Müşterilerin Restoran Seçimlerini Etkileyen Faktörler: İstanbul Örneği

İnsanların sadece beslenme ihtiyaçlarını değil aynı zamanda birlikte olma, rahatlama, sosyalleşme gibi ihtiyaçlarını da karşılayan restoran işletmeleri yoğun rekabet ortamında varlıklarını devam ettirebilmek ve ayakta kalabilmek için müşterilerin restoran seçimlerini etkileyen faktörleri göz önünde bulundurmak zorundadır. Müşterilerin restoran seçimlerini etkileyen pek çok faktör söz konusudur. Bu nedenle, bu çalışma müşterilerin restoran seçimlerini etkileyen faktörleri belirlemek ve müşterilerin özellikleri ile restoran seçimlerini etkileyen faktörler arasında fark olup olmadığını ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Çalışma kapsamına İstanbul'da bulunan 1. sınıf restoranlar alınmıştır. Çalışma Nisan-Temmuz 2013 tarihleri arasında yürütülmüş, veriler anket tekniği ile toplanmış ve çalışmaya 353 restoran müşterisi katılmıştır. Verilerin analizi için faktör analizi, Mann Whitney ve Kruskal Wallis testlerinden yararlanılmıştır. Çalışma sonuçlarına göre müşterilerin restoran seçimlerinde sırasıyla "Restoran Özellikleri, Yiyecek ve İçecekler, Hizmetler ile Parasal Değer" faktörlerinin önemli olduğu, restoran seçimlerini etkileyen faktörlerin gelir, öğrenim durumu ve restorana gitme sıklıkları açısından farklılık gösterdiği bulunmuştur.

Factors that Influence of Costumers’ Restaurant Selection: The Case of Istanbul

İnsanların sadece beslenme ihtiyaçlarını değil aynı zamanda birlikte olma, rahatlama, sosyalleşme gibi ihtiyaçlarını da karşılayan restoran işletmeleri yoğun rekabet ortamında varlıklarını devam ettirebilmek ve ayakta kalabilmek için müşterilerin restoran seçimlerini etkileyen faktörleri göz önünde bulundurmak zorundadır. Müşterilerin restoran seçimlerini etkileyen pek çok faktör söz konusudur. Bu nedenle, bu çalışma müşterilerin restoran seçimlerini etkileyen faktörleri belirlemek ve müşterilerin özellikleri ile restoran seçimlerini etkileyen faktörler arasında fark olup olmadığını ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Çalışma kapsamına İstanbul'da bulunan 1. sınıf restoranlar alınmıştır. Çalışma Nisan-Temmuz 2013 tarihleri arasında yürütülmüş, veriler anket tekniği ile toplanmış ve çalışmaya 353 restoran müşterisi katılmıştır. Verilerin analizi için faktör analizi, Mann Whitney ve Kruskal Wallis testlerinden yararlanılmıştır. Çalışma sonuçlarına göre müşterilerin restoran seçimlerinde sırasıyla “Restoran Özellikleri, Yiyecek ve İçecekler, Hizmetler ile Parasal Değer" faktörlerinin önemli olduğu, restoran seçimlerini etkileyen faktörlerin gelir, öğrenim durumu ve restorana gitme sıklıkları açısından farklılık gösterdiği bulunmuştur.

___

Alonso, D. A., O’Neill, M., Liu, Y. ve O’Shea, M. (2013). Factors Driving Consumer Restaurant Choice: An Exploratory Study from the Southeastern United States, journal of Hos— pitality Marketing Management, 22 (5): 547-567.
Antonioli, C. M. (1995). Enoturismo: Caratteristiche Della Doman— da, Strategie Dell’ Oflertae Aspetti Territoriali Amhientali. Milano: Franco Angeli.
Antonioli, C. M. (1999). Strade Del Vino Ed Enoturisms. Distretti Turistici Vie Di Communicazione. Milano: Franco Angeli.
