Seçici serotonin geri-alım inhibitörü kullanımının vücut ağırlığı ve metabolik parametreler ile ilişkisi

Giriş: Psikiyatrik bozuklukların psikofarmakolojik tedavisi sırasında vücut ağırlığı, dinlenme metabolizma hızı (DMH), lipit profili ve açlık kan şekeri gibi metabolik parametrelerde değişikliklere sık rastlanır. Bu çalışmanın amacı seçici serotonin gerialım inhibitörü (SSGİ) kullanımının vücut ağırlığı ve metabolik parametreler ile ilişkisini araştırmaktır. Yöntem: Bu çalışmada en az üç ay süreyle bir SSGİ kullanması gerektiğine karar verilen 14 erkek hastanın tedavi öncesi, 1. ayda ve 3. ayda olmak üzere DMH ölçümleri yapılmıştır. Hastaların vücut ağırlıkları, vücut yağ oranları, beden kitle indeksleri ve bel/kalça oranları tedavi öncesinde, 1. haftada, 2. haftada, 1. ayda,ayda ve 3. ayda ölçülmüştür. Tedavi öncesinde ve 3. ayda hastaların total kolesterol, LDL, HDL, VLDL, trigliserit ve açlık kan şekerini içeren laboratuar tetkikleri yapılmıştır. Bulgular: Çalışmada DMHnin başlangıçta, 1. ayda ve 2 3. ayda yapılan ölçümlerde anlamlı olarak değişmediği saptanmıştır. Başlangıç-3. ay arasında tüm grupta DMHde istatistiksel olarak anlamlı bir değişiklik bulunmamış, 3. ay-1. ay arasında doz artışı yapılan grupta DMHnin anlamlı olarak azaldığı, doz artışı yapılmayan grupta ise anlamlı olarak değişmediği saptanmıştır. Vücut ağırlığı değişimi ile DMH değişimi arasında bir ilişki bulunamamıştır. Hastaların ortalama vücut ağırlığının başlangıç ile 1. hafta-1. ay arasında anlamlı olarak azaldığı saptanmıştır. Hastaların ortalama vücut ağırlıkları 3 ayda başlangıca göre yüksek olsa da, istatistiksel olarak anlamsız bulunmuştur. Başlangıç-3. ay arasında total kolesterol düzeylerinde, vücut yağ oranı, bel/kalça oranında istatistiksel olarak anlamlı bir artış saptanmıştır. Sonuç: SSGİlerin neden olduğu vücut ağırlığı artışının DMHde bir azalma sonucu gerçekleşmediği söylenebilir. Üçüncü ay bel/kalça oranı, total kolesterol ölçümlerinde başlangıç ölçümlerine göre saptanan artış da, SSGİ kullanan bireylerin yağ metabolizması açısından daha ayrıntılı olarak incelendiği çalışmalara gereksinim olduğunu düşündürmektedir.

Correlation of selective serotonin re-uptake inhibitor use with weight gain and metabolic parameters

Objective: Psychotropic drugs during the treatment period of psychiatric disorders can cause changes in meta- bolic parameters such as weight, lipid profile, fasting glucose level, and resting metabolic rate. The aim of this study is to investigate the correlation of selective serotonin re-uptake inhibitor (SSRI) use with weight gain and metabolic parameters. Methods: In this study, the resting metabolic rates (RMR) of 14 male patients intended to use selective serotonin re uptake inhibitor at least three months, were measured baseline, first and third month after SSRI use. Body weight, percentage body fat, body mass index and waist/hip ratio were measured before treatment, at the end of the first and second weeks and the first, second and third months. Laboratory tests in- cluding total cholesterol, LDL, HDL, VLDL, triglycerides and fasting blood glucose were performed before treat- ment and at the end of the third month. The correlation of body weight changes with RMR changes was also ana- lyzed. Results: RMR did not differ in the beginning, first month and third month. No statistically significant differ- ence was found in RMR between the beginning and the third month. RMR significantly decreased in the in- creased-dose group while it wasn’t changed in the constant-dose group. No correlation was found between RMR changes and body weight changes. The mean body weight decreased significantly between the beginning and the first week and the first month. Even though the mean body weight of all patients was higher in the third month than the beginning, no statistically significant difference was found. The total cholesterol levels, body lipid ratio, and waist/hip ratio increased significantly between initiation of treatment and the third month. Conclusion: As a result, we suggest that SSRI’s use did not cause body weight increase due to reduction in RMR. The waist/hip ratio, total cholesterol levels were increased in the third month. Further studies which look more closely to fat metabolism in patients under SSRI’s treatment are necessary.

