Obsesif kompulsif bozukluğu olan hastalarda diğer anksiyete bozukluklarının komorbiditesi
Obsesif kompulsif bozukluk (OKB) ile ilgili olarak son yıllarda yapılan çok sayıda çalışmada, eksen I bozukluk komorbiditesinin yüksek oranda görüldüğü; bu tanı grupları arasında duygudurum bozuklukları ve anksiyete bozukluklarının önde geldiği bildirilmektedir. Bu çalışmada OKB tanısı almış olan hastaların anksiyete bozuklukları komorbidite sıklığının araştırılması, komorbidite varlığı ile hastaların sosyodemografik ve klinik özellikleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Bu çalışmaya Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri polikliniğine başvuran ve DSM-IV tanı ölçütlerine göre birincil tanı olarak OKB tanısı konmuş, hastalığın ilk belirtilerinin ortaya çıkmasından itibaren en az 1 yıl geçmiş, yasları 18 ile 56 yıl arasında değişen 60 hasta alınmıştır. Tüm hastalara DSM-IV için Yapılandırılmış Klinik Görüşmesinin (SCID-I) anksiyete modülü uygulanarak OKB tanısı ve komorbid anksiyete bozuklukları saptanmış, ardından hastalara Ruhsal Belirti Tarama listesi (SCL-90-R), uurumluk ve Sürekli Anksiyete Ölçeği (STAI-1 ve STAI-2); obsesyon ve kompulsiyonların tiplerini belirlemek amacıyla Yale-Brown Obsesyon Kompulsiyon Ölçeği (YBOKÖ), Maudsley Obsesif Kompulsif Soru Listesi (MOKSL) ölçekleri uygulanmıştır. Bulgular: Çalışmaya alınan 60 hastanın (40 kadın, 20 erkek) %80'inde en az bir yaşam boyu komorbid anksiyete bozukluğu olduğu saptanmıştır. OKB hastalarında en sık görülen komorbid anksiyete bozukluğu özgül fobi (%48.3) idi. Bunu sırasıyla yaygın anksiyete bozukluğu (YAB) (%33.3), PB (%28.3), sosyal fobi (%26.7), agorafobi (%10) ve PTSB (%5) izlemektedir. Komorbid anksiyete bozukluğu olan ve olmayan OKB hastaları arasında cinsiyet, yaş, medeni durum, sosyoekonomik düzey, hastalık öncesi yaşam olayı varlığı, hastalığın başlangıç yaşı, hastaneye yatış sayısı açısından anlamlı bir farklılık saptanmamıştır. Bununla birlikte komorbid anksiyete bozukluğu sayısı ile MOKSL toplam puanı, YBOKÖ toplam puanı, ST Al sürekli anksiyete puanı, SCL genel semptom indeksi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir korelasyon belirlenmiştir. Sonuç: Bu çalışma OKB ile diğer anksiyete bozuklukları arasında yüksek oranda komorbidite bulunduğunu ve komorbid anksiyete sayısının artmasına paralel olarak obsesyon ve kompulsiyon şiddetinde artışa neden olduğunu göstermiştir. Komorbidite sayısı ile hastalık şiddeti arasındaki ilişki dışında, komorbidite varlığının fenomenoloji ve klinik bulgu ve süreçler üzerinde çok etkili olmadığı görülmüştür.
Anahtar Kelimeler:
Obsesif-kompulsif bozukluk, Eş tanı, Kaygı bozuklukları
___
1. Hollander E, Greenwald S, Neville D, Johnson J, Hornig CD, Weissman MM: Uncomplicated and comorbid obsessive-compulsive disorder in an epidemiologic sample. Depr Anxiety 1996/1997; 4:111-119.2. Tükel R, Polat A, Özdemir Ö, Aksüt D, Türksoy N: Comorbid conditions in obsessive-compulsive disorder. Compr Psychiatry 2002; 43:204-209.
3. Yaryura-Tobias JA, Grunes MS, Todaro J, McKay D, Neziroglu FA, Stockman R: Nosological insertion of axis I disorders in the etiology of obsessive compulsive disorder. J Anxiety Disord 2000; 14:19-30.
4. Crino RD, Andrews G: Obsessive-compulsive disorder and axis I comorbidity. J Anxiety Disord 1996; 10:37-46.
5. Austin LS, Lydiard B, Fossey MD, Zealberg JJ, Laraia MT, Ballenger JC: Panic and phobic disorders in patients with obsessive compulsive disorder. J Clin Psychiatry 1990; 51:456-458.
6. Pigott TA, L’Heureux F, Dubbert B, Bernstein S, Murphy DL: Obsessive compulsive disorder: comorbid conditions. J Clin Psychiatry 1994; 55(Suppl 10):15-27.
7. Juang YY, Liu CY: Phenomenology of obsessivecompulsive disorder in Taiwan. Psychiatr Clin Neurosci 2001; 55:623-627.
8. Eisen JL, Goodman WK, Keller MB, Warshaw MG, DeMarco LM, Luce DD ve ark: Patterns of remission and relapse in obsessive-compulsive disorder: a 2- year prospective study. J Clin Psychiatry 1999; 60:346-351.
9. Rasmussen SA, Eisen JL: Clinical and epidemiologic findings of significance to neuropharmacological trials in OCD. Psychopharm Bull 1988; 24:466-469.
