Ergün DENİZ, Asra BABAYİĞİT, Mehmet ÇAKICI

KKTC’de erişkin bireylerde anksiyete belirtilerinin yaygınlığı, risk etkenleri ve kültürlenme tutumları ile ilişkisinin incelenmesi

Amaç: Son yıllarda anksiyete bozuklukları giderek küresel bir sağlık sorunu durumuna gelmiş ve çalışmalar yaygınlığı ve nedenleri üzerinde yoğunlaşmıştır. Bu çalışmada KKTC’de olası anksiyete belirtilerinin yaygınlığı, risk etkenleri ve kültürlenme tutumları ile ilişkisi irdelenmiştir. Yöntem: Çalışmanın örnekleminde KKTC’de yaşayan 18 ve üstü yaşlarda 974 birey yer almıştır. Örneklem yaş, cinsiyet, şehir/köy ve coğrafi bölge nüfus kotaları göz önüne alınarak, çok tabakalı rastgele örnekleme yöntemiyle belirlenmiştir. Veriler 2018 Nisan-Mayıs aylarında toplanmıştır. Verilerin toplanmasında Sosyodemografik Bilgi Formu, Beck Anksiyete Ölçeği (BAÖ) ve Kültürlenme Tutumları Ölçeği (KTÖ) kullanılmıştır. Olası anksiyete belirtileri (OAB) olanlar ve olmayanların sosyodemografik değişkenler açısından karşılaştırılmasında ki-kare, BAÖ ve KTÖ alt ölçek arası ilişki için Pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. OAB oluşumundaki olası risk etkenleri lojistik regresyon analizi ile belirlenmiştir. Bulgular: KKTC’deki erişkin popülasyon ağırlıklandırılmış örnekleminde olası anksiyete yaygınlığı %19.1 (Ort.±SS=8.77±9.58) olarak bulunmuştur. Kıbrıs doğumlularda bu oran %15.9 (Ort.±SS=7.85±9.60), Türkiye doğumlularda %23 (Ort.±SS=9.96±9.61) olarak bulunmuştur. Kıbrıs doğumlularda özümseme (p=0.004, r=0.128) puanı arttıkça, BAÖ puanının da arttığı belirlenmiştir. Kadın olmak, evli olmamak, Türkiye doğumlu olmak, 2300 TL ve altında geliri olmak, çalışmamak, fiziksel veya psikiyatrik bir hastalığın varlığı, Kıbrıs doğumlularda kültürlenme alt boyutlarından özümsemenin olması OAB oluşumunda risk etkenleri olarak saptanmıştır. Sonuç: Çalışma KKTC’deki gerek yerli, gerekse göçmenlerde OAB oranlarının birçok ülkeye göre daha yüksek yaygınlık gösterdiği ve diğer yüksek yaygınlık oranları görülen bölgelerle benzer sosyokültürel özelliklere sahip olduğunu göstermektedir. Ekonomik sömürüye uğrama, koloni geçmişi, işsizlik, çatışma ve göç gibi sosyokültürel özelliklerin diğer ruhsal bozukluklar yanında anksiyete bozukluklarının oluşmasına da temel oluşturmaktadır. OAB’nin yüksek yaygınlık özelliklerinin anlaşılmasında her toplumun kendine özgü toplumsal yapısında değerlendirilmesi ve kültürlenme tutumlarının da anksiyete bozukluklarının önlenmesinde dikkate alınması gerekmektedir.

PDF

___

1. World Health Organization (WHO). World Health Report 2013: Research for Universal Health Coverage. Geneva: World Health Organization, 2013.

2. Baxter AJ, Scott KM, Vos T, Whiteford HA. Global prevalence of anxiety disorders: a systematic review and meta-regression. Psychol Med 2013; 43:897-910.

3. Walker ER, McGee RE, Druss BG. Mortality in mental disorders and global disease burden implications. JAMA Psychiatry 2015; 72:334-41.

4. Hofmeijer-Sevink MK, Batelaan NM, van Megen HJGM, Penninx BW, Cath DC, van den Hout MA, et al. Clinical relevance of comorbidity in anxiety disorders: A report from the Netherlands Study of Depression and Anxiety (NESDA). J Affect Disord 2012; 137:106-112.

5. Simon SM, Otto MW, Wisniewski SR, Fossey M, Sagduyu K, Frank E, et al. Anxiety disorder co-morbidity in bipolar disorder patients: data from the first 500 participants in the Systematic Treatment Enhancement Program for Bipolar Disorder. Am J Psychiatry 2004; 161:2- 9.

