Bekir YAPICIOĞLU, Önder KAVAKÇI, AYŞEGÜL SELCEN GÜLER, Murat SEMİZ, Orhan DOĞAN

Sivas il merkezinde erişkin dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunun yaygınlığı ve eşlik eden eksen-I, eksen-II tanıları

Amaç: Bu çalışmanın amacı, Sivas il merkezindeki erişkin dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) yaygınlığını saptamak, bozukluğu olanların sosyodemografik özelliklerini ve eşlik eden eksen-I ve eksen-II tanı sıklığını saptamaktır. Yöntem: Çalışmada 18-44 yaş aralığındaki 901 kişiye ASRS (Adult ADHD Self Report Scale) uygulanarak kesme puanının üzerinde puan alan 34 kişiden, klinik görüşmeyi kabul eden 28 kişiye MINI Plus 5.0.0’ın (International Neuropsychiatric Interview) Çocukluk ve Yetişkinlik Dikkat Yetersizliği ve Aşırı Hareketlilik modülü uygulanmıştır. Erişkin DEHB tanısı konulan bireylere eşlik eden eksen-I ve eksen-II tanılarını saptamak amacıyla SCID-I (Structured Clinical Interview for DSM-IV Axis-I Disorders) ve SCID-II (Structured Clinical Interview for DSM-III-R Personalty Disorders) uygulanmıştır. Bulgular: ASRS ile yapılan tarama sonucunda erişkin DEHB yaygınlığı %3.8 iken, yapılandırılmış klinik görüşme ile bu oran %2.7’ye düşmüştür. Erişkin DEHB tanısı kadınlarda (%83.3) istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha sık bulunmuştur. Çalışmada erişkin DEHB tanısı konanların konmayanlara göre anlamlı olarak daha yüksek oranda çalışmadığı, daha sık iş değiştiği, orta düzeyde gelire sahip olduğu, intihar girişimlerinin daha fazla olduğu, daha çok sayıda sigara içtiği, kendilerinde ve ailelerinde psikiyatrik tanıların daha fazla olduğu, daha fazla psikiyatrik yardım aradıkları ve aldıkları saptanmıştır. Hastaların %83’ünde (20/24) eşlik eden eksen-I tanısı saptanmıştır. En sık konulan eş tanılar, her biri %20.8 oranıyla olmak üzere obsesif kompulsif bozukluk, majör depresyon, distimik bozukluk olmuştur. Hastaların %33.3’ünde herhangi bir eksen-II tanısı saptanmamıştır. En sık (her biri %25 oranında) obsesif kompulsif kişilik bozukluğu, pasif agresif kişilik bozukluğu tanıları bulunmuştur. Tartışma: DEHB, erişkin dönemde de süren ve başka psikiyatrik bozuklukların sıklıkla eşlik ettiği yaygın bir bozukluktur. Klinik uygulamada özellikle tedaviye iyi yanıt vermeyen psikiyatrik bozukluklarda DEHB eş tanısı düşünülmelidir. (Anadolu Psikiyatri Dergisi 2011; 12:177-184)

Adult ADHD prevalence in Sivas province and comorbid axis-I, axis-II diagnoses

Objective: The purpose of this study was to determine the adult ADHD prevalence in Sivas province, to identify sociodemographic characteristics and comorbid axis-I and axis-II diagnoses in adults with ADHD. Methods: ASRS was administered to 901 subjects between 18-44 years of age and Childhood and Adulthood Attention Deficit and Hyperactivity module of MINI Plus 5.0.0 was administered to 28 out of 34 subjects who had ASRS scores above cutoff point and who accepted clinical interview. SCID-I and SCID-II were used to evaluate comorbid axis-I and axis-II diagnoses in subjects with ADHD. Findings: Screening with ASRS revealed a prevalence rate of 3.8% which dropped to 2.7% with the structured clinical interview. Adult ADHD was found to be higher (83.3%) in women in this sample which was statistically significant. Subjects with ADHD had lower employment status, more frequent job changes, medium level of income, more suicide attempts, more cigarette consumption, more psychiatric diagnoses on behalf of themselves and in their parents and more reported psychiatric need when compared to subjects without ADHD. 83% of the subjects with ADHD (n=20) had comorbid axis I diagnoses. Most common comorbid diagnoses were obsessive compulsive disorder, major depression and dysthymic disorder, each of which were 20.8%. 33.3% of the patients didn’t have any axis II diagnoses. Most common axis II diagnoses were obsessive compulsive personality disorder (25%)and passive aggressive personality disorder (25%). Discussion: In conclusion, the main clinical implication of this study is that ADHD is a persistent diagnosis in adulthood. Given the high prevalence of adult ADHD and its high comorbidity with other psychiatric disorders, ADHD should be considered as a possible comorbid diagnosis for many patients in adult psychiatry clinics, especially for those who show continued impairment despite appropriate treatment or the presenting disorder. (Anatolian Journal of Psychiatry 2011; 12:177-184)

