Vajinismus tanılı kadınların desteklenmesinde ebelerin rolü

Cinsel sağlığa ilişkin sorunlar kadınların sadece cinsellikten uzak durma-sına değil tüm yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir. Kadın cin-sel işlev bozuklukları arasında vajinismus yaygınlığı ve etkinliği açısından önemli bir yere sahiptir. Ebeler her yaştan kadına birinci ve ikinci basamak sağlık merkezlerinde kadın sağlığı ve hastalıkları, gebelik öncesi, gebelik döneminde, gebelik sonrası dönemde en fazla ulaşan sağlık profesyonelleri arasındadır. Ebeler bakım verici rolleri dışında, eğitimci, danışman, savu-nucu, araştırıcı, vaka yöneticisi rolleri kapsamında kadınlara her aşamada destek olmaktadırlar. Bu roller “Kadın Cinsel Sağlığı” odağında da ayrı bir öneme sahiptir. Ülkemiz gibi gelenekselliğini önemli ölçüde koruyan, kadın cinselliğinin rahat ifade edilmediği toplumlarda ebelerin konunun tıbbi, sosyal ve psikolojik boyutuna hâkim olması büyük önem taşımak-tadır. Özellikle konu ile ilgili eğitim, danışmanlık ile bilgilendirme, bilinç oluşturma, uygun merkezlere yönlendirme çalışmaları, tanı sonrası takip ve tedavi sürecinde eğitim, danışmanlık, vaka yönetimi destek hizmetle-rinde ebeler kadın cinsel sağlığı çalışmaları kapsamında önemli bir yere sa-hiptir. Ebelik uygulamaları sanılanın aksine sadece gebelik, doğum ve aile planlaması hizmetleri ile sınırlı değildir, kadın sağlığının tüm boyutları ile ilgilidir. Kadın sağlığına geniş bir bakış açısı ile ebelerin de “Kadın Cinsel Sağlığı” kapsamındaki rol ve sorumluluklarının bilincinde olmaları büyük önem taşımaktadır. Ancak konuyla ilgili yönlendirici çalışmalar ülkemizde sınırlıdır. Bu derlemenin amacı ülkemizde kadın cinsel işlev bozuklukları arasında %50 gibi önemli bir yere sahip vajinismus sorunu kapsamında ebelerin rol ve fonksiyonlarına dikkat çekmek ve vajinismus tanılı kadınla-rın tedavi sürecinde profesyonel destek alanlarını ön plana çıkarmaktır. Bu bilgilerin ebelerin kadın sağlığını cinsellik boyutu ile birlikte ele almaların önemini vurgulama ve bu kapsamdaki profesyonel uygulamalarına ışık tutacağı düşünülmektedir.

Midwives role in supporting women with vaginismus diagnosis

Problems related to sexual health not only negatively affect women’s abstinence from sexuality but also their entire quality of life. Midwives are in perfect position to reach women of all ages in primary and secondary health centers, gynecological health and diseases, pre-pregnancy, pregnancy period, and post-partum period. Midwives have responsibilities as caregiver roles, educator, consultant, advocate, researcher, case manager, they support women at every stage. These roles have a special importance in the focus of “Women’s Sexual Health”. It is of great importance that midwives have a command of the medical, social and psychological aspects of female dysfuntion problems espacially in societies such as our where female sexuality is not easily expressed. Midwives have an important place in sexual health education, informing with counseling, raising awareness, refering to appropriate centers, training for follow-up and treatment after diagnosis, and case management services. Midwifery practices are not only limited with pregnancy, birth and family planning services. With a broad perspective on women’s health, it is of great importance for midwives to be aware of their roles and responsibilities within the scope of “Women’s Sexual Health”. However, directive studies on the subject are limited in our country. The aim of this review is to draw attention to the roles and functions of midwives under the problem of vaginismus, which has an important place in female sexual presentation in our country, like 50%, and to highlight professional support areas that will be the treatment for vaginismus. These imformations will emphasize the importance of addressing women’s health together with the sexuality dimension and will keep it in scope of their midwifery professional practices.

