Sosyal ilişkilerde kişilik özellikleri etkili mi? Sosyal ağ, yalnızlık ve algılanan sosyal desteğin aracı etki olarak incelenmesi

Amaç: Bu çalışmada, kişilik özelliklerinin algılanan sosyal destek, yalnızlık, sosyal ağ ve olumsuz sosyal ilişki üzerindeki etkisi incelenmiştir. Kişilik özelliklerinin yordayıcı etkisinde sosyal ağ, yalnızlık ve sosyal desteğin etki lerinin payları araştırılmıştır. Yöntem: İki yüz yirmi beş katılımcı Mizaç ve Karakter Ölçeği, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği, UCLA Yalnızlık Ölçeği, Sosyal Ağ Ölçeği ve Olumsuz Sosyal İlişki Sorusu kullanılarak değerlendirildi. Sonuçlar: Regresyon analizi, sosyal desteğin kendini yönetme ve kendini aşma; yalnızlığın kendi ni yönetme, zarardan kaçınma, israrcılık ve kendini aşma boyutları tarafından yordandığını gösterdi. Yol analizi kişilik özelliklerinin yordayıcı etkisini açıklamada sosyal destek, yalnızlık ve sosyal ağın birbirleri üzerinde kısmi etkisinin olduğunu gösterdi. Tartışma: Bulgular Bilişsel Yanlılık Modeli ve Sosyal Ağ Aracı Modeli çerçevesinde tartışılmıştır.

Does personality affect social relationships? Assessing mediator role of social network, loneliness, and perceived social support

Objective: In this study, the effect of personality on perceived social support, loneliness, social network and negative social relationship were assessed. The predictive role of personality on social network, loneliness and social support was investigated. Methods: Two hundred and twenty-five subjects were assessed with Tempera- ment and Character Inventory, Multidimensional Scale of Perceived Social Support, UCLA Loneliness Scale, Social Network Inventory and Negative Social Relationship Question. Results: According to regression analysis, self-directedness and self-transcendence predicted social support, and self-directedness, harm avoidance, persistence and self-transcendence predicted loneliness. Path analysis results indicated that social support, loneliness and social network have a partial mediator effect on this predictive relation. Conclusion: Results were discussed according to Cognitive Bias Model and Social Network Mediator Model.

PDF

___

1. Schmitt PJ, Kurdek LA. Age and gender differ- ences in and personality corelates of loneliness in different relationships. J Pers Assess 1985; 49:5.
2. Reevy GM, Maslach C. Use of social support: Gender and personality differences. Sex Roles 2001; 44:7-8.
3. Quimby JL, O'Brien KM. Predictors of well-being among nontraditional female students with child- ren. J Counsel Dev 2006; 84:451-460.
4. Elovainiao M, Kivimäki M, Puttonen S, Tarja H, Laura P, Keltikangas-Järvinen LH. Temperament and depressive symptoms: a population-based longitudinal study on Cloningers psychobiological temperament model. J Affect Disord 2004; 83: 227-232.
5. Norris FH, Kaniasty K. Received and perceived social support in times of stress: A test of the Social Support Deterioration Deterrence Model. J Pers Soc Psychol 1996; 71:498-511.
6. Wiseman H, Mayseless O, Sharabany R. Why are they lonely? Perceived quality of early relation with parents, attachment, personality predispositions and loneliness in first-year uni versity student. Pers Individual Differences 2006; 40:237-248.
7. Cheng H, Furnham A. Personality, peer relations, and self-confidence as predictors of happiness and loneliness. J Adolesc 2002; 25:327-339.
8. Halamandaris KF, Power KG. Individual differ ences, social support and coping with the exa mination stres: a study of the psychosocial and academic adjustment of first year home students. Pers Individual Differences 1999; 26: 665-685.
9. Asendorpf JB, Wilpers S. Personality effects on social relationships. J Pers Soc Psychol 1998; 74:1531-1544.
10. Stephan E, Fath M, Lamm H. Loneliness as related to various personality and enviromental measures: research with the German Adaptation of UCLA Loneliness Scale. Soc Behaviour Pers 1988; 16:169-174.
11. Cohen S, Sherrod DR, Clark MS. Social skills and the stres-protective role of social support. J Pers Soc Psychol 1986; 50:963-973.
12. Kitamura T, Kijima N, Watanabe K,Takezaki Y, Tanaka E. Precedents of perceived social sup port: personality and early experiences. Psychiatry Clin Neurosci 1999; 53:649-654.
13. Levin I, Stokes JP. An Examination of the rela tion of individual difference variables to loneli ness. J Pers 1986; 54:4.
14. Cloninger CR. A systematic method for clinical description and classification of personality variants. Arch Gen Psychiatry 1987; 44:573-588.
15. Cloninger CR, Svrakic DM, Przybeck TR. A psychobiological model of temperament and character. Arch Gen Psychiatry 1993; 50:975- 990.
16. Arkar H, Sorias O, Tunca Z. Mizaç ve Karakter Envanterinin Türkçe formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi 2005; 16:190-204.
17. Köse S, Sayar K, Ak İ. Mizaç ve Karakter Envan teri (Türkçe TCI): Geçerlik, güvenirliği ve faktör yapısı. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni 2004; 14:107-131.
18. Arkar H. Cloningerin Psikobiyolojik Kişilik Kura mı. Türk Psikoloji Bülteni 2005; 36:82-96.
19. Eker D, Arkar H. Perceived social support: psychometric properties of the MSPSS in normal and pathological groups in a developing country. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 1995; 30:121-126.
20. Eker D, Arkar H, Yaldız H. Generality of support sources and psychometric properties of a scale of perceived social support in Turkey. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 2000; 35:228- 233.
21. Demir A. UCLA Yalnızlık Ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikoloji Dergisi 1989; 7:14-18.
22. Arkar H, Sarı Ö, Fidaner H. Relationships be tween quality of life, perceived social support, social network and loneliness in a Turkish sample. Yeni Symposium 2004; 42:20-27.
23. Eker D, Arkar H, Yaldız H. Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeğinin gözden geçirilmiş for munun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi 2001; 12:17-25.