Şaraga Höyük'te bulunmuş olan orta tunç çağı'na ait ağzı yivli seramik grubunun Fırat vadisindeki yeri ve önemi hakkında bazı değerlendirmeler:teknik, tipoloji, yayılım / köken, tarihlendirme

Şarağa Höyük Orta Tunç Çağı tabakalarında bol miktarda ele geçen ağzı yivli seramik grubu bu makalenin esas konusunu oluşturmaktadır. Şaraga Höyük'te bulunan seramik fırınları ve bunların yanında çok sayıda ele geçen henüz pişirilmemiş ağzı yivli kil örnekler, seramik üretiminin Şaraga Höyük'te yerel olarak yapılmış olduğunu kanıtlamıştır. Ağzı yivli seramik grubunun tamamı çark yapımı, açık renkli, hamuru iyi arıtılmış ve kalitelidir. Şaraga Höyük'te görülen ağzı yivli kapların tamamı çömlek ve küp formlarına aittir. En belirgin bezeme çeşidi ise dalga şeklindeki tarak bezemedir. Ağzı yivli seramik grubu özellikle Fırat'ın batı kıyısında yoğun olarak görülmektedir. Fırat'ın doğusunda ise; farklı bir yivli seramik geleneği görülür. Şaraga Höyük'te olduğu gibi, Fırat'ın batısındaki O.T.Ç. yerleşimlerinde benzer seramik örneklerinde yivler genişletilmiş dudak üzerine uygulanmıştır. Fırat'ın doğusunda ise söz konusu yivler kabın ağız kenarına yapılmıştır. Ağzı yivli seramik grubu, Güneydoğu Anadolu Bölgesi ile K. Suriye'de yer alan O.T.Ç. yerleşmeleri arasındaki ilişkileri göstermesi açısından son derece önemlidir. Bu seramik grubu özellikle O.T.Ç. II' de Fırat'ın batı kıyısında çok yoğun görülür. Şaraga Höyük'te bulunmuş olan ağzı yivli seramik grubu, başka merkezlerle yapılan karşılaştırmalar, O.T.Ç. tabakasında bulunmuş olan Eski Babil dönemine ait silindir mühür baskısı ve Şaraga Höyük'te ki tabakalaşma sayesinde O.T.Ç. II' ye tarihlendirilmiştir.

Some reviews of middle bronze age grooved ceramic ware from şaraga Höyük on the place and the importance in euphrates valley: technology, typology, spread/ origin and chronology

The grooved rim ceramic group which is plentiful in the Middle Bronze Age layers of Şaraga Höyük is the main subject of this article. The pottery kilns and large numbers of unbaked grooved rim samples that are uncovered in the vicinity showed that the ceramic production is made locally in Şaraga Höyük. The entire grooved rim ceramic group is wheel-made, light colored, thin paste and in fine ware. The grooved rim vessel types are jars and pithoi. The ripple combed decoration is the most significant type of decoration. The grooved rim ceramic group is particularly seen on the west coast of Euphrates as intense. In the east of Euphrates there is a different view of grooved ceramic tradition. As in Şaraga Höyük on the west coast of Euphrates the grooves are applied upon the extended rims of vessels. In the east of Euphrates the grooves are applied on the edge of the rim. The grooved rim ceramic group is extremely important in terms of display the relationships between the M.B.A. settlements of Southeastern Anatolia and Northern Syria regions. This ceramic group is intense particularly during the M.B.A. II period on the west coast of Euphrates. The grooved rim ceramic group of mound Şaraga Höyük is dated to the M.B.A. II period.

___

Algaze 1990 G. Algaze, Town and Country in Southeastern Anatolia. Vol.II: The Stratigraphic Sequence at Kurban Höyük. Text and Plates (1990).

Alkım 1962 U. B. Alkım, "Dördüncü Dönem Tilmen Hüyük Kazısı", TürkAD XII.1, 1962, 5-96.

Alkım 1963 U. B. Alkım, "Summary of Archaeological Research in Turkey in 1962", AnatSt. 13, 1963, 19-28.

