Dilek ORBATU, Kayı ELİAÇIK, Demet ALAYGUT EYLENOĞLU, Hacer HORTU, Yavuz DEMİRÇELİK, Nurullah BOLAT, Ferhan ELMALI, Mehmet Rami HELVACI

Ergenlerde Sosyal Medya Bağımlılık Ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlilik ve güvenilirlik çalışması

Amaç: Türkçe ergenlere yönelik güncel ve kullanılanımı kolay bir sosyal medya bağımlılık ölçeği geliştirmektir. Yöntem: Çalışmanın örneklemini 2020 lise öğrencisi oluşturmuştur. Ölçek beşli Likert tipinde 13 maddeden oluş-maktadır. Ölçek geçerliliğinin değerlendirilmesinde maddeler arasındaki iç tutarlılık Cronbach alfa katsayısı, topla-nabilirlik Tukey toplanabilirlik testi, örneklemdeki birim sayısının yeterliliği Kaiser-Meyer-Olkin testi, faktörlenebilirlik Bartlett testi, faktör yapısının belirlenmesi ana bileşenler analizleri ile değerlendirilmiştir. Sonuçlar: Ölçeğin Cron-bach alfa iç tutarlılık katsayısı 0.869 olarak bulunmuştur. Ölçek üç alt faktörden oluşmuştur: Sanal yaşamı tercih etme, işlevsellikte bozulma ve sanal haz. Ölçeğe ilişkin toplam açıklanan varyans %58.89 olarak saptanmıştır. Tartışma: Bu çalışmanın sonucunda yüksek güvenilir ve geçerli bir sosyal medya bağımlılık ölçeği geliştirilmiştir. Bireylerin sosyal medya kullanımı davranışları zamanla değişebileceği için geliştirilen tüm ölçeklerin uzun vadede geçerli ve güvenilir bir yapı göstermeyebileceği akılda tutulmalıdır.

Development of Adolescent Social Media Addiction Scale: study of validity and reliability

Objective: The aim of this study is to build an up to date and easy to use Turkish Social Media Addiction Scale for Adolescents. Methods: The sample of the study included 2020 high school students. The scale was five-point Likert-type and consisted of 13 items. The internal consistency of the items was evaluated with Cronbach's alpha coefficient, summability Tukey summability test, adequacy of the number of units in the sample Kaiser-Meyer-Olkin test, factorability Bartlett test, factor structure main components analysis. Results: Cronbach alfa internal consis-tency coefficient of the scale was found to be 0.869. The scale consists of three sub-factors: choosing virtual life, impairment in functionality, and virtual pleasure. Total stated variance regarding the scale was 58.89%. Discus-sion: As a result of this study, a high reliability and validity social media dependency scale was developed. However, it should be kept in mind that all scales developed cannot be valid and reliable in the long term since social media use behaviors in individuals may change over time.

PDF

___

1. Andreassen CS, Torsheim T, Grunborg GS, Palle-sen S Development of a Facebook Addiction Scale. Psychol Rep 2012; 110:501-517.

2. Kuss DJ, Griffiths MD. Online social networking and addiction: A review of the psychological literature. Int J Environ Res Public Health 2011; 8:3528-3552.

3. Pelling E, White KM. The theory of planned behaviour applied to young people’s use of social networking websites. Cyberpsychology & Behav-ior 2009; 12:755-759.

4. Griffiths MD. Facebook addiction: concerns, criti-cism, and recommendations – a response to Andreassen and collegues. Psychol Rep 2012; 110:518-520.

5. Griffiths MD, Andreassen CS, Pallesen S, Bilder RM, Torsheim T, Aboujaoude E. When Is a New Scale not a New Scale? The case of the Bergen Shopping Addiction Scale and the Compulsive Online Shopping Scale. Int J Ment Health Addict 2016; 14:1107-1110.

6. Andreassen CS, Pallesen S, Griffiths MD, Tor-sheimT, Sinha R. The development and validation of the Bergen-Yale Sex Addiction Scale with a large national sample. Front Psychol 2018; 9:144.

7. American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5). Arlington: American Psychiatric Pub., 2013.

8. Andreassen CS, Pallesen S. Social network site addiction - An overview. Curr Pharm Des 2014; 20:4053-4061.

9. Akyazı E, Tutgun-Ünal A. İletişim fakültesi öğren-cilerinin amaç, benimseme, yalnızlık düzeyi ilişkisi bağlamında sosyal ağları kullanımı. Global Media Journal TR, 2013;3:1-24.

10. Vural ZB, Bat M. Yeni bir iletişim ortamı olarak sosyal medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi-ne yönelik bir araştırma. Journal of Yaşar Univer-sity 2010; 20:3348-3382.

11. van den Eijnden RJ, Lemmens JS, Valkenburg PM. The Social Media Disorder Scale. Comput Human Behav 2016; 61:478-487.

12. Valkenburg PM, Peter J. Adolescents online communication: An integrated model of its attrac-tion, opportunities, and risks. J Adolesc Health 2011; 48:121-127.

13. Demirci İ. Bergen Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçe-ğinin Türkçeye uyarlanması, depresyon ve anksi-yete belirtileriyle ilişkisinin değerlendirilmesi. Ana-dolu Psikiyatri Dergisi 2019; 20(Ek sayı.1):15-22.

14. Taş İ. Ergenler için sosyal medya bağımlılığı ölçe-ği kısa formunun (SMBÖ-KF) geçerlik ve güvenir-lik çalışması. Online Journal of Technology Addic-tion & Cyberbullying 2017; 41:27-40.

15. Ağyar Bakır B, Uzun B. Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Addicta: the Turkish Journal on Addic-tions 2018; 5:507-525.

16. Fırat N, Barut Y. Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği (SMBÖ)’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Journal of Human Sciences 2018; 15: 2266-2279.