Arıker, Ç. (2012). Tüketicilerin Restoran Seçiminde Kullandıkları Seçim Kriterleri ile Demografik Özellikleri Arasındaki İlişki, Öneri Dergisi, 10(38): 11-32.
Auty, S. (1992). Consumer Choice and Segmentation in the Restaurant Industry, The Service Industries journal, 12 (3): 324-339.
Baker, j., Grewal, D. ve Parasuraman, A. (1994). The Influence of Store Environment on Quality Inferences and Store Image, Journal of the Academy of Marketing Science, 22 (4): 328-339.
Bareham, ]. R. (2004). Can Consumers Be Predictable or Are They Unmanageable, International journal of Contemporary Hospitality Management, 16 (3): 159—165.
Barta, A. (2008). Foreign Tourists' Motivation and Information Source Influencing Their Preference For Eating Out At Ethnic Restaurants in Bangkok, International journal of Hospitality Tourism Administration, (1): 1—17.
Bitner, M. ]. (1992). Servicescapes: The Impact of Physical Surroundings on Customers and Employees, Journal of Marke— ting, 56: 57—71.
Boone, L. E. ve Kurtz, D. L. (2005). Contemporary Marketing. ABD: Thomson Corporation.
Buchtal, K. (2006). Growing up, Restaurants and Institutions, 116 (10): 67—70.
Choi, ]., Lee, B., ve Mok, ]. (2010). An Experiment on Psychological Gaze Motion: Reexamination of Item Selection Behavior or Restaurant Customers, Journal of Global Business and Technology, (1): 68—79.
Choi, ]. ve Zhao, ]. (2010). Factor Influencing South Florida: Is Health Issue One of the Factors Influencing Consumers’ Behavior When Selecting Restaurant?, journal of Foodser— vices Business Research, 13 (3): 237-251.
Chow, I. H., Lau, V. P., Lo, T. W., Sha, Z. ve Yun, H. (2007). Service Quality in Restaurant Operations in China: Decision- And Experiential-Oriented Perspectives, International Journal of Hospitality Management, 26 (3): 698—710.
Clark, M. ve Wood, R. C. (1998). Consumer Loyalty in the Restaurant Industry: Preliminary Exploration of the Issues, International journal of Contemporary Hospitality Manage— ment, 10 (4): 139—144.
Cullen, F. (2004). Factors Influencing Restaurant Selection in Dublin, journal of Foodservice Business Research, (2): 53—84.
Dash, K. (2005). McDonald’s in India. A07—05—0015.Thunderhird. The Garvin School of International Management.
Erik, C. ve Nir, A. (2004). Food in Tourism: Attraction and Impediment, Annals of Tourism Research, 31 (4): 755—778.
Fitzsimmons, ]. A. ve Fitzsimmons, M. ]. (2000). Services Mana— gement, Operations, Strategy and Information Technology. Üçüncü Baskı, Boston: McGraw-Hill. Cilt 25 Sayı Güz 2014 199
Müşterilerin Restoran Seçimlerini Etkileyen Faktörler: İstanbul Örneği
Fu, Y. ve Parks, S. C. (2001). The Relationship between Restaurant Service Quality and Consumer Loyalty among the Elderly, journal of Hospitality and Tourism Research, 25 (3): 320-336.
Gregoire, M. B., Shanklin, C. V., Greathouse, K. R. ve Tripp, C. (1995). Factors Influencing Restaurant Selection by Travelers Who Stop at Visitor Information Centers, journal of Travel Tourism Marketing, 4(2): 41-50.
Grossbart, S., Hampton, R., Rammohan, B. ve Lapidus, R. S. (2002). Environmental Dispositions and Customer Response to Store Atmospherics, journal of Business Research, 21 (3): 225-241.
Han, H. ve Ryu, K., (2009). The Roles of The Physical Environment, Price Perception, and Customer Satisfaction in Determining Customer Loyalty in The Family Restaurant Industry, journal of Hospitality and Tourism Research, 33 (4): 487—510.
