MARKET MARKALARINA VE ÜRETİCİ MARKALARINA YÖNELİK TÜKETİCİ TUTUMLARI

Gelişen teknolojinin hızıyla beraber pazarda oluşan yoğun rekabet ortamından faydalanmak isteyen perakendeciler üretici markaların yanında piyasada market markalı ürünlere de yer vermeye başlamışlardır. Market markalı ürünler fiyat avantajı sağlamak amacıyla piyasada bulunurken ilerleyen zamanlarda bunun yanında kalite olgusunun da eklendiği söylenebilir. Bunun neticesinde market markalı ürünlerin pazarda üretici markalı ürünlere karşı ciddi bir rakip durumuna gelmiştir. Çalışmanın amacı İstanbul ilinde üç ayrı sosyo-ekonomik özelliğe sahip Levent, Bahçelievler ve Beylikdüzü ilçelerinde ikamet eden 18 yaş ve üzeri tüketicilerin market markalı ve üretici markalı ürünlere karşı satın alma işlemini gerçekleştirecek olan tüketicilerin bu markalara karşı oluşturdukları tutumları belirlemek amacıyla yapılmıştır. Market markası ve üretici markalara yönelik tüketici tutumlarını belirlemek üzere bazı demografik özellikler paralelinde (cinsiyet, yaş, eğitim durumu, medeni durum, meslek, aylık aile geliri ve ikamet edilen ilçe) etkileri araştırılmıştır. Anket yönetimiyle yapılan bu araştırma 600 örnekleme uygulanmıştır. Daha sonrasında SPSS programıyla analiz edilen anketlerin sonuçlarına yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

market markaları, üretici markalar, Tüketici Davranışları, Tüketici Tutumları

THE CONSUMER ATTITUDES TOWARDS PRIVATE LABEL AND NATIONAL BRANDS

Retailers who want to benefit from the intense competitive environment that develops in the market together with the speed of developing technology have started to include private label products in the market alongside the national brands. It can be said that while the private label products are on the market in order to provide price advantage, later on besides this, the quality factor is also added. As a result, private label products have become a serious competitor to the national brand products on the market. The aim of the study was to determine the attitudes of consumers who make purchases from private label and national brand products, 18 or over years old and live in Levent, Bahçelievler and Beylikdüzü districts with three different socio-economic characteristics in the city of Istanbul. The effects were investigated in parallel with some demographic characteristics (gender, age, educational status, marital status, occupation, monthly family income and resident district) to determine the attitudes of consumers towards private label and national brands. This research was conducted by the survey applied to 600 samples. Afterwards, the results of the survey analyzed by the SPSS program were included.

Keywords:

Private Label, National Brand, Consumer Behaviours, Consumer Attitudes,

PDF

___

Aaker, D. A. (2010). Güçlü Markalar Yaratmak. (çev .E. Demir). İstanbul: MediaCat (Orijinal baskı tarihi, 1996).
Aaker, D. A., & Biel, A. L. (1993). Brand equity & advertising: advertising's role in building strong brands. Psychology Press.
AC Nielsen. (2011). The Rise of The Value Conscious Shopper. A Nielsen Global Private Label Report.
Aksulu, İ. (2000). Tüketiciyi Perakendeci Markasına Yönelten Nedenler. 5. Ulusal Pazarlama Kongresi içinde (327-347. ss.). Antalya.
Albar, B.Ö. & Öksüz, G. (2013). Özel Markalı Ürünlerin Pazarlanmasında Tutundurma Stratejilerinin Etkisi. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(7), 869-893.
Albayrak, M. & Dölekoğlu, C. (2006). Gıda Perakendeciliğinde Market Markalı Ürün Stratejisi. Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(11), 204-218.
Arslan, Y. (2012). Tüketicilerin Özel Markalı Ürünlere Yönelik Tutumları ve Bu Tutumlara Etki Eden Faktörlerin İncelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Sakarya.
Avcı, S. (2007). İşletmelerin Uluslararasılaşması ve Küresel Markalaşma: DYO Uygulaması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, İzmir.
Cemalcılar, İ. (1999). Pazarlama, Kavramlar- Kararlar. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
COP, R., & Türkoğlu, S. (2008). Market Markalı Ürünlerle İlgili Tüketici Tutumları Üzerine Bir Araştırma. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 70-90.
Çiçek, E., & Atılgan, K. Ö. (2010). Tüketicilerin Perakendeci Markalı Ürünleri Tercih Etme Nedenleri: Mersin İlinde Bir Araştırma. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 305-324.
Demirci Orel, F. (2004). Market Markaları ve Üretici Markalarına Yönelik Tüketici Algılamaları. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), 157-174.
Demirci Orel, F. (2006). Özel Markalara Farklı Düzeyde Eğilimi Olan Tüketiciler Arasındaki Sosyo-Demografik ve Tutumsal Farklılıklar. Öneri, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(26), 37-62.
DOĞANLI, B. (2021). Market Markalı Ürünlerin Marka Algısı ve Tüketici Kümeleri. Fiscaoeconomia, 5(1), 324- 342.
Garretson, J. A., Fisher, D., & Burton, S. (2002). Antecedents of Private Label Attitude and National Brand Promotion Attitude: Similarities and Differences. Journal of Retailing, 78(2), 91-99.
Gavcar, E., & Didin, S. (2007). Tüketicilerin “Perakendeci Markalı” Ürünleri Satın Alma Kararlarını Etkileyen Faktörler: Muğla İl Merkezi’nde Bir Araştırma. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 3(6), 21-32.
İnceoğlu, M. (2010). Tutum, Algı ve İletişim. İstanbul: Beykent Üniversitesi Yayınları.
İslamoğlu, A. H. (2002). Pazarlama İlkeleri. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş. İşgör, T. (2001). Sanayide ve Ticarette Markanın Önemi. T.C. Türk Patent Enstitüsü Markalar Dairesi Başkanlığı, Uzmanlık Tezi. Ankara.
Karabulut, M. (1998). Profesyonel Satışçılık ve Yönetimi. İstanbul: Üniversal Bilimsel Yayınları.
Karafakıoğlu, M. (2006). Pazarlama İlkeleri. İstanbul: Literatür Yayınları.
Karpat Aktuğlu, Işıl. (2008). Marka Yönetimi Güçlü ve Başarılı Markalar İçin Temel İlkeler. İstanbul: İletişim Yayıncılık. Koren, S. (2015). The Impact of Consumer Attitudes Towards Chocolate Products with Sustainability Labels on Buying Process. Management Knowledge and Learning, Joint.
Kotler, P. (2003). Kotler ve Pazarlama-Pazar Yaratmak, Para Kazanmak ve Pazara Egemen Olmak. (Çev. A. Özyağcılar,). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
Kurtuluş, K., Kurtuluş, S., Yeniçeri, T., & Yaraş, E. (2001). Perakendeci Markalı Ürünleri Satın Alanları Ayırmada Kullanılabilecek Temel Belirleyiciler. 6. Ulusal Pazarlama Kongresi Bildiri Kitabı, 28, 199-207.
Odabaşı, Y., & Barış, G. (2012). Tüketici Davranışı. İstanbul: Kapital Medya Hizmetleri/MediaCat Kitapları.
Olgun, B. (2015). Sosyal Medyanın Tüketici Satın Alma Davranışları Üzerindeki Etkisi. Gümüshane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 6(12), 484- 507.
Özgül, E. (2005). KOBİ’lerin Büyüme Stratejisi Alternatifi Olarak Özel Marka Uygulamalarının Dağıtım Kanalı İlişkisi Yaklaşımıyla Değerlendirilmesine Yönelik Bir Araştırma. (Yayımlanmamış doktora tezi). Dokuz Eylül Üniverstesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, İzmir.
Özpınar Somaklar, F. (2006). İşletmelerde Marka Yönetimi Süreci ve Bir Uygulama. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, İzmir.
Pallant J. (2017). SPSS Kullanma Kılavuzu SPSS İle Adım Adım Veri Analizi. (Çev. S. Balcı, Berat Ahi). Ankara: Ant Yayıncılık. (Orijinal yayın tarihi, 2015).
Pala, M., & Saygı, B. (2004). Gıda sanayinde büyük mağazaların perakendeci markalı ürün uygulamaları. İstanbul: İTO Yayınları.
Priest, J., Carter, S., & Statt, D. A. (2013). Consumer Behaviour. Edinburgh Business School, Hariot–Watt University, UK.
Samkar, H., & Güven, G. (2019) Özel Markalı Ürünleri Satın Alma Sıklığının Sıralı Lojistik Regresyon Analizi İle İncelenmesi. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fak ültes
Dergisi, 8(1), 79-96. Sapmaz, K. (2014). Market Markalı Gıda Ürünlerine İlişkin Tüketici Davranışlarının Analizi: İzmir İli örneği. (Yayımlanmamış doktora tezi). Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, İzmir.
Savaçcı, İ. (2002). Tüketicinin Perakendeci Marka Tercihleri: İzmir Hipermarketleri Kapsamında Bir Araştırma. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, İzmir.
Solomon, M., Bamossy, G., Askegaard, S., & Hogg, M. K. (2006). Consumer Behaviour A European Perspective, PrenticeHall. Financial Times, England.
Tek, Ö. B., & Özgül, E. (2008). Modern Pazarlama İlkeleri Uygulamalı Yönetimsel Yaklaşım. İzmir: Birleşik Matbaacılık.
Tuzcuoğlu, K. S. (1999). Perakende Piyasalarında Dayanıksız Tüketim Ürünleri İle İlgili Gelişmeler-Bireysel Markalı Ürünlerde Satın Alma Davranışı. (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, İstanbul.
Türk, Z. (2004). Tüketici Satın Alma Davranışını Etkileyen Faktörler ve Perakendeci Markası Üzerine Bir Alan Araştırması.(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Muğla.
Türkbal, A. (1997). Mikroiktisat. İstanbul:Filiz Kitapevi.
Uslu, A., & Kelemci, G. (2000). Aracı Markalarının Markalama Kararlarındaki Yeri ve Bu Markaların Toptancı, Perakendeci, Üretici Bazındaki Avantaj ve Dezavantajları. Öneri Dergisi, 3(13), 9-
Yıldız, O. (2006). Gençliğin Markaya Duyduğu Güven Marka Sadakati İlişkisinin Belirlenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Adana.
Yurttut, E. (2001). Perakendeci markası ve bilinirliği üzerine bir uygulama. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, İstanbul.