PDF

___

1.World Health Organization (WHO). Defining Sexual Health Report of a Technical Consultation on Sexual Health; 2006. https://www.who.int/reproductivehealth/publications/sexual_health/defining_sh/en/
2.Mehdizadeh Toorzani Z, Zahraei RH, Ehsanpour S, Nasiri M, Shahidi S, Soleimani B. A study on the relationship of sexual satisfaction and common contraceptive methods employed by the couples. Iran J Nurs Midwifery Res 2010;5:115–9. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3093165/
3.Hassan RS, Eraky EM, Abou Khatwa AM, Ghonemy GI. Study the effect of hormonal contraceptive methods on female sexual function. Med J Cairo Univ 2015;83:115–20. http://www.medicaljournalofcairouniversity.net/images/pdf/2015/march/58.pdf
4.Hamadiyan H, Oladi MAG, Rahbar P, Azad M. Prevalence of sexual dysfunction among women using contraceptive methods. Int J Med Res Health Sci 2016;5:163–7. https://www.ijmrhs.com/medical-research/prevalence-of-sexual-dysfunction-among-women-using-contraceptive-methods.pdf
5.First MB, Wakefield JC. Diagnostic criteria as dysfunction indicators: bridging the chasm between the definition of mental disorder and diagnostic criteria for specific disorders. Can J Psychiatry 2013;58:663–9. [CrossRef ]
6.Oksuz E, Malhan S. Prevalence and risk factors for female sexual dysfunction in Turkish women. J Urol 2006;175:654–8. [CrossRef ]
7.Yüksel Ş, Cindoğlu D, editörler. CETAD Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı Alanında Ulusal ve Yerel Medya Yoluyla Savunuculuk Projesi, Bilgilendirme Dosyası 5: Kadın Cinselliği; 2006. https://www.cetad.org.tr/etkinlikler/75/kongreler/10/cinsel-saglik-ve-ureme-sagligi-alaninda-ulusal-ve-yerel-medya-yoluyla-savunuculu
8.American Psychiatric Association. Diagnostic criteria from DSM-IV-TR. American Psychiatric Publications; 2000.
9.American Psychiatric Association. Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSM-5®). American Psychiatric Publications; 2013.
10.Sims MJ. On Vaginismus. Trans Obstet Soc London 1861;3:356–67.
11.Donath T. Anatomical Dictionary with Nomenclatures. Elsevier Publishing; 1969.
12.Gürdal A. Psikanalizde Kadınlık Üzerine İlk Görüşler; Psikanaliz Yazıları. İstanbul: Bağlam Yayıncılık; 2011. s.2.