6. Fava GA, Porcelli P, Rafanelli C, Mangelli L, Grandi S. The spectrum of anxiety disorder in the medically ill. J Clin Psychiatry 2010; 71:910-914.

7. World Health Organization (WHO). Depression and Other Common Mental Health Disorder: Global Health Estimates. Geneva: World Health Organization, 2017.

8. Micheal T, Zetsche U, Margraf J. Epidemiology of anxiety disorder. Psychiatry 2007; 6:136-142.

9. Hajebi A, Motevalian SA, Rahmin-Movaghar A, Sharifi V, Amin-Esmaeili M, Radgoodarzi R, et al. Major anxiety disorders in Iran: prevalence, socio-demographic correlates and service utilization. BMC Psychiatry 2018; 18:261-269.

10. Blanco C, Rubio J, Wall M, Wang S, Jiu CJ, Kendler KS. Risk factors for anxiety disorders: common and specific effects in a national sample. Depress Anxiety 2014; 31:756-764.

11. Kirmayer LJ. Cultural variations in the clinical presentation of depression and anxiety: Implications for diagnosis and treatment. J Clin Psychiatry 2001; 62:22-30.

12. Kleinman A, Good B. Culture and Depression: Studies in the Anthropology and Cross-Cultural Psychiatry of Affect and Disorder. Berkeley: University of California Press, 1985.

13. Martin E. Mind-body problems. American Ethnologist 2000; 27:569-590.

14. Kramer EJ, Kwong K, Lee E, Chung E. Cultural factors influencing the mental health of Asian Americans. West J Med 2002; 176:227-231.

15. Dyall L, Kanohi ki te Kanohi: Face to face. A Maori face to gambling. New Ethical Journal: New Zealand's Journal of Patient Management 2002; 5:11-16.

16. Hyland P, Shevlin M, Elklit A, Christoffersen M, Murphy J. Social, familial and psychological risk factors for mood and anxiety disorders in childhood and early adulthood: a birth cohort study using the Danish Registry System. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 2016; 51:331-338.

17. Çakıcı M, Çakıcı E, Karaaziz M. Lifetime prevalence and risk factors of problem and pathologic gambling in North Cyprus. J Gambl Stud 2016; 32:11-23.

18. Bayramoğlu R. Comparison of Cultural and Religion Attitudes Differences of Psychoactive Drug Use Characteristics between Cyprus and Turkey Born University Students. Unpublished Master Thesis, North Cyprus, Near East University, Institute of Social Sciences, 2016.

19. Çakıcı M, Çakıcı E, Karaaziz M, Babayiğit A. KKTC’de kumar yaygınlığı, risk etkenleri ve kültür tutumları ile ilişkisi:2007-2014. Anadolu Psikiyatri Derg 2019; 20:395-403.

20. Çakıcı M, Gökçe Ö, Babayiğit A, Çakıcı E, Eş A. Depression point-prevalence and risk factors in a North Cyprus household adult cross-sectional study. BMC Psychiatry 2017; 17:387-397.

21. Census of Population. Social and Economic Characteristics of Population December 4, 2011. North Cyprus, State Institute of Statistics, Printing Division, 2011.

22. Beck AT, Epstein N, Brown G, Steer RA. An inven-tory for measuring clinical anxiety: psychometric properties. J Consult ClinPsychol 1988; 56:893-897.

23. Ulusoy M, Şahin NH, Erkmen H. Turkish version of the Beck Anxiety Inventory: psychometric properties. J Cogn Psychother 1998; 12:163-172.

24. Beck AT, Steer RA. Beck Depression Inventory Manual. San Antonion: Psychological Corporation, 1993.

25. Ataca B, Berry JW. Psychological, sociocultural, and marital adaptation of Turkish immigrant couples in Canada. Int J Psychol 2002; 37:13-26.

26. Bektaş DY. Psychological Adaptation and Acculturation of the Turkish Students in the United States. Unpublished Doctorate Thesis, Middles Technical University, Department of Educational Sciences, 2004.

27. Somers JM, Goldner EM, Waraich P, Hsu L. Prevalence and incidence studies of anxiety disorders: a systematic review of the literature. Can J Psychiatry 2006; 51:100- 113.

