Sosyoekonomik durumu farklı üç ilköğretim okulu öğrencilerinde akran zorbalığının depresyon ve benlik saygısı düzeyiyle ilişkisi

Amaç: Bu çalışma Sivas il merkezinde sosyoekonomik düzeyi (SED) farklı üç ilköğretim okulu öğrencilerinde akran zorbalığının depresyon ve benlik saygı düzeyiyle ilişkisini belirlemek için yapılmıştır. Yöntem: Kesitsel bir araştırma olarak planlanan çalışma 23 Mayıs-03 Haziran 2005 tarihleri arasında yapılmıştır. Okul seçiminde basit rastgele örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Çalışmaya bu okullardaki 5-8. sınıflardaki 563 öğrenciden anketleri tam olarak yanıtlayan 521 (%92.5) öğrenci alınmıştır. Hastaların sosyodemografik özellikleri için anket sorular, ruhsal değerlendirme için Çocuklar İçin Depresyon Ölçeği ile Piers Harris’in Çocuklarda Öz-Kavramı Ölçeği, akran zorbalığı türünü belirlemek için Şiddet-Kaba Güç Anketi kullanılmıştır. Bulgular: Öğrencilerin zorbalığa maruz kalma oranı %43.0’tür. Her SED’deki okulda, özellikle SED’si düşük olan okulda, zorbalığa maruz kalanlarda depresyon düzeyinin arttığı (p=0.00), benlik saygısı düzeyinin azaldığı saptanmıştır (p=0.00). Üç okulda da bedensel zorbalık türü içinde ‘itme’, sözel zorbalık türü içinde ‘ad takma’, cinsel zorbalık içinde ‘elle rahatsızlık verme’, duygusal zorbalık içinde SED yüksek okulda ‘eşyaya zarar verme’, orta olan okulda ‘küçük düşürme’, düşük okulda ‘ayrımcılık yapma’ en sık görülen zorbalık türleridir. Öğrencilerin yaşı, sınıfı, baba mesleği, babanın öğrenim durumu, kardeş sayısı ve sosyoekonomik durumu ile zorbalık düzeyi arasında anlamlı bir ilişki bulunmuş-tur (p=0.000). Zorbalık düzeyinin öğrencilerin kardeş sayısı ve sosyoekonomik durumdan bağımsız olarak etkilendiği saptanmıştır (p=0.001). Sonuç: Her SED’deki okulda karşılaşılan zorbalığın çözümü için öğretmen, okul yönetimi ve aile işbirliği yapmalıdır. Hem zorba, hem de kurbanlar için gerektiğinde bireye yönelik çocuk ve ergen psikiyatristinden bireye yönelik yardım alınmalıdır.

The relationship between school bullying, depression and self-esteem levels among the students of three primary schools with different socioeconomic levels in Sivas province

Objective: This study was carried out in order to determine the relationship between bullying and depression, self-esteem levels of the students attending in three different elementary schools with different socio economic levels. Methods: This study, which was planned as cross-sectional study, was carried out between 23 May and 3 June 2005. Random selection method was used to determine the schools. Of the 563 students attending in these schools, 521 who had fulfilled the questionnaire forms were included in this study. The questionnaire consist of questions asked children’s socio-demographic characteristics, Depression Scale for Children and Piers-Harris’s Self Concept Scale in Children used for psychological assessment, Violence-Rough Power Questionnaire established kind of peer bullying. Results: The exposure rate of bullying of students was 43%. In all these schools with socio economic levels, especially in low socioeconomic level school it has been determined that the depression levels were getting higher (p=0.00) and self-esteem level were getting lower (p=0.00) among students who have been exposed to bullying. In all three schools the most frequent physical bullying type was pushing, verbal bullying type was nicking, sexual bullying type was disturbing by touching. The most frequent emotional bullying type was damaging properties in high socio economic level school, humiliating in mid socio economic level school and isolating in low economic level school. It has been determined a relationship between bullying and age, class level, occupation of father, education level of father, the number of sister and brothers and socio economic level of family (p=0.00). It has been determined that bullying level was being effected independently by number of sister and brothers and socio economic level (p=0.001). Conclusion: In order to solve the bullying problem in all socio economic level schools there a cooperation must be constituted between teachers, family and school management. There must be a child and adolescent psychiatrist consultation service for victims and for bullying individuals.

