MERAL ÇİLEM ÖKCÜN AKÇAMUŞ, HATİCE BAKKALOĞLU, ŞEYDA DEMİR, Zeynep Bahap KUDRET

Otizm spektrum bozukluğunda Tekrarlayıcı Davranışlar Ölçeği- Revize Türkçe Sürümünün geçerlilik ve güvenilirlik çalışmas

Amaç: Tekrarlayıcı davranışlar, otizm spektrum bozukluğunun (OSB) tanı ölçütlerinden biridir ve tekrarlayıcı davra- nışların şiddeti bozukluğun şiddetinin belirlenmesinde önemli bir değişkendir. Bu çalışmada OSB olan bireylerde görülen tekrarlayıcı davranışların türlerinin ve şiddetinin değerlendirilmesi amacıyla kullanılan Tekrarlayıcı Davra- nışlar Ölçeği Revize Sürümünün Türkçeye uyarlanması (TEDÖ-R-TV) ve Türkçe formunun psikometrik özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırmanın katılımcıları yaşları 3-23 arasında, OSB’li 292 (E=240, K=52) bireyden oluşmaktadır. Araştırmada katılımcıların anne-babalarının TEDÖ-R-TV’yi doldurmaları istenmiştir. Bireyle- rin OSB tanıları GOBDÖ-2-TV ile kontrol edilmiştir. Ölçeğin geçerliliğini belirlemek için kapsam, yapı, ölçüt, ayırt edici ve yordama geçerliği analizleri yapılmış; güvenilirliğini belirlemek içinse iç tutarlılık Cronbach alfa katsayısı hesaplanmıştır. Sonuçlar: Analizlerin sonucunda TEDÖ-R-TV’nin kapsam olarak geçerli olduğu, DFA sonuçlarına göre ölçeğin altı faktörlü bir yapısının olduğu, model uyum indekslerinin iyi düzeyde olduğu (χ 2 /sd=2.00, RMSEA=0.059, SRMR=0.067, NNFI=0.94, CFI=0.94) bulunmuştur. Ayırt edici geçerlilik analizleri sonucunda ise zihin yetersizliği olan ve OSB’li çocuklar arasında TEDÖ-R-TV puanları açısından anlamlı farklılıklar olduğu ve yordama geçerliği analizleri sonucunda TEDÖ-R-TV toplam puanlarının otizm bozukluk derecesini anlamlı olarak yordadığı bulunmuştur. Güvenilirlik analizleri sonucunda TEDÖ-R-TV alt ölçek ve toplam puanının iç tutarlılık katsa- yılarının 0.73-0.94 arasında değiştiği bulunmuştur. Tartışma: Analizler sonucunda TEDÖ-R-TV’nin tanı koyucular, araştırmacılar ve eğitimciler tarafından kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir araç olduğu belirlenmiştir. (Anadolu Psikiyatri Derg 2019; 20(Ek sayı.1):65-72)

The validity and reliability study of the Repetitive Behavior Scale- Revised Turkish Version in autism spectrum disorder

Objective: One of the diagnosis criteria for autism spectrum disorders (ASD) is repetitive behaviors and the severity of the repetitive behaviors is an important variable in identifying the severity of the disorder as well. In the current study the Repetitive Behavior Scale-Revised (RBS-R-TV), which is used to assess the severity and types of re- petitive behaviors in individuals with ASD, is adapted to Turkish and psychometric characteristics of the Turkish form are examined. Method: The participants consisted of 292 individuals with ASD, who were 3 to 23 years old (M=240, F=52). The parents of the participant individuals were asked to fill the RBS-R-TV. The ASD diagnosis of the participants were confirmed by Gilliam Autism Rating Scale-2-Turkish Form (TV-GARS-2). To measure validity of the scale; content, construct, criterion, and predictive validity analyses were conducted, and for reliability the scale’s internal consistency was examined by calculating the Cronbach’s alpha coefficients. Findings: The analyses showed that RBS-R-TV has good content validity, confirmatory factor analysis (CFA) revealed that it has a six factor structure, and model fit indices showed a good fit (χ 2 /df=2.00, RMSEA=0.059, SRMR=0.067, NNFI=0.94, CFI=0.94). Discriminant validity indicated that children with ASD had significantly higher scores than the children with intellectual disabilities in RBS-R-TV and predictive validity analysis showed that total scores obtained from RBS-R-TV significantly predicted the severity of autistic disorder. As the reliability analysis, internal consistency coefficients were between 0.73 to 0.94 for sub scales and the total score. Discussion: Analyses showed that RBS- R-TV is a valid and reliable tool for the use of diagnosticians, researchers, and educators. (Anatolian Journal of Psychiatry 2019; 20(Suppl.1):65-72)

PDF

___

American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. Fifth ed., Arlington: American Psychiatric Publishing, 2013.

Kanner L. Autistic disturbances of affective con- tact. Nerv Child 1943; 2(3):217-250.

American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. Third ed., Washington: Author, 1987.

American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. Fourth ed., Washington: Author, 1994.

American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. Fourth ed., revised, Washington: Author, 2000.

Bishop SL, Richler J, Lord C. Association between restricted and repetitive behaviors and nonverbal IQ in children with autism spectrum disorders. Child Neuropsychol 2006; 12(4-5):247-267.