PDF

___

1. Goldstein S. Understanding and Managing Children’s Classroom Behaviour. New York, Wiley, p.511, 1995.
2. Costello EJ, Costello AJ, Edelbrock C, Costello AJ, Dulcan MK, Burns BJ. Psychiatric disorders in pediatric primary care. Arch Gen Psychiatry 45:1107-1116. 1988.
3. Bhatia MS, Nigam VR, Bohra N, Malik SC. Attention deficit disorder with hyperactivity among pediatric outpatients. J Child Psychol Psychiatry 1991; 32:297-306.
4. Anderson JC, Williams S, McGee R, Silva PA. DSM-III disorders in preadolescent children: Prevalence in a large sample from the general population. Arch Gen Psychiatry 1987; 44:69-76.
5. Bird HR, Gould M, Staghezza B. Patterns of diagnostic comorbidity in a community sample of children aged 9 through 16 years. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1993; 32:361-368.
6. Erşan EE, Doğan O, Doğan S, Sümer H. The distribution of symptoms of attention-deficit/hyperactivity disorder and oppositional defiant disorder in school age children in Turkey. Eur Child Adolesc Psychiatry 2004; 13:354-361.
7. Kessler RC, Adler L, Barkley R, Biederman J, Conners CK, Demler O. The prevalence and correlates of adult ADHD in the United States: Results From the National Comorbidity Survey Replication. Am J Psychiatry 2006; 163:716-723.
8. Fayyad J, de Graff R, Kessler R, Alonso J, Angermeyer M, Demyttenaere K. Cross-national prevalence and correlates of adult attention-deficit hyperactivity disorder. Br J Psychiatry 2007; 190:402-409.
9. Doğan S, Öncü B, Saraçoğlu GV, Küçükgöncü S. Üniversite öğrencilerinde dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu belirti sıklığı ve belirti düzeyiyle ilişkili gelişimsel, akademik ve psikolojik etmenler. Türkiye’de Psikiyatri 2008; 10:109-115.
10. Barkley RA. Major life activity and health outcomes associated with Attention deficit/hyperactivity disorder. J Clin Psychiatry 2002; 63:10-15.
11. Faraone SV, Biederman J. What is the prevalance of adult ADHD? results of a population screen of 966 adults. J Atten Disord 2005; 9:384-391.
12. American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. Dördüncü baskı, Washington DC, 1994 (S Şenol, Ş Şener, Çev. Genellikle ilk kez bebeklik, çocukluk ya da ergenlik döneminde tanısı konan bozukluklar). Ankara, HYB, 1995.
13. Barkley RA, DuPaul GJ, McMurray LA. Comprehensive evaluation of attention deficit disorder with and without hyperactivity. J Consult Clin Psychol 1990; 58:775-789.
14. McGough JJ, Smalley SL, McCracken JT, Yang M, Del'Homme M, Lynn DE. Psychiatric comorbidity in adult attention deficit hyperactivity disorder: findings from multiplex families. Am J Psychiatry 2005; 162:1621-1627.
15. Secnik K, Swensen A, Lage MJ. Comorbidities and costs of adult patients diagnosed with attention-deficit hyperactivity disorder. Pharmacoeconomics 2005; 23:93-102.
16. Torgersen T, Gjevan B, Rasmussen K. ADHD in adults: A study of clinical characteristics, impairment and comorbidity. Nord J Psychiyatr 2006; 60:38-43.
17. Biederman J, Monuteaux MC, Mick E, Spencer T, Wilens TE, Silva JM. Young adult outcome of ADHD: A controlled tenyear follow-up study. Psychol Med 2006; 36:167-179.
18. Spencer T, Biederman J, Wilens T, Faraone SV. Adult with attention deficit hyperactivity disorder: A controversial diagnosis. J Clin Psychiatry 1998;59(Suppl.7):59-68.
