SELÇUKLU PALMET MOTİFLERİNİN TİPOLOJİSİ

Öz Tipoloji” terimi, genel olarak, tiplerden oluşan bir dizi kurma işlemini anlatır. Farklı bilim alanlarında, bir araştırma ve daha çok bir karşılaştırma yöntemi olarak benimsenen tipoloji; herhangi bir eşya türünü tip olma açısından inceleyen yöntemdir. Aşağıdaki kısa incelememizde, tipoloji yöntemini genel olarak ele aldıktan sonra, bu yöntemin Sanat Tarihi alanında nasıl uygulanabileceği konusunda bir deneme sunmaya çalışacağız. “Tipoloji” terimini doğuran “typos” sözü, Grekçede; darbe, iz, baskı, biçimlendirilmiş şey, figür, insan heykeli, örnek ve model anlamlarına gelmektedir1. Latincede, figür, imaj, alçak kabartma, karakter gibi anlamlar yüklenen “typus”2, Batı dillerine “type” olarak geçmiş ve genellikle, “tip ve model” gibi anlamları veren bir kelime olarak yaygın kullanım alanı kazanmıştır. Batı dilleri-Osmanlıca sözlüklerde “type”nin karşılığı, “enmuzec” olarak gösterilir ki, bu kelime “suret-i asliye”, “misal” anlamlarıyla3, bugünkü Türkçeye, “bir şeye esas olan şekil”, “örnek” olarak çevrilebilir.
Anahtar Kelimeler:

SELÇUKLU, PALMET, TİPOLOJİ

___

Ankara Üniversitesi- Ankara Anadolu (Anatolia) Dergisi