Alkım 1979 H. Alkım, "Gedikli ( Karahüyük) Çanak Çömleğine Toplu Bir Bakış", VIII. Türk Tarih Kongresi, 1979, 135-142.

Atalay 1997 I. Atalay, Türkiye Coğrafyası (1997).

Bucak - Ditmann 2004 E. Bucak - R. Ditmann, "Şavi Höyük 2001 Kazılarının Kısa Raporu", içinde: N. Tuna — J. Greenhalgh J. Velibeyoğlu (deri.), Ilısu ve Karkamış Baraj Gölleri Altında Kalacak Arkeolojik ve Kültür Varlıklarını Kurtarma Projesi 2001 Yılı Çalışmaları (2004), 161-173.

Dornemann 1977 R. Dornemann, "Tell Hadidi: A Millennium of Bronze Age City Occupation", ASSOR 4, 1977, 113-151.

Dornemann 1992 R. Dornemann, "Early Second Millennium Ceramic Parallels between Tell Hadidi-Azu and Mari", içinde: Gordon D. Young (derl.), Mari in Retrospect. Fifty Years of Mari and Mari Studies (1992), 77-112.

Dossin 1951 G. Dossin, Archives Roy ales de Mari V (1951).

Fugmann 1958 E. Fugmann, Hama, Touilles etRecherches 1931-1938, II. 1, T'architecture des Periodes Pre-Hellenistiques (1958).

Gates 2001 M. H. Gates, "1999 Excavations at Kinet Höyük (Yeşil- Dörtyol, Hatay)", KST 22.1, 2001, 203-220.

Goldmann 1956- H. Goldmann, Excavations at Gö^lü Kule, Tarsus. Volume II., Text and Plates (1956).

Heinrich ve diğ. 1971 E. Heinrich - U. Seidl - D. Machule - E. Strommenger — H. Schmid - D. Sürenhagen - H.-Chr. Kara - G. Hecker — D. Rentschler, "Dritter vorlaufiger Bericht über die von der Deutschen Orient-Gesellschaft mit Mitteln der Stiftung Volkswagenwerk in Habuba Kabira und in Mumbaqat unternommenen archâologischen Untersuchungen (Herbstkampagne 1970), erstattet von Mitgliedern der Mission", MDOG 103,1971, 5-58.

Heinz 1993 M. Heinz, "The Chronology and Ceramic Assemblages Alalakh", Akkadica 83, 1993, 1-28.

Holland 2006 T.A. Holland, Excavations at Tell TLs-Sweyhat, Syria Volume 2, Part 2:Figures and Plates. Archaeology of the Bronze Age, Hellenistic and Roman Remains at an Ancient Town on The TLuphrate River (2006).

İzbırak 1972 R. İzbırak, Türkiye I (1972).

Kaschau 1999 G. Kaschau, Eidar Höyük. Die Keramik der mittleren Bron^e^eit (1999).

Kepinski 2005 C. Kepinski, "Material Culture of a Babylonian Commercial Outpost on the Iraqi Middle Euphrates; the Case of Haradum During the Middle Bronze Age", Akkadica 126, 2005,121-131.

Kepinski-Lecomte 1992 C. Kepinski-Lecomte, Haradum I. Une ville nouvelle sur le Moyen-Euphrates (XVIII - XVII siecles av. J.-C), (1992).

Kepinski-Lecomte 2004 C. Kepinski-Lecomte, "Tilbeshar About The Early/Middle Bronze Age Transition", KST 25.2, 2004, 467-470.

Loon 1988 M. Loon, Hammam Hit-Turkman I. Report on the University of Amsterdam's 1981-84 Excavations in Syria I-II (1988).

Marro ve diğ. 2000 C. Marro - A. Tibet - R. Ergeç, "Fouilles De Sauvetage De Horum Höyük (Province De Gaziantep): Quatrieme Rapport Preliminaire", Anatolica Antiqua VIII, 2000, 257-278.

