analizleri.” Küresel İktisat ve İşletme Çalışmaları Dergisi 6, no. 12 (Kış-2017).