Morgan L, Wetherby AM, Barber A. Repetitive and stereotyped movements in children with autism spectrum disorders late in the second year of life. J Child Psychol Psychiatry 2008; 49(8):826-837.

Ozonoff S, Macari S, Young GS, Goldring S, Thompson M, Rogers SJ. Atypical object explora- tion at 12 months of age is associated with autism in a prospective sample. Autism 2008; 12(5):457- 472.

Bodfish JW. Repetitive behaviors in individuals with autism spectrum disorders. DG Amaral, G Dawson, DH Geschwind (Eds.), Autism Spectrum Disorders, New York: Oxford University Press, 2011, pp.200-212.

Bodfish JW. Stereotypy, self-injury, and related abnormal repetitive behaviors. JW Jacobson, JA Mulick, J Rojahn (Eds.), Handbook of Intellectual and Developmental Disabilities, New York: Springer, 2007, p.481-505.

Turner M. Annotation: Repetitive behaviour in autism: A review of psychological research. J Child Psychol Psychiatry 1999; 40(6):839-849.

Boyd BA, McDonough SG, Bodfish JW. Evidence-based behavioral interventions for repetitive behaviors in autism. J Autism Dev Disord 2012; 42(6):1236-1248.

Rojahn J, Meier LJ. Repetitive behavior. F Volk-mar (Ed.), Encyclopedia of Autism Spectrum Dis-orders, New York: Springer, 2013, pp.2557-2563.

Broadhead MT, Rispoli MJ, Wendt O, Akers JS, Gerencser KR, Kim SY. Treatment of core symp-toms of autism spectrum disorder. JL Matson (Ed.), Handbook of Treatments for Autism Spec-trum Disorder, Switzerland: Springer International Publishing, 2017, pp.127-144.

Bodfish JW, Symons FJ, Parker DE, Lewis MH. Varieties of repetitive behavior in autism: Compa-risons to mental retardation. J Autism Dev Disord 2000; 30(3):237-243.

Lam KS, Aman MG. The repetitive behavior scale-revised: Independent validation in individuals with autism spectrum disorders. J Autism Dev Disord 2007; 37(5):855-866.

Gordon CT. Commentary: Considerations on the pharmacological treatment of compulsions and stereotypies with serotonin reuptake inhibitors in pervasive developmental disorders. J Autism Dev Disord 2000; 30(5):437-438.

Boyd BA, Baranek GT, Sideris J, Poe MD, Watson LR, Patten E, et al. Sensory features and repe-titive behaviors in children with autism and dev-elopmental delays. Autism Res 2010; 3(2):78-87.

Berry K, Russell K, Frost K. Restricted and re-petitive behaviors in autism spectrum disorder: A review of associated features and presentation across clinical populations. Curr Dev Disord Rep 2018; 5:108-115.

Lord CS, Risi L, Lambrecht EH, Cook BL, Leventhal PC, DiLavore, et al. The autism diag-nostic observation schedule-generic: A standard measure of social and communication deficits associated with the spectrum of autism. J. Autism Dev Disord 2000; 30(3):205-223.

Diken İH, Ardıç A, Diken Ö, Gilliam JE. Gilliam Otistik Bozukluk Derecelendirme Ölçeği-2 Türkçe Versiyonu’nun (GOBDÖ-2-TV) geçerlik ve güve-nirliğinin araştırılması: Türkiye standardizasyon çalışması. Eğitim ve Bilim 2012; 37(166):318-328.

Mirenda P, Smith I, Vaillancourt T, Georgiades S, Duku E, Szatmari P, et al. Validating the repetitive behavior scale-revised in young children with autism spectrum disorder. J Autism Dev Disord 2010; 40(12):1521-1530.

Gilliam JE. Gilliam Autism Rating Scale. Second ed., Austin: PRO-ED, 2005.

Crocker L, Algina J. Introduction to Classical and Modern Test Theory. Mason: Cengage Learning, 2008.

Büyüköztürk Ş, Kılıç-Çakmak E, Erkan-Akgün Ö, Karadeniz Ş, Demirel F. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. On altıncı baskı, Ankara: Pegem Akademi, 2014.

Yurdagül H. Ölçek geliştirme çalışmalarında kapsam geçerliği için kapsam geçerlik indeks-lerinin kullanılması. 14. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi (28-30 Eylül 2005, Denizli) Bildiri Kitabı, 2005, s.771-774, Denizli.

Matson JL, Dempsey T, Fodstad JC. Stereotypies and repetitive/restrictive behaviours in infants with autism and pervasive developmental disorder. Dev Neurorehabil 2009; 12(3):122-127.

Moss J, Richards C, Nelson L, Oliver C. Preva-lence of autism spectrum disorder symptoma-tology and related behavioural characteristics in individuals with Down syndrome. Autism 2013; 17(4):390-404.

Harrop C, McConachie H, Emsley R, Leadbitter K, Green J. Restricted and repetitive behaviors in autism spectrum disorders and typical develop-ment: Cross-sectional and longitudinal compare-sons. J Autism Dev Disord 2014; 44(5):1207-1219.

George D, Mallery P. IBM SPSS Statistics 19: A Simple Guide and Reference. Sixth ed., Boston: Pearson, 2011.