___

  • 1. Pişkin M. School bullying: Definition, types, related factors, and strategies to prevent bullying problems. Educ Sci Theory Prac 2002; 2:531-562.
  • 2. Craig WM, Pepler DJ. Identifying and targeting risk for involvement in bulling and victimization. Can J Psychiatry 2003; 48:577-582.
  • 3. Olweus D. Bullying at schools: What we know and what we can do? Cambridge, MA, Blackwell Publishers, 1993, p.19.
  • 4. Eliot M. 101 Ways of dealing with bullying. London, Hodde Children’s Book, 1997, p.25-27.
  • 5. Boulton MJ, Smith PK. Bully/victim problems among middle school children: stability, self perceived competence, and peer acceptance. Br J Dev Psychol 1994; 12:315-329.
  • 6. Austin S, Joseph S. Assessment of bully/victim problems in 8 to 11 year olds. Br J Educ Psychol 1996; 66(pt.4):447-456.
  • 7. Andreou E. Bully/Victim problems and their association with coping behaviour in conflictual peer interactions among school-age children. Educ Psychol 2001; 21:59-66.
  • 8. Furniss C. Bullying in schools: it's not a crime -is it? Educ Law 2000; 12:9-29.
  • 9. Ahmed E, Braithwaite V. Bullying and victimization: Cause for concern for both families and schools. Soc Psychol Educ 2004; 7:35-54.
  • 10. Garrity C, Jens K, Porter W, Sager N, ShortCamilli C. Bully-proofing your school: A Comprehensive Approach for Elementary School. Chapter three: Colorado School Climate Survey, Elementary School Student Report, second ed., Longmont, CO, Sopris West, 2000, p.55-61.
  • 11. Kartal H, Bilgin A. İlköğretim öğrencilerine yönelik bir zorbalık karşıtı program uygulaması: Okulu Zorbalıktan Arındırma Programı. Eğitimde Kuram ve Uygulama 2007: 3:207-227.
  • 12. Esen BK. Akran Baskısı Düzeyi farklı Olan Öğrencilerin Risk Alma, Sigara İçme Davranışı ve Okul Başarılarının İncelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 2002.
  • 13. Dölek N. Öğrencilerde Zorbaca Davranışların Araştırılması ve Önleyici Bir Program Modeli. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 2002.
  • 14. Pişkin M, Ayas T. Akran Zorbalığı Belirleme Ölçeği Çocuk Formunun geliştirilmesi. XVI. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 5-7 Eylül 2007, Tokat. 15. Sabuncuoğlu O, Ekinci Ö, Bahadır T, Akyuva Y, Altınöz E, Berkem M. Ergen öğrenciler arasında akran örselemesi ve depresyon belirtileriyle ilişkisi. Klinik Psikiyatri Dergisi 2006; 9:27-35.
  • 16. Çınar Z, Sümbüloğlu K, Alpar R. Sivas ilinde sağlık araştırmalarında kullanılmak üzere çeşitli sayı ve nitelikte örnekleme planının geliştirilmesi. C.Ü. Tıp Fakültesi Dergisi 1994; 16:191-196.
  • 17. Çınkır Ş, Karaman-Kepenekçi Y. Öğrenciler arası zorbalık. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 2003; 9:236-253.
  • 18. Öner N. Piers-Harris’in Çocuklarda Öz-Kavramı Ölçeği El Kitabı. Ankara, Türk Psikologlar Derneği, 1996, p.1-25.
  • 19. Öy B. Çocuklar için Depresyon Ölçeği: Geçerlilik ve güvenirlilik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi 1991; 2:132-136.
  • 20. Kapcı EG. İlköğretim öğrencilerinin zorbalığa maruz kalma türünün ve sıklığının depresyon, kaygı ve benlik saygısıyla ilişkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 2004; 37:1-13.
  • 21. Nansel TR, Overpeck M, Pilla RS, Ruan WJ, Simons-Morton B, Scheid P. Bullying behaviors among US youth: prevalence and association with psychosocial adjustment. JAMA 2001; 285:2094-2100.
  • 22. Seals D, Young J. Bullying and victimization: prevalence and relationship to gender grade level, ethnicity, self-esteem, and depression. Adolescence 2003; 38:735-747.
  • 23. Wolke D, Woods S, Bloomfield L, Karstadt L. Bullying involvement in primary school and common health problems. Arch Dis Child 2005; 85:197-201.
  • 24. Nordhagen R, Nielsen A, Stigum H, Köhler L. Parental reported bullying among Nordic children: a population-based study. Child: Care, Health Dev 2005; 31:639-701.
  • 25. Warden D, Mackinnon S. Prosocial children, bulies and victims: An investigation of their sociometric status, empathy and social problem solving strategies. Br J Dev Psychol 2003; 21:367-385.
  • 26. Whitney I, Smith PK. A survey of the nature and extent of bullying in junior/middle and secondary scholls. Educ Res 1993; 35:3-25.
  • 27. Due EP, Holstein BE, Jorgensen PS. bullying as a threath against health among bigger school children. Ugeskrift for Læger 1993; 161:2201-2206.
  • 28. Kumpulainen K, Rasanen E, Henttonen I, Almqvist F, Kresanov K, Linna SL, et al. Bullying and psychiatric symptoms among elementary school-age children. Child Abus Negl 1998; 22:705-717.
  • 29. Bond L, Carlin JB, Thomas L, Rubin K, Patton G. Does bullying cause emotional problems? A prospective study of young teenagers. BMJ 2001; 323:480-484.
  • 30. Saluja G, Iachan R, Scheidt PC, Overpeck MD, Sun W, Giedd JN. Prevalence of and risk factors for depressive symptoms among young adolescents. Arch Pediatr Adolelesc Med 2004;158:760-765.
  • 31. Fekkes M, Pihpers FI, Verloove-Vanhorick SP. Bullying behavior and associations with psychosomatic complaints and depression in victims. J Pediatr 2004; 144:17-22.
  • 32. Prinstein MJ, La Greca AM. Peer crowd affiliation and internalizing distress in childhood and adolescence: a longitudinal fallow-back study. J Res Adolsc 2002; 12:325-351.
  • 33. Bayramkaya E, Toros F, Özge C. Ergenlerde sosyal fobi ile depresyon, öz kavram, sigara alışkanlığı arasındaki ilişki. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni 2005; 15:165-173.
Anadolu Psikiyatri Dergisi-Cover
  • ISSN: 1302-6631
  • Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
  • Başlangıç: 2000
  • Yayıncı: -
Sayıdaki Diğer Makaleler

