MUSTAFA GÜLER, BAHATTİN ÇELİK, Gül GÜLER

Viranşehir ilçesinden yeni Çanak Çömleksiz Neolitik dönem yerleşimleri

Bu çalışmada, Şanlıurfa ili Viranşehir ilçesi sınırları içerisinde yer alan Başaran Höyük, Başaran-Herzo Tepesi ve Koca nizam Tepesi'nde bulunan Neolitik dönem yerleşimleri incelenmiştir. Yerleşimlerin tümünün Çanak Çömleksiz Neolitik döneme ait özellikleri ortaya çıkartılmış ve dönemin sivil mimarisi hakkında önemli bulgulara rastlanmıştır. Kuzev-güney yönünde dizilmiş ve 3-5 km aralıklarla kurulmuş olan bu yerleşimler bölgede benzeri görülmeyen bir özelliği ortaya çıkarmıştır. Daha önce tespit edilmiş olan ve içinde "T" şeklinde dikmetaşlann yer aldığı Nevaü Çori, Göbekli Tepe ve Karahan Tepe gibi Çanak Çömleksiz Neolitik döneme ait merkezlerle benzer özelliklere sahip Sefer Tepe yerleşimi de bu araştırma kapsamında tekrar incelenmiştir. Başaran Höyük, Başaran-Herzo Tepesi ve Kocanizam Tepesi, 2011 yılında yapılan kültürel envanter çalışmaları sırasında ilk kez keşfedilmiştir.

New Pre-Pottery Neolithic settlements from Viranşehir district

In the present study, die Neolithic Period setdements at Başaran Höyük, Başaran-Herzo Tepe and Kocanizam Tepe located within the provincial borders of Şanlıurfa province Viranşehir district. The properties of all settlements pertaining to the Pre-Potter)' Neolithic period are unearthed and significant findings are encountered as regards the civil architecture of rhat era. Arranged in the north-south direction and founded with 3-5 km intervals, such settlements revealed a unique property never encountered in the region before. Sefer Tepe setdement, which is already discovered and possessing identical properties with the Pre-Pottery Neolithic Period setdements, such as Nevali Çori, Göbekli Tepe and Karahan Tepe, containing 'T" shaped pillars, is further examined under the scope of the present study. Başaran Höyük, Başaran-Herzo Tepesi and Kocanizam Tepe are discovered recently during the cultural inventory studies conducted in 2011.

PDF

___

Abbes 1993 F. Abbes, "Methode d'approce de la variabilite du debitage laminaire, application a des armatures percantes de Cheikh Hassan (syrie. VIlie millenaire BC)'\ Cahiers de TEuphrate 7, 1993, 119-150.

Beile-Bohn ve dig. M. Beile-Bohn - Ch. Gerber - M. Morsch - K. Schmidt, "Friihneo-1998 lithische Forschungen in Obermesopotamien. Göbekli Tepe und Gürcütepe", IstMitt 48, 1998, 5-78.

Cauvin 1994 J. Cauvin, Naissance des divinites, naissance de l'agriculture. I m revolution des sywholes au Neolithique (1994)

Çelik 2000a B. Çelik, "An Early Neolithic Settlement in the Center of Şanlıurfa, Turkey", Neo-Uthics, 2.3, 2000, 4-6.

Çelik 2000b B. Çelik, "A New Early-Neolithic Settlement: Karahan Tepe", Neo- Litbics, 2.3, 2000, 6-8.

Çelik 2004 B. Çelik, "A New Early Neolithic Settlement in Southeastern Tur- key: Hamzan Tepe", Neo-Uthics, 2.4, 2004, 3-5.

Çelik 2005 B. Çelik, Şanlıurfa Yeni Mahalle, Karahan Tepe, Sefer Tepe ve Hamzan Tepe Yerleşimlerinin Işığı Altında Güneydoğu Anadolu Bölgesi Çanak Çömleksiz Neolitik Dönem (Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, 2005).

