Ruhsal hastalığa yönelik inançlar ölçeği’nin geçerliliği ve güvenilirliği
Amaç: Bu araştırmanın amacı, ruhsal hastalığa yönelik inançları değerlendirmek için Hirai ve Clum tarafından geliştirilen Ruhsal Hastalığa Yönelik İnançlar Ölçeği’ni dilimize uyarlayarak, Türkiye için geçerlilik ve güvenilirlik çalışmasını yapmaktır. Yöntem ve Bulgular: Araştırmaya 262 yetişkin (129 kadın, 133 erkek) alınmıştır. Ruhsal Hastalığa Yönelik İnançlar Ölçeği’nin yapı geçerliliği çalışması için faktör analizi yapılmış ve üç faktör saptanmıştır. Ölçeğin Cronbach alpha katsayısı 0.82, alt ölçek Cronbach alpha değerleri ise 0.69-0.80 arasında bulunmuş, ölçek ve alt ölçekler kabul edilebilir düzeyde iç tutarlılık göstermiştir. Sonuç: Sonuç olarak Ruhsal Hastalığa Yönelik İnançlar Ölçeği Türk toplumu için geçerli ve güvenilir bir ölçektir.
Validity and reliability of beliefs towards mental illness Scale
Objective: The purpose of this research was to adapt the Beliefs toward Mental Illness Scale (BMI), which was developed by Hirai and Clum for the purpose of evaluating people's beliefs about mental illness, for Turkish and conduct its validity and reliability tests. Methods and Finding: There were 262 adults who participated in the research. Factor analysis was conducted for the test of the construct validity of BMI and three factors were determined. The scale's Cronbach alpha was found to be 0.82 and the subscales were between 0.69-0.80. Conclusion: In conclusion, The Beliefs toward Mental Illness Scale is a valid and reliable tool for Turkish society.
___
- 1. Morgan CT. Psikolojiye Giriş. H Arıcı (çev.), S Karakaş (Yayın sor.), sekizinci baskı, Ankara, Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü Yayınları, 1991, s.363,376,377.
- 2. Morris GC. Psikolojiyi Anlamak. HB Ayvalık (Çev. ed.), Ankara, Türk Psikologlar Derneği Yayınları No:23, 2002, s.609-651.
- 3. Tolan B, Esen G, Batmaz V. Sosyal Psikoloji. İstanbul, Adım Yayıncılık, 1991, s.258.
- 4. Allport GW. Attitudes, Readings in Attitudes Theory and Measurement. M Fishbein (ed.), New York, John Wiley and Sons, 1967, p.1-14.
- 5. Tavşancıl E. Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. İkinci baskı, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım, 2005.
- 6. Sağduyu A, Aker T, Özmen E, Uguz Ş, Ögel K, Tamar D. Şizofrenisi olan hastaların yakınlarının şizofreniye yönelik tutumları. Türk Psikiyatri Dergisi 2003; 14:203-212.
- 7. Bağ B. Sağlık Personelinin Ruhsal Sorunları Olan Bireylere Yönelik Tutumlarının Araştırılması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Erzurum, Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2003.
- 8. Özmen E, Ögel K, Boratav C, Sağduyu A, Aker T, Tamar D. Depresyon ile ilgili bilgi ve tutumlar: İstanbul örneği. Türk Psikiyatri Dergisi 2003; 14:89-100.
- 9. Özmen D. Sağlık İnanç Modeli Yaklaşımı ile Servikal Kanserin Erken Tanısına İlişkin Tutumlara Yönelik Ölçek Çalışması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2004.
- 10. Özmen E, Taşkın O, Özmen D, Demet M. Hangi etiket daha damgalayıcı: Ruhsal hastalık mı? Akıl hastalığı mı? Türk Psikiyatri Dergisi 2004; 15:47- 55.
- 11. Yıldız M, Önder ME, Tural Ü, Balta Hİ, Koçalım N. Birinci basamak sağlık hizmetlerinde çalışan pratisyen hekimlerin psikotik bozukluklar ve tedavisine yönelik tutumları. Türk Psikiyatri Dergisi 2003; 14:106-115.
- 12. Hirai M, Clum GA. Development, reliability, and validity of the Beliefs toward Mental Illness Scale J Psychopathol Behav Assess 2000; 22:221-236.
- 13. Segal FL, Cooldge MS. Beliefs about mental illness and willingness to seek help: A crosssectional study. Aging Ment Health 2005; 9:363-367.
- 14. Yüksel H, Eser E, Çelik C, Akıncı G, Eser S, Fidaner C, ve ark. Çocukluk çağı için Astım Yaşam Kalitesi Ölçeğinin Türkçe çevirisinin güvenirliği ve geçerliği. 1. Sağlıkta Yaşam Kalitesi Sempozyumu (8-10 Nisan 2004, İzmir) Özet Kitabı, 2004, s.77.
- 15. Eker D, Arkar H, Yaldız H. Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği’nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi 2001; 12:17-25.
- 16. Karasar N. Bilimsel Araştırma Yöntemi. Dokuzuncu baskı, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım, 1999, s.136-151.
- 17. Özdamar K. Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi. Dördüncü baskı, Eskişehir, Kaan Kitabevi, 2002, s.661-673.
- 18. Turgut MF. Eğitimde Ölçme Değerlendirme. Sekizinci baskı, Ankara, Saydam Matbaacılık, 1992.
- 19. Ağargün M, Beşiroğlu C, Kıran Ü, Özer ÖA, Kara H. COPE (Başa Çıkma Tutumlarını Değerlendirme Ölçeği): Psikometrik özelliklere ilişkin bir ön çalışma. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2005; 6:221-226.
- 20. Genç, ER. Kemoterapi Alan Çocuklarda Etkili Hemşirelik Girişimlerinin Yorgunluk Semptomuna Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2005.
- 21. Aydemir Ö. Psikiyatride Değerlendirme Araçları: Özellikleri, Türleri, Kullanımı, Psikiyatride Kullanılan Klinik Ölçekler. Ankara, Hekimler Yayın Birliği, 2000, s.21-30.
- 22. Duyan V. Cinsel Tutum Ölçeği. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksekokulu No:014, Ankara, ABC Matbaacılık, 2004.
- 23. Aydemir Ö. Değerlendirme araçlarının psikometrik özellikleri. 1. Sağlıkta Yaşam Kalitesi Sempozyumu (8-10 Nisan 2004, İzmir) Özet Kitabı, 2004, s.7-9.