Matthers 1978 J. Matthers, "Tell Rifa'at 1977: Preliminary Report of an Archaeological Survey", Iraq XL, 1978, 119-162.

Matthiae 1980 P. Matthiae, Eb/a. An Empire Rediscovered (1980).

Mazzoni - Felli 2007 S. Mazzoni - C. Felli, "Bridging The Third / Second Millennium Divide: The Ebla and Afis Evidence", 1'/aria Anatolica XIX, 2007, 205-215.

Nocera 1993 M.G. Nocera, "Die Mittelbronzezeitliche Keramik von Arslantepe: Einege Vorlaufıge Bemerkungen", içinde: M. Frangipane — H. Hauptmann - M Liverani - P. Matthiae - M. Mellink (derl.), Between The Rivers and Over The Mountains (1993) 415-435.

Ökse ve diğ. 2001 A. T. Ökse - V. M. Tekinalp - A. Engin - H. U. Dağ - A. Görmüş,"Mezra Höyük 1999 Araştırması", içinde: N. Tuna - J. Greenhalgh J. Velibeyoğlu (deri.), Ilısu ve Karkamış Baraj Gölleri Altında Kalacak Arkeolojik ve Kültür Varlıklarını Kurtarma Projesi 1999 Yılı Çalışmaları. Salvage Project of the Archaeological Heritage of the Ilısu and Carchemish D am Reservoirs Activities in 1999 (2001) 187-212.

Özgen — Helwing 2001 E. Özgen — B. Helwing, "Ausgrabungen auf dem Oylum Höyük, 1997-2000. Zweiter vorlâufıger Bericht" IstMitt 51, 2001, 61-136.

Pereiro 2007 C.V. Pereiro, "Settlement Change at the end of the Early Bronze- Beginning of the Middle Bronze Period at Tell Qara Quzaq", Varia Anatolica XIX, 2007, 311-325.

Rice 1987 P.M. Rice, Pottery Analysis A Sourcebook (1987).

Sertok - Kulakoğlu 2001a K. Sertok - F. ICulakoğlu, "Şaraga Höyük 1999 Yılı Kazısı Sonuçları 1999 Şaraga Höyük Excavations Results", içinde: N. Tuna — J. Öztürk — J. Velibeyoğlu (deri.), Ilısu ve Karkamış Baraj Gölleri Altında Kalacak Arkeolojik ve Kültür Varlıklarını Kurtarma Projesi 2000 Yılı Çalışmaları / Salvage Project of the Archaeological Heritage of the Ilısu and Carchemish Dam Reservois Activities in 1999 (2001) 453-486.

Sertok- Kulakoğlu 2001b K. Sertok - F. ICulakoğlu, "Şaraga Höyük 1999 - 2000 Kazıları Sonuçlan", K5T23. 1, 2001,107-117.

Sertok - Kulakoğlu 2002 K. Sertok - F. Kulakoğlu, "Şaraga Höyük 2000", içinde: N. Tuna -J. Oztürk — J. Velibeyoğlu (deri.), llısu ve Karkamış Baraj Gölleri Altında Kalacak Arkeolojik ve Kültür Varlıklarını Kurtarma Projesi 2000 Yılı Çalışmaları / Salvage Project of the Archaeological Heritage of the Ilisu and Carchemish Dam Keservois Activities in 2000 (2002) 351-381

Thalman 2007 J- P- Thalman "A seldom used Parameter in Pottery Studies the Capacity of Pottery Vessel", içinde: Bietak, M.-E. Czerny (derl.), Synchronisation of Civilisations in the Eastern Mediterranean in th Second Millennium BC. Ill, Osterreichische Akademie der Wissenschaften, Denkschriften der Gesamtakademie, Band XXXVII (2007) 431-438.

Yardımcı 2004 N. Yardımcı, Harran Ovası Yü%ey Araştırmaları I — II (2004).
Anadolu-Cover
  • ISSN: 0570-0116
  • Yayın Aralığı: Yıllık
  • Başlangıç: 1956
  • Yayıncı: Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi