SEYDİ AHMET SATICI, Gürhan CAN, AHMET AKIN

İntikam Ölçeği: Türkçeye uyarlama çalışması

Amaç: Bireyin kendisine yapılan bir kötülüğün acısını kötülük yapandan öç almak için çıkarmak arzusu olarak tanımlanabilecek olan intikam duygusu; bazı kişilik bozukluklarına eşlik eden; ilkel, yıkıcı ve mantık dışı bir kişilik özelliğidir. Bu çalışmanın amacı, böyle bir durum karşısında kendini aşağılanmış biri olarak algılayarak öç alma arzusu ve davranışlarına yönelen bireylerin bu özelliklerini ölçmek amacıyla geliştirilmiş olan İntikam Ölçeğini (İÖ) Türkçeye uyarlamaktır. Yöntem: Bu araştırma, iki ayrı çalışmadan oluşmaktadır. Birinci çalışma, Sakarya Üniversitesi'ne devam eden 332 katılımcı (157 kadın, 175 erkek) ile gerçekleştirilmiştir. İkinci çalışma ise, Anadolu Üniversitesi'ne devam eden 335 katılımcıyı (199 kadın, 156 erkek) içermiştir. Birinci çalışmada ölçeğin Türkçe formunun özgün ölçekle olan dilsel eşdeğerliliği, yapı geçerliliğini incelemeye yönelik açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri ve güvenilirliği araştırılmıştır. İkinci çalışmada ise, Türkçeye çevrilen ölçeğin ölçüt bağıntılı geçerliliği ve cinsiyete ilişkin ayırt edici geçerliği araştırılmıştır. Bulgular: Açımlayıcı faktör analizi sonucunda ölçeğin Türkçe formunun toplam varyansın %37'sini açıkladığı ve özgün ölçekte olduğu gibi tek boyutlu bir yapıya sahip olduğu belirlenmiştir. Doğrulayıcı faktör analizi sonuçları ise, ölçeğin elde edilen tek boyutlu yapısının iyi uyum verdiğini kanıtlamıştır (?2=341, ?2/sd=2.23, NFI=0.95, CFI=0.97, IFI=0.97, RFI=0.94, GFI=0.91, RMSEA=0.061 ve SRMR=0.05). Ölçeğin Cronbach alfa iç tutarlılık katsayısının 0.91, test-tekrar test korelasyon katsayısının ise 0.87 olduğu belirlenmiştir. Ölçüt bağıntılı geçerlilik kapsamında İÖ ile affedicilik arasında negatif yönde, öfkeye ilişkin derin düşünme arasında pozitif yönde ilişkiler olduğu saptanmıştır. Ayrıca, erkeklerin (68.61±23.36) kadınlara (63.14±20.12) göre anlamlı biçimde daha yüksek İÖ puanlarına sahip olduğu bulunmuştur. Sonuç: Bu çalışmadan elde edilen sonuçlar, İÖ'nün Türkçe formunun psikometrik özelliklerinin yeterli olduğunu göstermiştir. Sonuç olarak İÖ'nün bireylerin bir haksızlık karşısında yaşadıkları intikam düzeyini geçerli ve güvenilir bir biçimde ölçebilecek nitelikte bir ölçek olduğu kanısına varılmıştır. (Anadolu Psikiyatri Derg 2015; 16(Özel sayı.1):36-43)

The Vengeance Scale: Turkish adaptation study

Objective: Vengeance, which can be defined as taking revenge by displaying a desire or behavior of revenge for a pain of a harm on a person who has done the harm, is a primitive, destructive and illogical personality trait accom panying many of the personality traits. The aim of the study is to adapt the Vengeance Scale (VS) to Turkish, which was developed to measure the traits of individuals who assume that they have been humiliated in such a situation and tend to desires or behaviors of taking revenge. Methods: This research is composed of the findings of two separate studies. The first study was performed with 332 participants (157 female and 175 male) attending Sakarya University. The second study consisted of 335 participants (199 female and 156 male) attending A nadolu University. In the first study, language equivalency, exploratory and confirmatory factor analyses, and reliability of the scale were investigated. In the second study, criterion-related validity and gender-related discriminant validity of the scale, which was translated into Turkish, were investigated. Findings: As a result of the exploratory factor analysis, it was determined that the Turkish version of the scale explained 37% of the total variance and that it had a one-dimensional structure as in the original scale. Confirmatory factor analysis results indicate that the one-dimensional structure of the scale provides a good fit (?2=341, ?2/df=2.23, NFI=0.95, CFI=0.97, IFI=0.97, RFI=0.94, GFI=0.91, RMSEA= 0.061, and SRMR=0.050). It was also determined that the Cronbach's alpha internal consistency coefficient of the scale was 0.91, while test-retest correlation coefficient was 0.87. It was determined that there were negative correlations between VS and forgiveness within the scope of criterion-related validity, whereas there were positive correlations between VS and anger rumination. Moreover, males (68.61±23.36) were found to have significantly higher VS scores than females (63.14±20.12). Conclusion: The results obtained from this study indicate that psychometric properties of the Turkish version of the Vengeance Scale are adequate. As a result, it was concluded that the Vengeance Scale is a scale to measure in a valid and reliable way the individuals' level of vengeance against any injustice they have

___

McCullough ME, Bellah CG, Kilpatrick SD, John- son JL. Vengefulness: Relationships with forgive- ness, rumination, well-being, and the big five. Pers Soc Psychol Bull 2001; 27:601-610.