Diyaliz uygulanan hastalarda yaşam kalitesi ve psikiyatrik belirti dağılımı

Adnan ÖZÇETİN, Bicik Zerrin BAHÇEBAŞI, Talat BAHÇEBAŞI, Hakan CİNEMRE, Ahmet ATAOĞLU

Majör depresif bozukluğu olan gençlerden oluşan bir klinik örneklemde anne baba tutumlarının değerlendirilmesi

NAZLI BURCU ÖZBARAN, Müge TAMAR, ZEKİ YÜNCÜ, Tezan BİLDİK, Nagehan DEMİRAL, Serpil ERERMİŞ

Psikiyatri polikliniğine başvuran hastaların depresyona yönelik tutumları

E. Oryal TAŞKIN, Gürlek Ebru YÜKSEL, Altuner DEVECİ, Erol ÖZMEN

Yüzde dışavuran duyguların tanınması ve ayırt edilmesi testlerinin Türk toplumunda güvenilirlik ve geçerlilik çalışması

Almıla EROL, Keleş Elif ÜNAL, Demet GÜLPEK, Levent METE

Panik atakların tetiklediği cinsel kaçınma ve cinsel istek bozukluğu: Bir olgu sunumu

Aziz YAŞAN, Lut TAMAM

Türkiye’de bir eğitim fakültesinde somatizasyon bozukluğu yaygınlığı ve ilişkili risk etkenlerinin araştırılması

YARKIN ÖZENLİ, Elçin YOLDAŞCAN, Kenan TOPAL, GAMZE ÖZÇÜRÜMEZ BİLGİLİ

Beyin sapı enfarktı sonrası gelişen mani

Nedim HAVLE, M. Cem İLNEM, Ferhan YENER, Cengiz DAYAN

Migrenli ergenlerde yaşam kalitesi

Özden Ş. ÜNERİ, Nesrin ŞENBİL, Sevil TURGUT

Sosyoekonomik durumu farklı üç ilköğretim okulu öğrencilerinde akran zorbalığının depresyon ve benlik saygısı düzeyiyle ilişkisi

SELMA ÇETİNKAYA, NAİM NUR, ADNAN AYVAZ, Deniz ÖZDEMİR, ÖNDER KAVAKCI

Erişkin dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu kendi bildirim ölçeği (ASRS-v1.1): Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirliği

Sultan DOĞAN, BEDRİYE ÖNCÜ ÇETİNKAYA, Varol Gamze SARAÇOĞLU, SUAT KÜÇÜKGÖNCÜ