28. Andrade LH, Wang Y-P, Andreoni S, Silveira CM, Alexandrino-Silva C, Siu ER, et al. Mental disorders in megacities: findings from the São Paulo megacity mental health survey, Brazil. PLoS One 2012; 7:e31879.

29. Schrier AC, de Wit MA, Rijmen F, Tuinebreijer WC, Verhoeff AP, Kupka RW, et al. Similarity in depressive symptom profile in a population-based study of migrants in the Netherlands. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 2010; 45:941-951.

30. Amad A, Guardia D, Salleron J, Thomas P, Roelandt JL, Vaiva G. Increased prevalence of psychotic disorder among third-generation migrants: Results from the French mental health in general population survey. Schizophr Res 2013; 147:193-195.

31. Kerkenaar ME, Maier M, Kutalek R, Lagro-Janassen ALM, Ristl R, Pichlhöfer O. Depression and anxiety among migrants in Austria: A population-based study of prevalence and utilization of health care services. J Affect Disord 2013; 151:220-228.

32. Kokaua J, Schaaf D, Wells JE, Foliaki SA. Twelve-month prevalence, severity and treatment contact of mental disorders in New Zealand born and migrant pacific participants in Te Rau Hinegaro: The New Zealand Mental Health Survey. Pacific Health Dialog 2009; 15:9-17.

33. Sharma S. Psychological distress among Australians and immigrants: Findings from the 2007 National Survey of Mental Health and Wellbeing. Advances in Mental Health 2012; 10:106-116.

34. Bandelow B, Reitt M, Röver C, Michaelis S, Görlich Y, Wedekind D. Efficacy of treatments for anxiety disorders: a meta-analysis. Int Clin Psychopharmocol 2015; 30:183- 192.

35. McLean CP, Asnaani A, Litz BT, Hofmann, SG. Gender differences in anxiety disorders: Prevalence, course of illness, comorbidity and burden of illness. J Psychiatr Res 2011; 45:1027-1035.

36. Bennett KM, Smith PT, Hughes GM. Coping, depressive feelings and gender differences in late life widowhood. Aging Ment Health 2005; 9:348-353.

37. Trivedi JK, Sareen H, Dhyani M. Psychological aspects of widowhood and divorce. Mens Sana Monographs 2009; 7:37-49.

38. Jacobi F, Wittchen HU, Hölting C, Höfler M, Pfister H, Müller N, et al. Prevalence, co-morbidity and correlates of mental disorders in the general population: results from the German Health Interview and Examination Survey (GHS). Psychol Med 2004; 34:597-611.

39. Pirkola SP, Isometsä E, Suvisaari J, Aro H, Joukamaa M, Poikolainen K, et al. DSM-IV mood-, anxiety- and alcohol use disorders and their comorbidity in the Finnish general population. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 2005; 40:1-10.

40. Kalmijn M. The ambiguous link between marriage and health: a dynamic reanalysis of loss and gain effects. Social Forces 2017; 95:1607-1636.

41. Sareen J, Afifi TO, McMillan KA, Asmundson GJG. Relationship between household income and mental disorders. Arch Gen Psychiatry 2011; 68:419-427.

42. Koutsimani P, Montgomery A, Georganta K. The relationship between burnout, depression, and anxiety: A systematic review and meta-analysis. Front Psycohol 2019; 10:284-289.

43. Hingray C, McGonigal A, Kotwas I, Miccoulaud-Franchi JA. The relationship between epilepsy and anxiety. Curr Psychiatry Rep 2019; 21:40-52.

44. Zisberg A. Anxiety and depression in older pa-tients: The role of culture and acculturation. Inter-national Journal of Equity in Health 2017; 16:177-186.

45. Berry JW, Phinney JS, Sam DL, Vedder P. Immigrant youth: acculturation, identity and adaptation. Applied Psychology: An International Review 2006; 55:303-332.

46. Navaro-Yashin Y. De-ethnicizin the ethnography of Cyprus: political and social conflict between Turkish Cypriots and settlers from Turkey. Y Papadakis, N Peristianis, G Welz (Eds.), Divided Cyprus: Modernity, History, and an Island in Conflict. Bloomington: Indiana University Press, 2006, pp.84-99.

47. Çakıcı M, Çakıcı E, Karaaziz M, Buran A. KKTC’de erişkin bireylerde disosiyatif belirtilerin yaygınlığı, risk faktörleri ve akültürasyon ile ilişkisinin incelenmesi. Türk Psikiyatri Derg 2018; 29(Suppl.2):14-15