19. Kessler RC, Ustün TB. The world mental health (WMH) survey ınitative version of the world health organization (WHO) Composite International Diagnostic Interview (CIDI). Int J Methods Psychiatr Res 2004; 13:93-121.
20. Doğan S, Öncü B, Varol-Saraçoğlu G, Küçükgöncü S. Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Kendi Bildirim Ölçeği (ASRS-v1.1) Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Anadolu Psikiyatri Derg 2009; 10:77-87.
21. Sheehan DV, Lecrubier Y, Sheehan KH, Amorim P, Janavs J, Weiller E. The Mini-International Neuropsychiatric Interview (MINI): The development and validation of a structured diagnostic psychiatric interview for DSM-IV and ICD-10. J Clin Psychiatry 1998; 59(Suppl.20):22-33.
22. Sheehan DV, Lecrubier Y. MINI Uluslararası Nöropsikiyatrik Görüşme, Türkçe Uyarlama 5.0.0, A Engeler (Çev.), 2004.
23. First MB, Spitzer RL, Gibbon M, Williams JBW. Structured Clinical Interview for DSM-IV Clinical Version (SCID-I/CV). Washington DC, American Psychiatric Press, 1997.
24. Özkürkçügil A. Aydemir Ö, Yıldız M, Esen DA, Köroğlu E. DSM-IV eksen-I bozuklukları için yapılandırılmış klinik görüşmenin Türkçe’ye uyarlanması ve güvenilirlik çalışması. İlaç ve Tedavi Dergisi 1999; 12:233-236.
25. Sorias S, Saygılı R, Elbi H, Vahip S, Mete L, Nifirnr Z, ve ark. DSM-III-R kişilik bozuklukları için yapılandırılmış klinik görüşme formu (SCID II). İzmir, Ege Üniversitesi, 1990.
26. Elliott H. Attention deficit hyperactivity disorder in adults: A guide for the primary care physician. South Med J 2002; 95:736-742.
27. Günay Ş, Savran C, Aksoy UM, Maner F, Turgay A, Yargıç İ. Erişkin dikkat eksikliği hiperaktivite ölçeğinin (adult ADD/ADHD DSM-IV based diagnostic screening and rating scale) dilsel eşdeğerlilik, geçerlik güvenirlik ve norm çalışması. Türkiye'de Psikiyatri 2006; 8:98-107.
28. Jacob CP, Romanos J, Dempfle A, Heine M, Windemuth-Kieselbach C, Kruse A, et al. Comorbidity of adult attention-deficit/hyperactivity disorder with focus on personality traits and related disorders in a tertiary referral center. Eur Arch Psychiatr Clin Neurosci 2007; 257: 309-317.
29. Hoftstra MB, Van der Ende J, Verhulst FC. Continuity and change of psychopathology from childhood into adulthood: A 14 year follow up study. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 2000; 39:850-858.
30. Mannuzza S, Klein RG. Long term prognosis in attention deficit hyperactivity disorder. Child Adolesc Psychiatry Clin North Am 2000; 9:711-726.
31. Pary R, Lewis S, Matuschka PR, Rudzinskiy SM, Lippmann S. Attention deficit hyperactivity disorder in adults. Ann Clin Psychiatry 2002; 14:105-111.
32. Goldstein S. Contunity of ADHD in Adulthood: Hypothesis and Theory Meet Realty. S Goldstein, AT Ellison, (Eds.), Clinican’s to Adult ADHD Assesment and Intervention. San Diego, CA, Academic Press, 2002; p.xxiii, 261-277, 301.
33. Cumyn L, French L, Hechtman L. Comorbidity in adults with attention-deficit hyperactivity disorder. Can J Psychiatry 2009; 54:673-683.
34. Bradshaw JL, Shepard DM. The neurodevelopmental frontostriatal disorders, evolutionary adaptiveness and anomalous lateralization. Brain Lang 2000; 73:297-320.
35. Barkley RA, Murphy K, Kwasnik D. Psychological adjustment and adaptive impairments in young adults with ADHD. J Atten Disord 1996; 1:41-54.
