Mehmet ÖZYAZICI, Osman ÖZDEMİR, Gülen ÖZYAZICI, Sevinç ALPAY

ÇARŞAMBA ve BAFRA OVALARINDA SERALARDA YETİŞTİRİLEN HIYAR BİTKİSİNİN DEMİR, BAKIR, ÇİNKO ve MANGAN BESLENME DURUMUNUN BELİRLENMESİ

Bu çalışma, Çarşamba ve Bafra Ovaları seralarında yetiştirilen hıyar bitkisinin beslenme durumunu incelemek ve beslenme sorunlarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla, Çarşamba ve Bafra Ovalarında hıyar yetiştirilen 30 seradan yaprak örnekleri ile 0-20 ve 20-40 cm derinlikten toprak örnekleri alınmıştır. Toprak örneklerinde bünye, pH, kireç, toplam tuz, organik madde, yarayışlı fosfor (P2O5), yarayışlı potasyum (K2O), DTPA+TEA ile ekstrakte edilen Fe, Cu, Zn ve Mn; yaprak örneklerinde ise toplam Fe, Cu, Zn ve Mn analizleri yapılmıştır. Yaprak ve toprak örneklerine ait analiz sonuçları, sınır değerleri ile karşılaştırılarak, incelenen seralardaki hıyar bitkilerinin beslenme durumları ve beslenme sorunları saptanmaya çalışılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, araştırma yöresi sera toprakları hafif alkali ve nötr reaksiyonlu olup, tuzsuz, hafif ve orta tuzludur. Toprakların büyük çoğunluğu yeterli derecede ve yüksek kireçlidir. Topraklar genelde az humuslu, killi-tın ve killi bünyeye sahiptir. Toprakların büyük çoğunluğu yarayışlı fosfor ve potasyum bakımından zengin, DTPA+TEA ile ekstrakte edilen bitkiye yarayışlı Fe, Cu, Zn ve Mn kapsamları iyi ve yeterli düzeydedir. Hıyar bitkilerinin yaprak örneklerinde toplam Fe içeriği yeterli düzeyde olup, toplam Cu, Zn ve Mn içerikleri bakımından ise yeterli ve fazla düzeyler saptanmıştır

THE DETERMINATION OF THE NUTRITIONAL STATUS IRON, COPPER, ZINC AND MANGANESE OF THE CUCUMBER GROWN IN THE GREENHOUSES IN THE ÇARŞAMBA AND THE BAFRA PLAINS

This study was conducted to evaluate the nutritional status and determine the nutritional problems of the cucumber grown under the greenhouse conditions in Çarşamba ve Bafra Regions. For this objective, from Çarşamba and Bafra region, 30 leaf samples and 60 soil samples (at the depth of 0-20 cm and 20-40 cm) were collected. In the soil samples texture, pH, CaCO3, total salt, organic matter, available P and K, DTPA+TEA extractable Fe, Cu, Zn and Mn, and in the leaf samples; total Fe, Cu, Zn and Mn analyses were conducted. Nutritional status of surveyed leaf and soils were evaluated by comparing the results of analyses with the interpretative values for the nutriens. According to experimental results, the soil pH of the experimental region was slightly alkaline and neutral. In regards to the majority of soil samples were highly calcareous, non-saline and slight to moderate salinity In regards to organic matter, the majority of soil samples were poor in humus content. The textures of soil samples, were clay loam and clay characteristics. The available phosphorus and potassium content were rich. The DTPA+TEA extractable iron, zinc, manganese and copper were at sufficient levels. Evaluation of the leaf analysis results show that the iron content of leaf samples was sufficient, zinc, manganese and copper contents were sufficient and high levels.

Keywords:

Çarşamba Bafra, Cucumber, Soil fertility, Nutritional status,

PDF

___

Akay, S., Kaplan, M., 1995. Kumluca ve Finike Yörelerinde Seraların Toprak Tuzluluğu ve Mevsimsel Değişimi. İlhan AKALAN Toprak ve Çevre Sempozyumu, Cilt: 1, Yayın No: 7, Tübitak.

Başar, H., Özgümüş, A., Katkat, A.V., 1997. Bursa yöresinde yetiştirilen şeftali ağaçlarının azot, fosfor, potasyum, kalsiyum ve magnezyum ile beslenme durumlarının yaprak analizleri ile incelenmesi. Türk Tarım ve Ormancılık Dergisi, 21(3):257-266.

Beşiroğlu, A., 1992. Örtü altında gübreleme amacıyla toprak ve bitki örneklerinin alınması. Seracılık Araştırma Enstitüsü, Seri D No:17, Antalya, 12s.

