Obsesif kompulsif bozukluğu olan ergenlerin toplumsal becerilerinin değerlendirilmesi

Amaç:Bu çalışmada obsesif kompulsif bozukluğu (OKB) olan ergenlerin toplumsalbecerilerinin sağlıklı ergenlerin toplumsal becerileri ile karşılaştırılması amaçlanmıştır. Yöntem:Çalışmaya 12-18 yaşları arasındaki 70 katılımcı alınmıştır. Yaşamının bir döneminde DSM-5’e göre OKB tanı ölçütlerini karşılayan 33 kişi olgu grubunu, 37 sağlıklı katılımcı ise kontrol grubunu oluşturmuştur. Okul Çağı Çocukları için Duygulanım Bozukluklarıve Şizofreni Görüş-me Çizelgesi -Şimdi ve Yaşam Boyu Versiyonu-Türkçe Uyarlaması, Çocuklar için Yale-Brown Obsesyon Kompul-siyon Ölçeği, Çocuklar için Genel Değerlendirme Ölçeği, Sosyodemografik Bilgi Formu,University of California Los Angeles YalnızlıkÖlçeği, Boyun Eğici Davranışlar Ölçeği, Utangaçlık Ölçeği (UÖ) ve Sosyal Karşılaştırma Ölçeği (SKÖ) kullanılmıştır. Sonuçlar:OKB grubundaki ergenlerin SKÖ puanlarının daha düşük, UÖ puanlarının daha yüksek olduğu, aradaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu bulunmuştur (p=0.003, p=0.043). OKB’li ergenlerin anne-babaları, çocuklarının arkadaş edinmekte daha çok güçlük yaşadığını ve akranları tarafından daha çok dışlan-dığını bildirmişlerdir (p=0.001, p=0.005). Olgu grubundaki katılımcıların anne-babaları, çocuklarının daha az sayıda arkadaşlarının olduğunu ve utangaçlık düzeylerinin daha yüksek olduğunu bildirmişler, ancak aradaki fark istatistik-sel olarak anlamlı bulunmamıştır (p=0.212, p=0.368). Tartışma:SKÖ’de bulunan düşük puanın OKB tanılı ergenle-rin mükemmeliyetçi özellikleri ile ve bu nedenle kendi özelliklerini akranlarına göre daha yetersiz algılamasıyla ilişkili olduğu düşünülmüştür. UÖ’de saptanan farka, ergenlerin OKB belirtilerini saklamak amacıyla sosyal ortamlardan kaçınmalarının neden olmuş olabileceği düşünülmüştür.

PDF

___

1. Tahiroğlu A, Çelik G. Obsesif kompulsif bozukluk ve ilişkili bozukluklar. Akay A, Ercan E, Perçinel İ ve ark. (Eds.), Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları, Ankara: Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Derneği Yayınları, 2016, s.268-310.

2. Akçamete G, Avcıoğlu H. Sosyal becerileri değer-lendirme ölçeğinin (7-12 yaş) geçerlik ve güvenir-lik çalışması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Derg 2005;5:61-77.

3. Sorias O. Sosyal beceriler ve değerlendirme yöntemleri. Türk Psikol Derg 1986; 5:25-29.

4. Ros R, Graziano P. Social functioning in children with or at risk for attention deficit/hyperactivity disorder: A meta-analytic review. J Clin Child Adolesc Psychol2017; 00:1-23.

5. Viertiö S, Tuulio-Henriksson A, Perälä J, Saarni Sl, Koskinen S, Sihvonen M, et al. Activities of daily living, social functioning and their determi-nants in persons with psychotic disorder. Eur Psychiatry2012; 27:409-415.

6. Storch EA, Lack CW, Simons LE, Goodman WK, Murphy TK, Geffken GR. A measure of functional impairment in youth with Tourette’s syndrome. J Pediatr Psychol 2007; 32:950-959.

7. Macintosh K, Dissanayake C. Social skills and problem behaviours in school aged children with high-functioning autism and Asperger’s disorder. J Autism Dev Disord2016; 36:1065-1076.

8. Borda T, Feinstein BA, Neziroglu F, Veccia T, Perez-Rivera R. Are children with obsessive-compulsive disorder at risk for problematic peer relationships? J Obsessive Compuls Relat Disord2013; 2:359-365.

9. Kim KL, Reynolds KC, Alfano CA. Social impair-ment in children with obsessive compulsive disor-der: Do comorbid problems of inattentionand hyperactivity matter? J Obsessive Compuls Relat Disord2012; 1:228-233.

10. Kaufman J, Birmaher B, Brent D, Rao U, Flynn C, Moreci P, et al. Schedule for affective disorders and schizophrenia for school-age children-pre-sent and lifetime version (K-SADS-PL): Initial reli-ability and validity data. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1997; 36:980-988.

11.Gökler B, Ünal F, Pehlivantürk B, Çengel-Kültür E, Akdemir T, Taner Y. Okul Çağı Çocukları için Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme ÇizelgesiŞimdi ve Yaşam Boyu Şekli Türkçe uyarlamasının geçerlik ve güvenirliği. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Derg 2004; 11:109-116.

12. Shaffer D, Gould MS, Brasic J, Ambrosini P, Fisher P, Bird H, et al. A Children’s Global Assess-ment Scale. Psychopharmacol Bull 1985; 21:747-748.