10. Foa EB, Kozak MJ: DSM-IV field trial: obsessive compulsive disorder. Am J Psychiatry 1995; 152:90-96.
11. Abramowitz JS, Foa EB: Worries and obsessions in inviduals with obsessive compulsive disorder with and without comorbid generalized anxiety disorder. Beh Res Ther 1998; 36:695-700.
12. Perugi G, Akiskal HS, Ramacciotti S, Nassini S, Toni C, Milanfranchi A ve ark: Depressive comorbidity of panic and obsessive compulsive disorders reexamined: is there a bipolar II connection? J Psychiatr Res 1999; 33:53-61.
13. Overbeek T, Schruers K, Vermetten E, Griez E: Comorbidity of obsessive-compulsive disorder and depression: prevalence, symptom severity and treatment effect. J Clin Psychiatry 2002; 63:1106-1112.
14. Karno M, Golding JM, Sorenson SB, Burnam MA: The epidemiology of obsessive compulsive disorder in five US communities. Arch Gen Psychiatry 1988; 45:1094-1099.
15. Tezcan AE, Millet B, Kuloğlu M: Türkiye’de ve Fransa’da obsesif kompulsif bozukluk tanısı alan hastaların sosyodemografik, klinik ve görüngüsel özelliklerinin karşılaştırılması. Klinik Psikiyatri Dergisi 1998; 1:35-41.
16. Tezcan AE, Ülkeroğlu F, Kuloğlu M, Atmaca M: Elazığ bölgesindeki obsesif kompulsif bozukluklu hastalarda psikososyal özellikler. Düşünen Adam 1997; 10:22-27.
17. Gülseren L, Eğrilmez A, Gülseren Ş, Kültür S: Obsesif kompulsif bozukluk tanısı konmuş bir grup hastada kompulsiyonların biçim ve içerikleri. Türk Psikiyatri Dergisi 1995; 6:35-40.
18. Eğrilmez A, Gülseren L, Aydemir Ö, Kültür S: Obsesif kompulsif bozuklukta fenomenolojik özellikler. 3P Dergisi 1995; 3:9-14.
19. Aslan H, Ünal M, Alparslan ZN: Ayaktan izlenen obsesif kompulsif bozukluk olgularında psikososyal özellikler. Nöropsikiyatri Arşivi 1996; 33:169-176.
20. American Psychiatric Association: Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-IV). Dördüncü baskı, Washington DC, APA, 1994.
21. Öztürkçügil A, Aydemir Ö, Yıldız M, Danacı AE, Köroğlu E: DSM-IV Eksen bozuklukları için yapılandırılmış klinik görüşmenin Türkçe’ye uyarlanması ve güvenirlilik çalışması. İlaç ve Tedavi Dergisi, 1999; 12:233-236.
22. Derogatis LR: SCL-90 Administration, Scoring, and Procedure Manual for the Revised Version. Baltimore, Consulting Psychologists, 1977.
23. Dağ İ: Belirti tarama listesinin (SCL-90-R) üniversite öğrencileri için güvenirliği ve geçerliği. Türk Psikiyatri Dergisi 1991; 2:5-12.
24. Spielberger CD, Gorsuch RL, Lushene RE: Manual for the State and Trait Anxiety Inventory: Y form. Palo Alto, CA, Consultant Psychologists Press, 1977.
25. Öner N, LeCompte A: Durumluluk-Sürekli Kaygı Envanteri El Kitabı. 1. baskı, İstanbul, Boğaziçi Üniv. Yayınları, 1982.
26. Sanavio E, Vidotto G: The components of the Maudsley Obsessional Compulsive Questionaire. Beh Res Ther 1985; 26:659-662.
27. Erol N, Savaşır I: Maudsley obsessif-kompulsif soru listesinin Türkçe uyarlaması. 26. Ulusal Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Kongresi, Ankara, 1988.
28. Goodman WK, Price LH, Rasmussen SA, Mazure C, Fleischman RL, Hill CL ve ark: The Yale-Brown Obses-sive Compulsive Scale: I. development, use and reliability. Arch Gen Psychiatry 1989; 46:1006-1011.
29. Karamustafalıoğlu O, Üçışık AM, Ulusoy M, Erkmen H: Yale-Brown obsesyon kompulsiyon derecelendirme ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. 29. Ulusal Psikiyatri Kongresi. Bursa, 30 Eylül- 1 Ekim 1993, s.86.
- ISSN: 1302-6631
- Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
- Başlangıç: 2000
- Yayıncı: -
Sayıdaki Diğer Makaleler
Obsesif kompulsif bozukluğu olan hastalarda diğer anksiyete bozukluklarının komorbiditesi
Lut TAMAM, Melike SAYGILI, Mehmet ÜNAL
Ayşe OKANLI, Gülbu TORTUMLUOĞLU, İsmet KIRPINAR
Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin depresyona yönelik tutumları
Erol ÖZMEN, E. Oryal TAŞKIN, Dilek ÖZMEN, M. Murat DEMET
Panik bozukluğunda özkıyım düşünceleri
Çulha Figen ATEŞÇİ, Filiz KARADAĞ, Tarkan AMUK, Osman ÖZDEL, Nalan K. OĞUZHANOĞLU