KARAİN B GÖZÜ KALKOLİTİK ÇAĞ YONTMATAŞ BULUNTU TOPLULUĞUNUN TEKNO-TİPOLOJİK ANALİZİ

Kalkolitik Çağ'a tarihlendirilmiş olan H.IV jeolojik seviyesinden ele geçen 6733 yongalama ürünü, 7870 yongalama artığı, 31119 kıymık ile 463 çekirdek ve çekirdek parçası üzerinde çalışılmıştır. Analizler sonucunda çekirdeklerde şekilsiz, tek kutuplu prizmatik, iki kutuplu prizmatik ve çapraz kutuplu çekirdeklerin sayısal açıdan yoğun olduğu belirlenmiştir. H.IV endüstrisinde karşımıza çıkan mikrolitler 682, makrolitler ise 658 adettir. Tespit edilen mikrolitler geometrik olanlar, geometrik olmayanlar ve tanımlanamamış mikrolit parçalarından oluşmaktadır. Geometrik mikrolitlerde en çok yarımay ve üçgen formlar bulunmaktadır. En yaygın geometrik olmayan mikrolit formları düz sırtlı dilgicik, düzeltili dilgicik ve mikrogravet uçlardır. Oldukça farklı mikrolit tipleri bu geometrik olmayan mikrolitlere eşlik etmektedir. Makrolitler açısından özellikle öne çıkan düzeltili dilgi, ön kazıyıcı, düzeltili yonga, çontuklu alet ve orak dilgilerin yanı sıra çok çeşitli alet tipleri de tespit edilmiştir

TECHNO-TYPOLOGICAL ANALYSIS OF THE CHALCOLITHIC AGE KNAPPED STONE ASSEMBLAGE OF KARAİN B CHAMBER

We made techno-typological analysis on 6733 end-products, 7870 by-products, 31119 spalls and 463 core/core fragments from the geological level H.IV, dated to the Chalcolithic Age. As a result of the core and core fragments’ analyses, amorphous, unipolar prismatic, bipolar prismatic and cross cores are rich in number. There are 682 microliths and 658 macroliths in H.IV knapped stone industry. The microliths comprise the sub-types of geometric, non-geometric and unidentified microlithic pieces. The most common geometric forms are crescent and triangle. The most frequent non-geometric forms are straight-backed bladelet, retouched bladelet and microgravette point. Many other microlithic types accompany to these non-geometrics. There are many kinds of macrolithic tool in the industry but in order of importance, retouched blade, end scraper, retouched flake, notched tool and sickle blade are remarkable

___

Aydın 2010 Y. Aydın, Karain Mağarası Holosen I - II - III Seviyelerinin Yontmataş Endüstrileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi (2010).

Balkan-Atlı 2005 N. Balkan-Atlı, “Yontmataş Endüstrisi”, içinde: R. Duru – G. Umurtak (yay. haz.), Höyücek: 1989 - 1992 Yılları Arasında Yapılan Kazı- ların Sonuçları, Results of the Excavations 1989 - 1992, TTKY, V. Dizi, Sayı: 49, Ankara (2005), 130 - 137, lev. 182 - 202.

Başar 2007 S. Başar, Karain Mağarası Üst Paleolitik ve Epi-paleolitik Dönem Yontmataş Teknolojisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi (2007).

Baykal-Seeher 1994 A. Baykal-Seeher, “Yontmataş Endüstrisi”, içinde: R. Duru (yay. haz.),

Kuruçay Höyük I, 1978 - 1988 Kazılarının Sonuçları, Neolitik ve Erken Kalkolitik Çağ Yerleşmeleri, Results of the Excavations 1978 - 1988, The Neolithic and Early Chalcolitic Periods, TTKY, V. Dizi, Sayı: 44, Ankara (1994), 71 - 75, lev. 233 - 241.

Baykal-Seeher 1996 A. Baykal-Seeher, “Yontmataş Endüstrisi”, içinde: R. Duru (yay. haz.),

Kuruçay Höyük II, 1978 - 1988 Kazılarının Sonuçları, Kalkolitik ve İlk Tunç Çağı Yerleşmeleri, Results of the Excavations1978 - 1988, The Late Chalcolitic and Early Bronze Settlements, TTKY, V. Dizi, Sayı: 44ª, Ankara (1996), 61 - 63, lev. 167 - 173.

Bordaz 1969 J. Bordaz, “The Suberde Excavations, Southwestern Turkey an Interim Report”, TAD XVII-2, 1969, 43 - 71.

Bordaz 1970 J. Bordaz, “A Preliminary Report of the 1969 Excavations at Erbaba, A Neolithic Site Near Beyşehir, Turkey”, TAD XVIII-2, 1970, 59 - 64.

Carter ve diğ. 2011 T. Carter – F.-X. Le Bourdonnec – M. Kartal – G. Poupeau – T.

Callıgaro – P. Moretto, “Marginal Perspectives: Sourcing Epipaleolithic to Chalcolithic Obsidian from the Öküzini Cave (SW TURKEY)”, Paléorient Vol. 37.2, 2011, 123-149.

Ceylan 1994 K. Ceylan, Karain Mağarası, Levallois Tekniği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi (1994).