Cemek, B., Demir, Y., 1999. Karadeniz bölgesi seracılığının mevcut durumu, sorunları ve geliştirme olanakları. Türk Tarım ve Ormancılık Dergisi, 23(2):431-439.

Çağlar, K., 1949. Toprak Bilgisi. Ankara Üniver. Zir. Fak. Yayınları No: 985, Ankara.

Çakıcı, H., 1989. Sera Sebze Yetiştiriciliğinde (Gazipaşa- Antalya) Toprakların Mineral Besin Maddesi Durumunun Tesbiti. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniv. Fen Bilimleri Enstitüsü Toprak Anabilim Dalı, Bornova- İzmir.

Dikici, H., 1991. Sera Sebze Yetiştiriciliğinde (Fethiye- Muğla) Toprakların Mineral Besin Maddesi Durumunun Tesbiti. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniv. Fen Bilimleri Enstitüsü, Toprak Anabilim Dalı, Bornova-İzmir.

Elmacı, L., Çakıcı, H., Kovancı, İ., Çolakoğlu, H., 1990. Antalya ve Fethiye yöresi sebze seralarındaki toprakların ve bitkilerin besin maddesi durumu üzerine araştırmalar. Türkiye 5. Seracılık Sempozyumu, 139-146, 17-19 Ekim, İzmir.

Ertekin, Ü., 2002. Seracılık ve Örtüaltı “Biber, domates, hıyar, patlıcan” yetiştiriciliği. Mars Matbaası, Ankara, 501s.

Evliya, H., 1964. Kültür bitkilerinin beslenmesi. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yayınları, Sayı: 36.

Günay, A., 1980. Serler. Çağ Matbaası, Ankara, 400s.

İbrikçi, H., Gülüt, K. Y., Güzel, N., Büyük, G., 2004. Gübrelemede Bitki Analiz Teknikleri. Türkiye 3. Ulusal Gübre Kongresi, Tarım-Sanayi-Çevre, Bildiri Kitabı 2. Cilt, 1187-1214, 11-13 Ekim, Tokat.

Jackson, M.L., 1962. Soil chemical analysis. Prentice-Hall of India Private Limited, New Delhi.

Jones, J. R., Wolf, B., Mills, H. A., 1991. Plant Analysis Handbook. Micro Macro Publishing, Inc.

Kacar, B., 1972. Bitki ve toprağın kimyasal analizleri, II. Bitki analizleri. Anakara Üniv. Zir. Fak. Yayın No: 453.

Kellogg, C.E., 1952. Our garden soils. The Macmillan Company, NewYork.

Kütevin, Z., Türkeş, T., 1985. Sebzecilik-Genel sebze tarımı, prensipleri ve pratik sebzecilik yöntemleri. İnkılap Kitabevi, İstanbul, 309s.

Lindsay, W. L., Norwell, W.A., 1978. Development of a DTPA soil test for zinc, iron, manganese and copper. Soil Sci. Amer. Jour., 42(3):421-428.

Olsen, S. R., Cole, V., Watanabe, F. S., Dean, L. A., 1954. Estimation of Available Phosphorus in Soils by Extraction With Sodium Bicarbonate, U.S.D.A.

Pilanalı, N., 1993. Antalya Kumluca Yöresi Seralarında Yetiştirilen Hıyarın Beslenme Durumunun Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniv. Fen Bilimleri Enstitüsü, Toprak Anabilim Dalı, Antalya.

Sevgican, A., 1999. Örtüaltı sebzeciliği (Topraklı tarım). Ege Üniv. Zir. Fak., Yayın No: 528, Cilt: 1, İzmir, 302s.

Sönmez, S., Uz, İ., Kaplan, M., Aksoy, T., 1999. Kumluca ve Kale yörelerindeki seralarda yetiştirilen biberlerin beslenme durumlarının belirlenmesi. Türk Tarım ve Ormancılık Dergisi, 23(2):365-373.

Thun, R., Hermann, R., Knickman, E., 1955. Die untersuchung von boden. Neuman Verlag. Radelbeul und Berlin, 48p.

Tüzüner, A., 1990. Toprak ve su analiz laboratuvarları el kitabı. T.C. Tarım Orman ve Köy İşleri Bakanlığı Köy Hizmetleri Genel Müd. Yay., Ankara, 375s.

Uz, İ., Sönmez, S., Kaplan, M., 1997. Kumluca ve Kale yörelerinde serada yetiştirilen patlıcan bitkisinin beslenme durumunun belirlenmesi. Yalova Atatürk Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Dergisi, Bahçe 27 (1-2): 63-72.

Ülgen, N., Yurtsever, N., 1995. Türkiye gübre ve gübreleme rehberi. Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Yayınları, Genel yayın No: 209, Teknik Yayınlar No: T.66, Ankara.