Cardozo BL, Kaiser R, Gotway CA, Agani F. Men- tal health, social functioning, and feelings of hatred and revenge of Kosovar Albanians one year after the war in Kosovo. J Trauma Stress 2003; 16(4):351-360.

Ysseldyk R, Matheson K, Anisman H. Rumination: Bridging a gap between forgivingness, vengeful- ness, and psychological health. Pers Indiv Differ 2007; 42(8):1573-1584.

Martin LL, Tesser A. Toward a motivational and structural theory of ruminative thought. JS Ule- man, JA Bargh (Ed.), Unintended Thought, New York: The Guilford Press, 1989, p.306-326.

Watkins ER. Constructive and unconstructive re- petitive thought. Psychol Bull 2008; 134:163-206.

Staub E, Pearlman LA, Gubin A, Hagengimana A. Healing, reconciliation, forgiving and the preven- tion of violence after genocide or mass killing: An intervention and its experimental evaluation in Rwanda. J Soc Clin Psychol 2005; 24:297-334.

Kaufman WRP. Honor and Revenge: A Theory of Punishment. New York: Springer, 2013.

Johnson JL, Butzen ND. Psychoticism as a pre- dictor of vengefulness, forgiveness and religious commitment. J Psychol Christ 2008; 27(4):329- 336.

Bellah CG, Bellah LD, Johnson JL. A look at dispositional vengefulness from the three and five- factor models of personality. Individ Differ Res 2003; 1(1):6-16.

Eysenck HJ. A reply to Costa and McCrae. P or A and C-the role of theory. Pers Indiv Differ 1992; 13(8):867-868.

Costa PT, McCrae RR. Four ways five factors are basic. Pers Indiv Differ 1992; 13(6):653-665.

Ruggi S, Gilli G, Stuckless N, Oasi O. Assessing vindictiveness: Psychological aspects by a relia- bility and validity study of the Vengeance Scale in the Italian context. Curr Psychol 2012; 31(4):365- 380.

Stuckless N, Goranson R. The vengeance scale: Development of a measure of attitudes toward revenge. J Soc Behav Pers 1992; 7:25-42.

Brislin RW. Translation and content analysis of oral and written material. HC Triandis, JW Berry (Eds.), Handbook of Cross-Cultural Psychology, Boston: Allyn & Bacon, 1980, p.389-444.

Hu LT, Bentler PM. Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional crite- ria versus new alternatives. Struct Equ Modeling 1999; 6(1):1-55.

Berry JW, Worthington EL, Jr O'Connor LE, Parrott L, Wade NG. Forgivingness, vengeful rumination, and affective traits. J Pers 2005; 73(1):183-225.

Akın A, Akın U, Gediksiz E. The validity and relia

bility of the Turkish version of the Forgivingness Scale. Paper presented at the International Coun- seling and Education Conference, 2012 May, 3-5, Istanbul, Turkey.

Sukhodolsky DG, Golub A, Cromwell EN. Devel- opment and validation of the Anger Rumination Scale. Pers Indiv Differ 2001; 31:689-700.

Satıcı SA. Öfkeye İlişkin Derin Düşünme Ölçeği: Türkçe formunun psikometrik özellikleri. Anadolu Psikiyatr Derg 2014; 15(4):328-334.

Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimler Için Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık, 2006.

Satıcı SA, Uysal R, Akın A. Forgiveness and ven geance: The mediating role of gratitude. Psychol Rep 2014; 114(1):157-168.

Seaton CL, Beaumont SL. Exploring the links be- tween identity styles and forgiveness in university students. Can J Behav Sci 2013; 46(3):366-374.

Barber L, Maltby J, Macaskill A. Angry memories and thoughts of revenge: The relationship be- tween forgiveness and anger rumination. Pers Indiv Differ 2005; 39:253-262.

Cota-McKinley AL, Woody WD, Bell PA. Ven- geance: Effects of gender, age, and religious background. Aggress Behav 2001; 27:343-350.

Nunnally JC, Bernstein IH. Psychometric Theory. Third ed., New York: McGraw-Hill, 1994.