Harrington, R. j., Ottenbacher, M. C. ve Kendall, K. W. (2011). Fine-Dining Restaurant Selection: Direct and Moderating Effects of Customer Attributes, journal of Foodservice Busi— ness Research, 14 (3): 272—289.
Heskett, ]. R., Sasser, W. E. ve Schlesinger, L. (1997). The Service Profit Chain: How Leading Companies Link Profit anal Growth to Loyalty, Satisfaction, and Value. New York: Free Press.
Kara, A., Kaynak, E., ve Küçükemiroğlu, O. (1997). Marketing Strategies For Fast Food Restaurants: Customer View, British Food Journal, 99 (9): 318—324.
Kim, E. I., ve Geistfeld, L. V. (2003). Consumers’ Restaurant Choice Behavior and the Impact of Socio-Economic and Demographic Factors, Journal of Foodservice Business Rese— arch, (1): 3—24.
Kim, W. G. ve Moon, Y. I. (2009). Customers’ Cognitive, Emotional, and Actionable Response to the Servicescape: Test of the Moderating Effect of the Restaurant Type, Internati— onal journal of Hospitality Management, 28: 144—156.
Kim, Y.-S., Raab, C. ve Bergman, C. (2010). Restaurant Selection Preferences of Mature Tourists in Las Vegas: Pilot Study, International journal of Hospitality and Tourism Ad— ministration, 11 (2): 157—170.
Kim, Y.S., Bergman, C. ve Raab, C. (2010). Factors That Impact Mature Customer Dining Choices in Las Vegas, journal of Foodservice Business Research, 13 (3): 178-192.
Kivela, ]. (1997). Restaurant Marketing: Selection and Segmentation in Hong Kong, International journal of Contemporary Hospitality Management, (3): 116—123.
Kivela, J., Inbakaran, R. ve Reece, ]. (1999a). Consumer Research in the Restaurant Environment. Part 2: Research Design and Analytical Methods, International journal of Contempo— rary Hospitality Management, 11 (6): 269-286.
Kivela, ]., Inbakaran, R. ve Reece, ]. (1999b). Consumer Research in the Restaurant Environment, Part 1: Conceptual Model of Dining Satisfaction and Return Patronage, nterna— tional journal of Contemporary Hospitality Management, 11 (5): 205-222.
Knutson, B., Beck, J. ve Elsworth, ]. (2006). The Two Dimensions of Restaurant Selection Important to The Mature Market, journal ofHospitality Marketing and Management, 14 (3): 3547.
Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2012). Işletme ve Yarım Belgeli Tesis İstatistikleri. http://yigm.kulturturizm.gov. tr/ TR,9860/tu— rizm—helgeli—tesislerhtml, Erişim tarihi: Mart 2014. 200 Anatolia:Turizm Araştırmaları Dergisi
Lahue, P. (2000). The New Mature Market: Senior Market, Res— taurant Hospitality, (4): 51-56.
Lin, I. Y. (2004). Evaluating Servicescape: The Effect of Cognition and Emotion, International journal of Hospitality Ma— nagement, 23 (2):163—178.
Lee, S., Koh, Y. ve Kang, K. H. (2011). Moderating Affect of Capital Intensity on the Relationship between Leverage and Financial Distress in the US. Restaurant Industry, Inter— national journal of Hospitality Management, 30 (2): 429-438.
Lewis, RC. (1981). Restaurant Advertising: Appeals and Con— sumers’ Intentions, journal of Advertising Research, 21 (5): 69-74.
Milliman, R. E. (1982). Using Background Music to Affect the Behavior of Supermarket Shoppers, journal of Marketing, 46 (3): 86-91.
Myung, M., McCool, A. C. ve Feinstein, A. H. (2008). Understanding Attributes Affecting Meal Choice Decisions in Bundling Context, International journal of Hospitality Ma— nagement, 27 (1): 119—125.
National Restaurant Assosiation. (2011). Statement of Behalf of the National Restaurant Assosiation. http://www.restau— rant.org/pdfs/advocacy/20110330_hrc_testimony.pdfi Erişim tarihi: 27 Şubat 2014.