___

  • 1. Fernstrom MH, Epstein LH, Spiker DG, Kupfer DJ. Resting metabolic rate is reduced in patients treated with antidepressants. Biol Psychiatry 1985;20:688-92.
  • 2. Ackerman S, Nolan LJ. Bodyweight gain induced by psychotropic drugs. Incidence, mechanisms and man- agement. CNS Drugs 1998;9:135-51.
  • 3. Pi-Sunyer FX. Medical hazards of obesity. Ann Internal Med 1993;119:655-60.
  • 4. Zimmermann U, Kraus T, Himmerich H, Schuld A, Poll- macher T. Epidemiology, implications and mechanisms underlying drug-induced weight gain in psychiatric patients. J Psychiatr Res 2003;37:193-220.
  • 5. Schwartz TL, Nihalani N, Jindal S, Virk S, Jones N. Psychiatric medication-induced obesity: a review. Obesity Rev 2004;5:115-21.
  • 6. Harvey BH, Bouwer CD. Neuropharmacology of para- doxic weight gain with selective serotonin reuptake inhibitors. Clin Neuropharmacol 2000;23:90-7.
  • 7. Himmerich H, Schuld A, Haack M, Kaufmann C, Poll- macher T. Early prediction of changes in weight during six weeks of treatment with antidepressants. J Psychiatr Res 2004;38:485-9.
  • 8. Kachur SG, Hannan CL, Ward KE. Antidepressant induced weight gain. Medicine and Health, Rhode Island 2005;88:359-61.
  • 9. Schwartz TL, Nihalani N, Virk S, Jindal S, Chilton M. Psychiatric medication-induced obesity: treatment op- tions. Obesity Rev 2004;5:233-8.
  • 10. Pijl H, Meinders AE. Body weight change as an adverse effect of drug treatment. Mechanisms and manage- ment. Drug Safety 1996;14:329-34.
  • 11. McArdle WB, Katch FI, Katch VL. Exercise Physiology - Energy, Nutrition and Human Performance. Fifth ed., Philadelphia, Lippincott, Williams and Wilkins, 2001.
  • 12. Dickerson RN, Roth-Yousey L. Medication effects on metabolic rate: a systematic review (part 2). J American Diet Assoc 2005;105:1002-9.
  • 13. Reader MB, Bjelland I, Emil Vollset S, Steen VM. Obesity, dyslipidemia, and diabetes with selective sero- tonin reuptake inhibitors: the Hordaland Health Study. J Clin Psychiatry 2006;67:1974-82.
  • 14. Muldoon MF, Mackey RH, Korytkowski MT, Flory JD, Pollock BG, Manuck SB. The metabolic syndrome is associated with reduced central serotonergic responsi- vity in healthy community volunteers. J Clin Endocrinol Metab 2006;91:718-21.
  • 15. First MB, Spitzer RL, Gibbon M. Structed Clinical inter view for DSM-IV Axis Disorders (SCID-1) Clinical ver- sion. Washington DC, London, American Psychiatric Press, 1997.
  • 16. Çorapçıoğlu A, Aydemir Ö, Yıldız M. DSM-IV Eksen I. Bozuklukları (SCID-1) için Yapılandırılmış Klinik Görüş- me, Klinik versiyon. Ankara, Hekimler Yayın Birliği, 1999.
  • 17. Spielberger CD, Gorsuch RL, Lushene RE. Manual for State-Trait Anxiety Inventory. Palo Alto, California, Consulting Psychologists Press, 1970.
  • 18. Öner N, LeCompte A. Durumluk-Sürekli Kaygı Envan- teri El Kitabı. İkinci baskı, İstanbul, Boğaziçi Üniversitesi Matbaası, 1985.
  • 19. Guy W. Clinical Global Impressions. ECDEU Assess- Ment Manual for Psychopharmacology. Rockwille, MD: National Institute of Mental Health, 1976, p.218-21.
  • 20. Montgomery SA, Asberg M. A new depress scale iondesigned to be sensitive to change. Br J Psychiatry 1979;134:382-9.
  • 21. Davidson J, Turnbull CD, Strickland R, Miller R, Graves K. The Montgomery-Asberg Depression Scale: Relia- bility and validity. Acta Psychiatr Scand 1986;73:544-8.
  • 22. Özer S, Demir B, Tuğal Ö, Kabakçı E, Yazıcı MK. Montgomery-Asberg Depresyon Değerlendirme Ölçeği: Değerlendiriciler arası güvenilirlik geçerlilik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi 2001;12:185-94.
  • 23. Kopf D, Westphal S, Luley CW, Ritter S, Gilles M. Weber-Hamann B, et al. Lipid metabolism and insulin resistance in depressed patients: significance of weight, hypercortisolism and antidepressant treatment. JP Clin sychopharmacol 2004;24:527-31.
  • 24. Flechtner-Mors M, Jenkinson CP, Alt A, Adler G. Ditschuneit HH. Metabolism in adipose tissue in re- sponse to citalopram and trimipramine treatment -an in situ microdialysis study. J Psychiatr Res 2008;42:578-86.
  • 25. Stahl SM. Essential Psychopharmacology. Neuroscien- tific Basis and Practical Applications. Second ed., New York: Cambridge University Press, 2000.
Anadolu Psikiyatri Dergisi-Cover
  • ISSN: 1302-6631
  • Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
  • Başlangıç: 2000
  • Yayıncı: -
Sayıdaki Diğer Makaleler