36. Shekim WO, Asarnow RF, Hess E, Zaucha K, Wheeler NA. Clinical and demographic profile of a sample of adults with attention deficit hyperactivity disorder, residual state. Compr Psychiatry 1990; 31:416-425.
37. Horing M. Adresing comorbidity in adults with attentiondeficit/hyperactivity disorder. J Clin Psychiatry 1998; 59(Suppl.7):6-75.
38. Schubiner H, Tzelepis A, Milberger S, Lockhart N, Kruger M, Kelley BJ. Prevalence of attention-deficit/hyperactivity disorder and conduct disorder among substance abusers. J Clin Psychiatry 2000; 61:244-251.
39. Güçlü O, Erkıran M. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısı alan çocukların ebeveynlerinde kişilik bozuklukları. Klinik Psikiyatri 2005; 8:18-23.
40. Karaer Ş, Kuğu N, Doğan O, Akyüz G. Sivas il merkezinde alkol kötüye kullanımı ve bağımlılığın epidemiyolojisi, sosyodemografik değişkenlerle ilişkisi ve I. eksen eş tanıları, Yeni Symposium 2003; 41:131-142.
41. Winokur G, Coryell W, Endicott J, Akiskal H. Further distinctions between manic-depressive illness (bipolar disorder) and primary depressive disorder (unipolar depression). Am J Psychiatry 1993; 150:1176-1181.
42. Biederman J, Faraone SV, Mick E, Wozniak J, Chen L, Ouellette C ve ark. Attention deficit hyperactivity disorder and juvenile mania: An overlooked comorbidity? J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1996; 35:997-1008.
43. Faraone SV, Biederman J, Menin D, Wozniak J, Spencer T. Attention deficit hyperactivity disorder with bipolar disorder: A familial subtype? J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1997; 36:1378-1387.
44. Barkley RA. Attention deficit hyperactivity disorder. A Handbook for Diagnosis and Treatment. New York, Guilford Press, 2006.
45. Anckarsater H, Stahlberg O, Larson T, Hakansson C, Jutblad S, Niklasson L, et al. The impact of ADHD and autism spectrum disorders on temperament, character and personality development. Am J Psychiatry 2006; 163:1239-1244.
46. Rösler M, Retz W, Yaqoobi K, Burg E, Retz JP. Attention deficit/hyperactivity disorder in female offenders: Prevalence, psychiatric comorbidity and psychosocial implications. Eur Arch Psychiatry Clin Neurosci 2009; 259:98-105.
47. Davids E, Gastpar M. Attention deficit hyperactivity disorder and borderline personality disorder. Prog Neuropharmacol Biol Psychiatry 2005; 29:865-877.
48. Smith BH, Pelham WE, Gnagy E, Molina B, Evans S. The reliability, validity and unique contributions of selfreport by adolescents receiving treatment for attention deficit hyperactivity disorder. J Consult Clin Psychol 2002; 68:489-499.
49. Staller J, Faraone SV. Attention-deficit hyperactivity disorder in girls: epidemiology and management. CNS Drugs 2006; 20:107-123.
50. Angold A, Erkanlı A, Farmer EMZ, Fairbank JA, Burns BJ, Keler G ve ark. Psychiatric disorder, impairment and service use in rural African American and white youth. Arch Gen Psychiatry 2002; 59:893-901.
51. Lynskey MT, Fergusson DM. Childhood conduct problems, attention deficit behaviors, and adolescent alcohol, tobacco, and illicit drug use. J Abnorm Child Psychol 1995; 23:281-302.
52. Eyestone LL, Howel RJ. An epidemiological study of attention deficit hyperactivity disorder and major depreşsion in a male prison population. Bull Am Acad Psychiatry Law 1994; 22:181-193.