TÜRKİYE’DE CİNSİYETLER ARASI KAZANÇ EŞİTSİZLİĞİNİN ÖLÇÜLMESİ

Bireylerin elde ettikleri gelirlerin önemli bir kısmını oluşturan kazançların bölüşümüne yönelik çeşitli modeller söz konusudur. Bu modellerin en önemlilerinden birisi, beşerî sermaye teorisinden yararlanılarak emek kazançlarının incelendiği ve Jacob Mincer tarafından geliştirilen regresyon modellemesidir. Bu çalışmada, temel Mincer kazanç modeli genişletilerek Türkiye’de cinsiyetler arası kazanç eşitsizliğinin ölçülmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, çalışmada 2007 ve 2017 yılları için Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması (GYKA) mikro-kesit veri setinden yararlanılmıştır. Çalışmada temel Mincer kazanç denklemine cinsiyet değişkeni eklenerek genelleştirilmiş sıralı logit modeli ile analiz gerçekleştirilmiştir. Analizin sonraki aşamasında, cinsiyetler arası kazanç farklılığının tahmini ve boyutları için Blinder-Oaxaca ayrıştırma yönteminden yararlanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, eğitimin kazanç üzerindeki etkisi azalırken, deneyimin iç bükey bir yapı sergilediği, bununla birlikte kazanç üzerindeki etkisinin arttığı sonucuna varılmıştır. Cinsiyetler arasında erkeklerin yüksek kazanç grubunda olma olasılığının azalmakta olduğu, Blinder-Oaxaca Ayrıştırma analizine göre ise kadınların halen dezavantajlı grupta oldukları sonucuna ulaşılmıştır.

MEASURING EARNINGS INEQUALITY BETWEEN GENDERS IN TURKEY

There are various models of the distribution of earnings which constitute the most important share of income of individuals. One of the most considerable of these models is the regression modeling developed by Jacob Mincer, in which labor earnings are investigated by employing human capital theory. The aim of the study is to measure the earnings inequality between genders in Turkey by expanding the basic Mincer earnings model. To this end, the cross-sectional data set of the Survey of Income and Living Conditions (SILC) published by the Turkish Statistical Institute (TurkStat) for the years 2007 and 2017 was used in the study. The gender variable was appended to the basic Mincer earnings equation and the analysis was performed with the generalized ordinal logit model. In the next step of the analysis, the Blinder-Oaxaca decomposition method was employed for the estimation and dimension of the difference in gender earnings. The findings revealed that while the effect of education on earnings is decreasing, but experience exhibited a concave structure and its effect on earnings is increased. The probability of men being in the high-earning group is decreased between genders, but it was concluded that women are still in the disadvantaged group according to the Blinder-Oaxaca Decomposition analysis.