Njite, D., Dunn, G. ve Kim, L.H. (2008). Beyond Good Food: What Other Attributes Influence Consumer Preference and Selection of Fine Dining Restaurants?, Journal of Food— service Business Research, 11 (2): 237-266.
Nunnally, ]. C. (1978). Psychometric Theory. New York: McGrawHill.
Özdemir, B. (2010). Dışarıda Yemek Yeme Olgusu: Kuramsal Bir Model Önerisi, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 21 (2): 218-232.
Pedraja, M. ve Yague, ]. (2001). What Information Do Customers Use When Choosing Restaurant7, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 13 (6): 316—318.
Raab, C., Mayer, K. ve Shoemaker, S. (2009). Price-Sensitivity Measurement: Tool for Restaurant Menu Pricing, jour— nal of Hospitality Tourism Research, 33 (1): 93-105.
Reynolds, P. (1993). Food and Tourism: Towards an Understanding of Sustainable Culture, journal of Sustainable Tourism, (1): 48—54.
Rowe, M. (2010). Keep It Casual, Restaurant Hospitality, 94 (3): 24—30.
Sharma, A. ve Stafford, T. F. (2000). The Effect of Retail Atmospherics on Customers' Perceptions of Salespeople and Customer Persuasion: An Empirical Investigation, journal of Business Research, 49: 183-191.
Sipahi, B., Yurtkoru, E. S. ve Çinko, M. (2008). Sosyal Bilimlerde SPSS’le Veri Analizi. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Soriano, D. R. (2001). Customers' Expectations Factors in Restaurants-The Situation in Spain, International Journal of Quality Reliability Management, 19 (8/9): 1055—1067.
Sulek, ]. M. ve Hensley, R. L. (2004). The Relative Importance of Food, Atmosphere, and Fairness of Wait: The Case of Full-service Restaurant, Cornell Hotel anal Restaurant Ad— ministration Quarterly, 45 (3): 235-247.
Tse, A. C. B., Sin L. ve Yim, F. H. K. (2002). How Crowded Restaurant Affects Consumers’ Attribution Behavior, n— ternational journal of Hospitality Management, 21 (4): 449-454. Aslı Albayrak
Turley, L. W. ve Milliman, R. E. (2000). Atmospheric Effects on Shopping Behavior: Review of the Experimental Evidence, journal of Business Research, 49 (2): 193—211.
Türkiye İstatistik Kurumu (2011). Adrese Dayall Nüfus Kayıt Sistemi, http:/hapur. tuik.gov. tr/reports/rwservlet ?adnksde ENVID=adnksdb2Envâreport=wa_turkiye_il_yasgr.RDl—"8p_ ill=348p_kod=28p_yil=2011&p_dil=1&desformat=html, Erişim tarihi: Mart 2014.
O’Mahony, B. ve Hall, I. (2007). An Exploratory Analysis of the Factors That Influence Food Choice among Young Women, International journal ofHospitality Tourism Admi— nistration, (2): 51-72.
Upadhyay, Y., Singh, S. K. ve Thomas, G. (2007). Do People Differ in Their Preferences Regarding Restaurants? An Exploratory Study, The journal of Business Perspective, 11 (2): 7-22.
Qu, H. (1997). Determinant Factors and Choice Intention for Chinese Restaurant Dining: Multivariate Approach, jo— urnal of Restaurant anal Foodservice Marketing, (2): 35-49.
Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, 5. (2004). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
Yüksel, A. ve Yüksel, F. (2002). Market Segmentation Based on Tourists’ Dining Preferences, journal of Hospitality Tou— rism Research, 26 (4): 315—331.
Wood, R. (2000). Strategic Questions in Food anal Beverage Manage— ment. Oxford: Butterworth-Heinemann.
Wootan, M. ve Osborn, M. (2006). Availability of Nutrition Information from Chain Restaurants in the United States, American journal of Preventative Medicine, 30 (3): 266—268.