13.Yücelen AG, Rodopman-Arman A, Topcuoglu V, Yazgan MY, Fişek G. Interrater reliability and clini-cal efficacy of Children’s Yale-Brown Obsessive-Compulsive Scale in an outpatient setting. Compr Psychiatry2017; 47:48-53.

14. Russell D, Peplau LA, Ferguson ML. Developing a measure of loneliness. J Pers Assess1978; 42:290-294.

15. Demir A. UCLA Yalnızlık Ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Psikol Derg1989; 7:14-18.

16. Savaşır I, Şahin NH. Bilişsel Davranışçı Terapi-lerde Değerlendirme: Sık Kullanılan Ölçekler.Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları, 1997.

17.Cheek JM, Buss AH. Shyness and sociability. J Pers Soc Psychol1981; 41:330-339.

18. Güngör A. The development of shyness scale: Studies on the validity and reliability of the scale. Turkish Psychol Couns Guid Jourmal2001; 2:17-22.

19. Ivarsson T, Winge-Westholm C. Temperamental factors in children and adolescents with obses-sive-compulsive disorder (OCD) and in normal controls. Eur Child Adolesc Psychiatry 2004; 13:365-372.

20. Bein LA, Petrik ML, Saunders SM, Wojcik JV. Discrepancy between parents and children in reporting of distress and impairment: Association with critical symptoms. Clin Child Psychol Psychi-atry 2015; 20:515-524.

21. Youngstrom E, Loeber R, Stouthamer-Loeber M. Patterns and correlates of agreement between parent, teacher, and male adolescent ratings of externalizing and internalizing problems. J Consult Clin Psychol2000; 68:1038-1050.

22. Piacentini J, Bergman RL, Keller M, McCracken J. Functional impairment in children and adolescents with obsessive-compulsive disorder. J Child Adolesc Psychopharmacol2003; 13:61-69.

23. Valderhaug R, Ivarsson T. Functional impairment in clinical samples of Norwegian and Swedish children and adolescents with obsessive-compul-sive disorder. Eur Child Adolesc Psychiatry2005; 14:164-173.

24. Storch EA, Ledley DR, Lewin AB, Murohy TK, Johns NB, Gooodman WK, et al. Peer victimiza-tion in children with obsessive-compulsive disor-der: Relations with symptoms of psychopathology. J Clin Child Adolesc Psychol2006; 35:446-455.

25. Piacentini J, Bergman RL. Obsessive-compulsive disorder in children. Psychiatr Clin North Am2000; 23:519-533.

26. Swedo SE, Rapoport JL, Leonard H, Lenane M, Cheslow D. Obsessive-compulsive disorder in children and adolescents: Clinical phenomeno-logy of 70 consecutive cases. Arch Gen Psychiatry1989; 46:335-341

27. Anlı G. Ortaokul öğrencilerinde boyun eğici davra-nışlar ve ruhsal belirti düzeyleri arasındaki ilişki-lerin incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Derg2018; 38:1013-1035.

28. Ye HJ, Rice KG, Storch EA. Perfectionism and peer relations among children with obsessive-compulsive disorder. Child Psychiatry Hum Dev2008; 39:415-426.

29. Keser N, Voltan Acar N. Türk atasözlerinde biliş-sel çarpıtmalar. Uluslararası Hakemli Sos Bilim E-Derg2013; 35:1-20.

30. Rosa AC, Diniz JB, Fossaluza V, Fontenelle LF, De Mathis AS,et al. Clinical correlates of social adjustment in patients with obsessive-compulsive disorder. J Psychiatr Res 2012; 46:1286-1292.

31. Hartup WW, Stevens N. Friendships and adapta-tion across the life span. Curr Dir Psychol Sci1999; 8:76-79.

32. Berndt T, Keefe K. Friends’ influence of adoles-cents’ adjustment to school. Child Dev1995; 66:1312-1329.

33. Keefe K, Berndt T. Relations of friendship quality to self-esteem in early adolescence. J Early Adolesc1996; 16:110-129.

34. Rosa AC, Diniz JB, Fossaluza V, Torres AR, Fontenelle LF, De Mathis AS, et al. Clinical corre-lates of social adjustment in patients with obses-sive-compulsive disorder. J Psychiatr Res 2012; 46:1286-1292.

35. Leonard HL, Swedo SE, Lenane MC, Rettew DC, Hamburger SD, Bartko JJ, et al. A 2-to 7-year follow-up study of 54 obsessive-compulsive chil-dren and adolescents. Arch GenPsychiatry 1993; 50:429-449.

36. Steketee G, Eisen J, Dyck I, Warshaw M, Ras-mussen S. Predictors of course in obsessive com-pulsive disorder. Psychiatry Res1999; 89:229-238.

37. Chambless DL, Steketee G. Expressed emotion and behavior therapy outcome: A prospective study with obsessive-compulsive and agora-phobic outpatients. J Consult Clin Psychol1999; 67:658-665.

38. Vocisano C, Klein D, Keefe R, Dienst ER, Kincaid MM. Demographics, family history, premorbid functioning, developmental characteristics, and course of patients with deteriorated affective dis-order. Am J Psychiatry1996; 153:248-255.