13.Zargooshi J. Unconsummated marriage: clarification of etiology; treatment with intracorporeal injection. BJU Int 2000;86:77–9. [CrossRef ]
14.McGuire H, Hawton K. Interventions for vaginismus. Cochrane Database Syst Rev 2001;1:CD001760. [CrossRef ]
15.Hope ME, Farmer L, McAllister KF, Cumming GP. Vaginismus in peri and postmenopausal women: a pragmatic approach for general practitioners and gynaecologists. Menopause Int 2010;16:68–73. [CrossRef ]
16.Oniz A, Keskinoglu P, Bezircioglu I. The prevalence and causes of sexual problems among premenopausal Turkish women. J Sex Med 2007;4:1575–81. [CrossRef ]
17.Maseroli E, Scavello I, Rastrelli G, Limoncin E, Cipriani S, Corona G, et al. Outcome of medical and psychosexual interventions for vaginismus: a systematic review and meta-analysis. J Sex Med 2018;15:1752–64. [CrossRef ]
18.Nobre PJ, Pinto-Gouveia JE, Gomes FA. Prevalence and Comorbidity of Sexual Dysfunctions in a Portuguese Clinical Sample. J Sex Marital Ther 2006;32:173–82. [CrossRef ]
19.Ter Kuile MM, Bulté I, Weijenborg P, Beekman A, Melles R, Onghena P. Therapist-Aided Exposure For Women With Lifelong Vaginismus: A Replicated Single-Case Design. J Consult Clin Psychol 2009;77:149–59. [CrossRef ]
20.Engman M. Partial vaginismus definition, symptoms and treatment. Linköping University Medical Dissertation; 2007. http://vestibulit.se/wp-content/uploads/2017/09/FULLTEXT01-1.pdf
21.Christensen BS, Gronbaek M, Osler M, Pedersen BV, Graugaard C, Frisch M. Sexual dysfunction and difficulties in Denmark: prevalence and associated sociodemographic factors. Arch Sex Behav 2011;40:121–32. [CrossRef ]
22.Oktay M, Tombul K. 200 Vajinismus vak’ası ve eşlerinin psikolojik yönden incelenmesi. Yeni Symposium 2003;41:115–9.
23.Berkol TD, Uzun I, Alataş E, Erensoy H, Özyıldırım İ. Birincil Tanısı Majör Depresif Bozukluk veya Anksiyete Bozukluğu Olan Cinsel Yönden Aktif Kadınlardaki Vajinismus Komorbiditesi. Med J Bakirkoy 2015;11:150–3. [CrossRef ]
24.Yılmaz E, Zeytinci İE, Sarı S, Karababa İF, Çilli AS, Kuçur R. Konya il merkezinde yaşayan evli nüfusta cinsel sorunların araştırılması. Turk J Psychiatry 2010;21:126–34. http://www.turkpsikiyatri.com/PDF/C21S2/126-134.pdf
25.Doğan S, Varol Saraçoğlu G. Yaşam boyu vajinismusu olan kadınlarda cinsel bilgi, evlilik özellikleri, cinsel işlev ve doyumun değerlendirilmesi. Trakya Univ Tip Fak Derg 2009;
26:151–8. 26.Yıldırım EA, Akyüz F, Hacıoğlu M, Eşsizoğlu A, Çoşut Çakmak A, Çakmak E, Erdiman S. Cinsel İşlev Bozuklukları Kliniğine Başvuran Olgularda Başvuru Yakınması ile Klinik Tanı Arasındaki İlişki. Nöropsikiyatri Arşivi 2011;48:24–30. [CrossRef ]
27.Ersanlı K, Kumcağız H. Cinsel Sağlık Eğitimi. Ankara: Pegem Akademi; 2016. https://www.pegem.net/dosyalar/dokuman/24112016101153pdf.pdf
28.Wijma B, Engman M, Wijma K. A model for critical review of literature - with vaginismus as an example. J Psychosom Obstet Gynaecol 2007;28:21–36. [CrossRef ]
29.Pacik PT, Geletta S. Vaginismus treatment: clinical trials follow up 241 patients. Sex Med 2017;5:E114–23. [CrossRef ]
30.Jeng CJ. The pathophysiology and etiology of vaginismus. Taiwanese J Obstet Gynecol 2004;43:10–5. [CrossRef ]
31.Ter Kuile MM, Van Lankveld JJ, De Groot E, Melles R, Neffs J, Zandbergen M. Cognitive-behavioral therapy for women with lifelong vaginismus: process and prognostic factors. Behav Res Ther 2007;45:359–73. [CrossRef ]
32.Nobre PJ, Pinto-Gouveia J. Cognitive and emotional predictors of female sexual dysfunctions: preliminary findings. J Sex Marital Ther 2008;34:325–42. [CrossRef ]
33.Karagüzel EÖ, Arslan FC, Tiryaki A, Osmanağaoğlu MA, Kaygusuz EŞ. Sociodemographic features, depression and anxiety in women with life-long vaginismus. Alpha Psychiatry 2016;17:489–95. [CrossRef ]
34.Zgueb Y, Ouali U, Achour R, Jomli R, Nacef F. Cultural aspects of vaginismus therapy: a case series of Arab-Muslim patients. Cogn Behav Ther 2019;12:e3. [CrossRef ]
35. Çuhadaroğlu F, Dünya Sağlık Örgütü. ICD-10 Ruhsal ve Davranışsal Bozukluklar Sınıflandırması Klinik Tanımlamalar ve Tanı Kılavuzları. Ankara: Türkiye Sinir ve Ruh Sağlığı Derneği Yayını; 1993.