Çelik 2006a B. Çelik, " A New Pre-Potterv Neolithic Site in Southeastern Turkey: Sefer Tepe." Neo-Uthics 1.6 2006, 23-25.

Çelik 2006b B. Çelik, "A New Ix>wer Paleolithic Open Air Station and Pearly Ne- olithic Settlement", Hayat Erkanal'a Armağan, Kültürlerin Yansın/ası, Studies in Honor o/Hayat Erkanal, Cultural Reflections (2006) 222-224.

Çelik 2010 B. Çelik, "Hamzan Tepe, in the Light of New Finds", Docuwenta Pra- ehistorica XXXVII, 2010, 257-268.

Çelik 2011 B. Çelik, "Karahan Tepe: A New Cultural Centre in Urfa Area in Turkey" Docuwenta Praebistorica XXXVIII, 2011, 241-253.

Çelik ve diğ. 2011 B. Çelik - M. Güler - G. Güler, "Türkiye'nin Güneydoğusunda Yeni Bir Çanak Çömleksiz Neolitik Yerleşim: Taşlı Tepe / A New Pre-Pottery Neolithic Settlement in Southeastern Turkey: Taşlı Tepe", Anadolu/Anatolia 37, 2011, 225-236.

Erim-Özdoğan 2011 A. Erim-Özdoğan, "Çayönü", içinde: M. Özdoğan, N. Başgelen, P. Kuniholm (ed.), The Neolithic in Turkey, New Excavation & New Research, The Tigris Basin (2011) 185-269.

Hauptmann 1999 H. Hauptmann, "The Urfa Region" içinde: M. Özdoğan, N. Başge- len (ed.), Neolithic in Turkey, The Cradle of Civilisation, New Discoveries (1999) 66-86.

Karul 2011 N. Karul, "Gusir Höyük", içinde: M. Özdoğan, N. Başgelen, P. Kuniholm (ed.), The Neolithic in Turkey, New Excavation & New Research, The Tigris basin (2011) 1-17.

Kozlowski - S. K. Kozlowski - K. Szcymczak, "Flint Industry from House Szcvmczak 1989 1/1 A/IB at the PPN Site in Nemrik 9, Northern Iraq", Pa/eorient 15.1,1989, 32-42.

Kürkçüoğlu - Kara- A. C. Kürkçüoğlu - Z. Karahan Kara, Adım Adım Viranşehir (2005) han Kara 2005 Viranşehir Kaymakamlığı Kültür ve Turizm Yayınları.

Özkaya - Coşkun V. Özkaya - A. Coşkun, "Körtik Tepe", içinde: M. Özdoğan, N. 2011 Başgelen, P. Kuniholm (ed.), The Neolithic in Turkey, New Excavation & New Research, The Tigris Basin (2011) 89-127.

Rosenberg 2011 M. Rosenberg, "Hallan Çemi", içinde: M. Özdoğan, N. Başgelen, P. Kuniholm (ed.), The Neolithic in Turkey, New Excavation & New Research, The Tigris Basin (2011) 1-78.

Schmidt 1998 K. Schmidt, "Nevali Çori: Zum Typenspectrum der Silexindustrie und der Obrigen Kleinfunde", Anatolica 15, 1998, 161-201.

Schmidt 2001 K. Schmidt, "Göbekli Tepe, Southeastern Turkey. A preliminary re- port on the 1995 1999 excavations", Paliorient 26.1, 2001, 45-54.

Schmidt 2002 K. Schmidt, "The 2002 Excavations at Göbekli Tepe (Southeastern Turkey) - Imressions from an Enigmatic Site", Neo-lJthics 2.2, 2002, 8-13.

Sicker-Akman 2001 M. Sicker-Akman, "Die Rundhütte als lirsprung Zur Entwicklung erster runder Hütten zum geregelten Rechteckbau", içinde: R. M. Boehmer - J. Maran (ed.) Ijix orientis. Archao/ogie yvischen Asian und Europa. Festschriftftir Harald Hauptmann %um 65. Gehurtstag. Internationale Archaologie: Studia honoraria 12. Rahden (2001) 389-394.