PDF

___

Akay, E. Ç., Saçıldı, S. İ., & Oskonbaeva, Z. (2014). Kazanç fonksiyonları ve getiri oranlarının ekonometrik analizi: Bişkek örneği. Bişkek: Altyn Print.
Akçomak, S. İ., & Kasnakoğlu, Z. (2003). The determinants of earnings differantials in Ankara and İstanbul. Metu Studies in Development, 30(June), 1-17.
Alcan, S., & Özsoy, O. (2018). Sağlığın ücretler üzerindeki etkisi: Türkiye üzerine bir inceleme. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 73(4), 1095-1139.
Andini, C. (2010). A dynamic Mincer equation with an application to Portuguese data. Applied Economics, 42(16), 2091-2098.
Aydın, G. K. (2021). Mekansal pseudo panel veri modelleri: Türkiye için Mincer ücret denkleminin incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Bakış, O., & Polat, S. (2013). Wage inequality in Turkey. Galatasaray University Economic Research Center, 13(9), 1-33.
Bakış, O. (2015). Türkiye’de eğitimin bireysel getirisi: 1988-2008. Sabanci University Competitiveness Forum Working Paper, 52(601), 71-77.
Becker, G. S. (1993). Human capital: A theoretical and empirical analysis, with special reference to rducation. Chicago ve Londra: The University of Chicago Press.
Benham, L. (1974). Benefits of women's education within marriage. Journal of Political Economy, 82(2), 57-71.
Belzil, C. (2008). Testing the specification of the Mincer wage equation. Annales D'economie et de Statistique, 91(92), 427-451.
Bezirgan, E. (2015). Finans sektöründe personelin ücret belirleyicileri ve Mincer kazanç modeli ile test edilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Başkent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Burt, C. (1943). Ability and income. British Journal of Educational Psychology, (13)2, 83-98.
Can, İ. (2014). Küresel Krizin Türkiye’de Genç İşsizliğine Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Card, D., & Krueger, A. B. (1992). School quality and black-white relative earnings: A direct assessment. The Quarterly Journal of Economics, 107(1), 151-200.
Çalışkan, Ş., & Meçik, O. (2011). Sosyal ve beşeri sermayenin bireysel ekonomik getirisi üzerine uygulamalı bir analiz: Eskişehir ili örneği. Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 7(2), 7-26.
Çalışkan, P., Pehlivanoğlu F., & Meçik, O. (2014). Bireysel kazançların belirlenmesinde sosyal sermayenin rolü (Yalova örneği). Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 15(1), 313-323.
Çetinkaya, E. (2010). Genç işsizliği teorik açıklamaları. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 0(58), 45-57.
Çolakoğlu, G. (2011). Mincer kazanç denkleminin Türkiye ve Almanya için genelleştirilmiş sıralı logit modelleri ile analizi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Dayıoğlu, M. (1995). Earnings inequality between genders in Turkey. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Dinler, Z. (2009). Mikro ekonomi. Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
Di Paolo, A., & Tansel, A. (2017). Analyzing wage differentials by fields of study: Evidence from Turkey. (ERC Working Papers No. 1708). Ankara: Economic Research Center, Middle East Technical University.
DiPrete, T. A., & Eirich, G. M. (2006). Cumulative advantage as a mechanism for Inequality: A review of theoretical and empirical developments. Annual Reviews Sociology, 32(2006), 271-297.
Engin, C., & Göllüce, E. (2016). 2008 küresel finans krizi ve türkiye üzerine yansımaları. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 27-40.
Erdoğan, S. (1999). Temel insan sermayesi modeli: seçilmiş illerde ekonometrik yaklaşım. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(1), 75-90.
Friedman, M. (1953). Choice, chance and the personal distribution of income. The Journal of Political Economy, 61(4), 277-290.
Fu, V. K. (1999). Estimating generalized ordered logit models. Stata Technical Bulletin, 8(44), 1-44.
Gençler, A. (2017). Gelir dağılımının kavramsal çerçevesi. Ç. Özdemir ve E. İslamoğlu (Editörler), Gelir dağılımı ve yoksulluk içinde (s. 19-38). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Güney, Ç. S. (2018). Türkiye’de dinamik yoksulluğun rassal etkiler multinominal logit model ile incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Gürler, Ö. K., & Üçdoğruk, Ş. (2007). Türkiye’de cinsiyete göre gelir farklılığının ayrıştırma yöntemiyle uygulanması. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 2(6), 571-589.
Heckman, J. J., Lochner, L. J., & Todd, P. E. (2003). Fifty years of Mincer earnings regressions. (Woking Paper No. 9732). Cambridge: National Bureau of Economic Research.
ILO (2020). Measuring the gender pay gap: Turkey case. Ankara: ILO.
Juhn, C., Murphy, K. M., & Pierce, B. (1993). Wage inequality and the rise in returns to skill. Journal of Political Economy, 101(3), 410-442.
Kaya, G., & Selim, R. (2018). Türkiye’de cinsiyete bağlı ücret eşitsizliği, PressAcademia Procedia, 7(1), 408-413.