Duru 1999 R. Duru, “The Neolithic of the Lake District”, içinde: M. Özdoğan – N. Başgelen (yay. haz.), Neolithic in Turkey: The Cradle of Civilization, New Discoveries, İstanbul (1999), 165 - 191, pl. 138-153.

Kartal 2008 G. Kartal, Karain B’nin Orta Paleolitik Yontmataş Buluntu Topluluklarının Teknolojik Analizi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi (2008)

Kartal 2011 G. Kartal, “Karain Mağarası B Gözü Orta Paleolitik Katlaşımının Teknolojik Analizi”, içinde: H. Taşkıran – M. Kartal – K. Özçelik – M.

B. Kösem – G. Kartal (yay. haz.), Işın Yalçınkaya’ya Armağan / Studies in Honour of Işın Yalçınkaya, Ankara (2011), 133-151.

Kartal 2013 G. Kartal, Karain B’nin Geç Neolitik-Erken Kalkolitik (H.V) ve Kalkolitik Çağ (H.IV) Yontmataş Endüstrilerinin Tekno-Tipolojik Analizi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi (2013).

Kartal 2015 G. Kartal, “Karain B Gözü’nün Neolitik ve Kalkolitik Yontmataş Endüstrileri”, ArkST 30, 2015, 55-72.

Kökten1947 İ. K. Kökten, “Bazı Prehistorik İstasyonlar Hakkında Yeni Gözlemler”, DTCFD Cilt: V Sayı: 2, 1947, 223-236.

Kösem 2000 M. B. Kösem, Öküzini Mağarası Mikrolitik Olmayan Yontmataş Alet Endüstrisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi (2000).

Özçelik 2001 K. Özçelik, Karain Mağarası B Gözü Pleistosen Dönem Yontmataş Endüstrisinin Tekno-Tipolojisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi (2001).

Özçelik 2003 K. Özçelik, “Karain Mağarası B Gözü’nde Üst Paleolitik Sorunu”, Anadolu / Anatolia 25, 2003, 83-95.

Mellaart 1970 J. Mellaart, Excavations at Hacılar. Occasional Publications of the British Institute of Archaeology at Ankara, Number 9, Edinburgh (1970).

Taşkıran 1996 H. Taşkıran, Karain Mağarası Kenar Kazıyıcılarının Teknolojik ve Tipolojik Evrimi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi (1996).

Taşkıran 2007 H. Taşkıran, “The Supply Areas of Karain Cave in Southwest Anatolia”, içinde: M.-H. Moncel – A.-M. Moigne – M. Arzarello – C.

Peretto (yay. haz.), Raw Material Supply Areas and Food Supply Areas, Integrated approach of the behaviours, BAR International Series 1725, Oxford (2007), 207-211.

Yalçınkaya 1987 I. Yalçınkaya, “1985 Yılı Karain Kazıları”, KST VIII 1. Cilt, 1987, 21- 37

Yalçınkaya 1988 I. Yalçınkaya, “1986 Yılı Karain Kazısı”, KST IX 1. Cilt, 1988, 15-35.

Yalçınkaya ve diğ. 1998 I. Yalçınkaya – H. Taşkıran – M. Kartal – M. B. Kösem – K. Ceylan – C. M. Erek – A. L. Atıcı – M. Otte, “1995 ve 1996 Yılları Karain Kazı- sı”, KST XIX 1. Cilt, 1998, 17-45.

Yalçınkaya ve diğ. 2005 I. Yalçınkaya – H. Taşkıran – M. Kartal – K. Özçelik – B. C.

Sevencan, “2003 Yılı Karain Mağarası Kazısı”, KST 26 2. Cilt, 2005, 215-224 Yalçınkaya ve diğ. 2009

I. Yalçınkaya – H. Taşkıran – M. Kartal – K. Özçelik – M. B. Kösem – G. Kartal, “2007 Yılı Karain Mağarası Kazıları”, KST 30 1. Cilt, 2009, 285-300. Yalçınkaya ve diğ. 2010

I. Yalçınkaya – H. Taşkıran – M. Kartal – K. Özçelik – M. B. Kösem – G. Kartal, “2008 Yılı Karain Mağarası Kazıları”, KST 31 4. Cilt, 2010, 41-62. Yalçınkaya ve diğ. 2011

I. Yalçınkaya – H. Taşkıran – K. Özçelik – M. B. Kösem, “2009 Yılı Karain Mağarası Kazıları”, KST 32 3. Cilt, 2011, 23-35. Yalçınkaya ve diğ. 2012

I. Yalçınkaya – H. Taşkıran – M. Kartal – K. Özçelik – M. B. Kösem, “2010 Yılı Karain Mağarası Kazıları”, KST 33 3. Cilt, 2012, 373-392. Yalçınkaya ve diğ. 2013

I. Yalçınkaya – H. Taşkıran – M. Kartal – K. Özçelik – M. B. Kösem – G. Kartal, “2011 Yılı Karain Mağarası Kazıları”, KST 34 1. Cilt, 2013, 5-22.

Yaman 2012 İ. D. Yaman, “Karain Mağarası B Gözü'nde Tespit Edilen Arkeolojik Hiatüsler”, DTCFD Cilt: 52 Sayı: 2, 2012, 167-176.