36.Armutçu E. Türkiye Cinselliğini Konuşuyor. İstanbul: Doğan Kitapçılık; 2006.
37.Crowley T, Richardson D, Goldmeier D; Bashh Special Interest Group for Sexual Dysfunction. Recommendations for the management of vaginismus: BASHH Special Interest Group for Sexual Dysfunction. Int J STD AIDS 2006;17:14–8. [CrossRef ]
38.Mete S. Kadın ve cinsellik. İçinde: Şirin A, Kavlak O, editörler. Kadın Sağlığı. I. Baskı. İzmir: Bedray Yayıncılık; 2008.
39.Pacik PT. Understanding and treating vaginismus: a multimodal approach. Int Urogynecol J 2014;25:1613–20. [CrossRef ]
40.Pacik PT. Vaginismus: review of current concepts and treat- ment using Botox injections, bupivacaine injections, and progressive dilation with the patient under anesthesia. Aesthet Plast Surg 2011;35:1160–4. [CrossRef ]
41.Aslan M, Yavuzkır Ş, Baykara S. Is “Dilator Use” More Effective Than “Finger Use” in Exposure Therapy in Vaginismus Treatment? J Sex Marital Ther 2020;46:354–60. [CrossRef ]
42.Pacik PT, Cole JB, Piar N. When Sex Seems İmpossible: Stories of Vaginismus & How You Can Achieve Intimacy. Odyne Publishing; 2010.
43.Bergeron S, Meana M, Yitzchak B, Khalife S. Painful sex. In: Levine SB, editor. Handbook of Clinical Sexuality for Mental Health Professionals, 2nd ed. New York: Routledge; 2010. p.193–214.
44.Engman M, Wijma K, Wijma B. Long-term coital behaviour in women treated with cognitive behaviour therapy for superficial coital pain and vaginismus. Cogn Behav Ther 2010;39:193–202. [CrossRef ]
45.International Confederation of Midwives. Essential Competencies for Midwifery Practice Update 2018. https://www.internationalmidwives.org/assets/files/general-files/2019/03/poster-icm-competencies-en-screens.pdf
46.Khadivzadeh T, Ardaghi M, Mirzaii K, Mazloum SR. The effect of interactive educational workshops with or without standardized patients on the self-efficacy of midwifery students in sexual health counseling. J Midwifery Reprod Health 2016;4:562–70. [CrossRef ]
47.Soygüt GB. Kadın cinsel işlev bozuklukları. Psikiyatri Dünyası 1999;2:54–9.
48.T.C. Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü. Ulusal Aile Planlaması Hizmet Rehberi. Aile Planlaması ve Üreme Sağlığı, Cilt 1. Ankara: Damla Matbaacılık; 2005. http://www.istanbulsaglik.gov.tr/w/sb/halksag/belge/mevzuat/ulusaile_plan_hizmet_rehberi1_cilt.pdf
49.Alexander LL, Larosa JH, Bader H, Garfield S. New Dimensions in Women’s Health, 4th ed. Jones and Bartlett Publishers; 2007. p.121.
50.Kütmeç C. Kadınlarda cinsel fonksiyon bozukluğu ve hemşirelik bakımı. Fırat Sağlık Hizmetleri Derg 2009;4:111–36.