Klevmarken, N. A. (1993). On ageing and earnings. P. Jahnson ve K. F. Zimmermann (Editörler), Labour markets in an ageing Europe içinde (s. 151-177). Australia: Cambridge Universty.
Kılınç N., & Karaoğlu N. (2016). Türkiye’de bireysel kazanç eşitsizliği: Farklı eşitsizlik ölçüm yöntemleri ile bir değerlendirme. Proceedings of 5th International Conference on Economics, Muğla, Türkiye, 20-22 Ekim 2016, s. 1871-1884.
Kubar, Y. (2009). Bir iktisat politikası aracı olarak gelir dağılımı: Türkiye örneği (1994-2007) analizi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Kurt, M. (2018). Türkiye’de yükseköğretimin getirileri ve eğitim politikalarına yansıması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
McKelvey, R.D., & Zavoino, W. (1975). A statistical model for the analysis of ordinal level dependent variables. The Journal of Matematical Sociology, (4)1, 103-120.
Metin K., & Üçdoğruk Ş. (1997). İstanbul ilinde gelir farklılıklarını belirleyen etmenler: İnsan sermayesi modeli. Ekonomik Yaklaşım, 8(27), 283-302.
Mincer, J. (1957). A study of personal income distribution. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Columbia: Columbia University, The Faculty of Political Science.
Mincer, J. (1958). Investment in human capital and personal income distribution. Journal of Political Economy, 66(4), 281-302.
Mincer, J. (1974). Schooling, experience and earnings. New York: Columbia University Press.
Mutlu, B. Y. (2019). Türkiye’de eğitimin gelire etkisinin ekonometrik analizi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
OECD (2022). Gender wage gap statistics. http://stats.oecd.org (Erişim Tarihi: 05.09.2022).
Onuk, P. (2017). Ücret eşitsizliği ve ücretin sosyoekonomik belirleyicileri: İstanbul örneği. Çalışma ve Toplum, 53(2), 703-720.
Patrinos, H. A. (2016). Estimating the return to schooling using the Mincer equation. IZA World of Labor, 2016(278), 1-11
Polachek, S. W., & Siebert W. S. (1993). The economics of earnings. Australia: Cambridge University Press.
Psacharopoulos, G. (1977). Family background, education and achievement: A path model of earnings determinants in the UK. and some alternatives. The British Journal of Sociology 6(3), 321-335.
Reimers, C. W. (1983). Labor market discrimination against hispanic and black men. The Review Economics and Statistics, 65(4), 570-579.
Rodel S., & Arvin H. (2017). Determinants of earnings: A commentary on Mincer’s earning function, Europan Journal Of Contemporary Research, 6(1), 269-275.
Sarı, R. (2002). Kazançlar ve eğitim ilişkisi: İl bazında veri tabanı ile kanıt, ODTÜ Gelişim Dergisi, 29(3-4), 367-380.
Sigeze, Ç. (2021). Türkiye’de cinsiyete dayalı kazanç eşitsizliği: Panel sıralı logit model analizi. Y. A. Unvan (Ed.), İşletme ve İktisadi Bilimsel Araştırmaları içinde (s. 208-222). Lyon: Livre de Lyron.
Staehle, H. (1943). Ability, wages, and income. The Review Of Economics And Statistics, 25(1), 77-87.
Tansel, A. (1994). Wage employment, earnings and returns to schooling for men and women in Turkey. Economics of Education Review, 13(4), 305-20.
Tansever, S. S., & Kent, O. (2018). Earnings inequality in Turkey: A regional perspective. Marmara İktisat Dergisi, 2(1): 117-136.
Tiefenthaler, J. (1997). The productivity gains of marriage: effects of spousal education on own productivity across market sectors in Brazil. Economic Development and Cultural Change, 45(3), 633-650. Tinbergen, J. (1956). On the theory of income distribution, Weltwirtschaftliches Archiv, 77(1956), 155-175.
Torun, M., & Arıca, F. (2011). 2008 global ekonomik kriz’in genç işsizlik açısından değerlendirilmesi. Yönetim Bilimleri Dergisi, 9(1), 167-177.
Tural, N. (1999). Eğitim yatırımlarının getirileri ve eğitimde kaynak dağılımı, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 32(1), 113-127.
TÜİK (2007). Gelir ve yaşam koşulları araştırması. TÜİK: Ankara.
TÜİK (2017). Gelir ve yaşam koşulları araştırması. TÜİK: Ankara.
Ulutürk, S., & Ersezer, D. (2005). Gelir, gelir dağılımı yaklaşımları ve devletin rolü, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Maliye Araştırma Merkezi Konferansları, 0(47), 87-105.
Uslu, E. E. (2016). Türkiye’de beşeri sermaye kazançları: ekonomik faaliyet ve mesleğe göre eğitimin getirisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Ünsal, E. M. (2017). Mikro iktisat, Ankara: Murat Yayınları.
WEF. (2022). Global gender gap report 2022. Cenevre: World Economic Forum.
Weizsäcker, R. (1993). A theory of earnings distribution. Cambridge: Cambridge University Press.
Williams, R. (2006). Interpreting and using heterogeneous choice & generalized ordered logit models. North American Stata Users' Group Meetings 2006’da sunulan bildiri. Massachusetts.
Yağanoğlu, N., & Ercan, H. (2008). A comparison of jmp wage decomposition and quantile regression methods in wage ınequality assessment. METU Studies in Development, 35(December), 427-444.