Depresif ucun sınıflandırılmasında kimlik ve mizaç özellikleri

Bilge Yaşar ŞAİR, İBRAHİM FERHAN DEREBOY, Sermin KESEBİR

Majör depresif bozukluk hastalarında nöbet sayısının remisyon sırasındaki nörobiliĢsel iĢlevlerle ilişkisi

Sercan YILMAZ, GÖKHAN SARISOY, Ahmet Rifat ŞAHİN, Ali Cezmi ARIK, HATİCE GÜZ, Ömer BÖKE, Ozan PAZVANTOĞLU, Ömer Faruk KAÇAR

Düzelme dönemindeki bipolar bozukluk hastalarının kalıntı belirtilerinin klinik özellikler ve iĢlevselliğe etkisi

Mustafa CANBAZOĞLU, CENGİZ AKKAYA, ŞENGÜL CANGÜR, SELÇUK KIRLI

Şizofreni hastalarına verilen ruhsal eğitim ve telepsikiyatrik izlemenin hasta iĢlevselliği ve ilaç uyumuna etkisi

Birgül ÖZKAN, Emine ERDEM, Saliha DEMİREL ÖZSOY, GÖKMEN ZARARSIZ

Transkraniyal manyetik uyarım tedavisi sırasında ortaya çıkan nöbet

FERİDE GÖKBEN HIZLI SAYAR, OĞUZ TAN, Gül ERYILMAZ, EYLEM ÖZTEN, Celal ŞALÇİNİ, KAŞİF NEVZAT TARHAN

Seçici serotonin geri-alım inhibitörü kullanımının vücut ağırlığı ve metabolik parametreler ile ilişkisi

Ahmet YOSMAOĞLU, Nurhan FISTIKÇI, ALİ KEYVAN, Münevver HACIOĞLU, EVRİM ERTEN, Ömer SAATÇİOĞLU, Kaan KORA

Güneydoğu gazilerinde travma sonrası stres bozukluğu gelişimi

BERNA GÜLOĞLU, Özlem KARAIRMAK

Anksiyete, duygudurum ve psikotik belirtilerin lisans eğitimi sürecindeki gidişi

Mustafa KOÇ, TUĞBA SEDA ÇOLAK, Betül DÜŞÜNCELİ

İş yerinde yıldırmaya maruz kalımı ölçmek için kullanılan Olumsuz Davranışlar Anketi Türkçe formunun güvenilirliği

Elif KARAAHMET, Sibel KIRAN, LEVENT ATİK, Nuray ATASOY, ÖZGE SARAÇLI, HANDAN ANKARALI, NUMAN KONUK

Marfan sendromunda Şizo-obsesyon

Evrim ÖZKORUMAK, Ahmet TİRYAKİ, Hülya KILIÇ YILMAZ, Mevlit İKBAL, İsmet DURMUŞ, Adem TÜRK