Çocuklar için Saldırganlık Ölçeği Anne-Baba Formu: Türkçe geçerlilik ve güvenilirlik çalışması

Amaç: Bu araştırmada Çocuklar için Saldırganlık Ölçeği Anne-Baba (ÇSÖ-ABF) Formunun psikometrik özelliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Ölçek, saldırgan davranışların şiddetini, sıklığını, yaygınlığını ve çeşitliliğini ölçmek için geliştirilmiştir. Yöntem: ÇSÖ-ABF, 33 madde ve beş alt ölçekten oluşmaktadır. Ölçek, saldırgan davranışlar gösteren, tanı ve tedavi için çocuk psikiyatrisi kliniğine gönderilen 473 ilköğretim öğrencisinin anne-babalarına uygulanmıştır. Ölçeğin geçerliliği kriter ölçeklerle ilişkileri incelenerek saptanmış ve yapı geçerliliği bağlamında doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Güvenilirlik içinse iç tutarlılık hesaplanmıştır. Bulgular: Önceki araştırma sonuçları ile tutarlı biçimde, ÇSÖ-ABF için yapılan doğrulayıcı faktör analizi, özgün ölçekle örtüşen iç yapıyı doğrulamıştır (?2=842.15; sd=302; ?2/sd)=2.7; RMSEA=0.069; CFI=0.96; NFI=0.95). Katılımcılara, ÇSÖ-ABF'nin yanı sıra, yapı geçerliliği bağlamında, 4-18 yaşları arasındaki çocuk ve Gençler için Davranış Değerlendirme Ölçeği, dikkat eksikliği ve yıkıcı davranış bozuklukları için DSM-IV'e Dayalı Tarama ve Değerlendirme Ölçeği uygulanmış ve beklenen yönde ilişkiler bulunmuştur. Güvenilirlik analizleri de, ÇSÖ-ABF'nin iç tutarlılığı yüksek alt boyutlara sahip olduğunu göstermiştir. Sonuç: Araştırmanın bulgularına göre, ÇSÖ-ABF'nin Türkçe formunun araştırma ve tedavi alanında kullanılabilecek güvenilir ve geçerli bir ölçüm aracı olduğu düşünülmektedir.

Children Aggression Scale-Parent Version (CAS-P): Turkish validity and reliability study

Objective: The aim of this study was to examine the psychometric properties of the Children Aggression ScaleParent Version. CAS-P developed to help evaluate severity, frequency and diversity of aggressive behavior. Methods: The scale has 33 items representing five domains. The CAS-P was completed for 473 clinically referred children's parents. Validity was evaluated by examining the relationship of CAS-P scores to other criteria parent rating scales and for the construct validity confirmatory factor analysis (CFA) was conducted. For the reliability the internal consistency were examined. Results: Consistent with previous research, confirmatory factor analysis of the CASP confirmed the good-fit of the original model (?2=842.15; sd=302; ?2/sd)=2.7; RMSEA=0.069; CFI=0.96; NFI=0.95). In order to test the scale for construct validity, the Child Behavior Checklist/4-18 and DSM-IV based Behavior Disorder Screening and rating scale were administered to participants, and the correlations with clinical constructs were in the expected direction. Also the reliability analysis revealed that the CAS-P subscales demonstrated high internal consistency. Conclusion: In the light of the findings, it was concluded that the Turkish version of CAS-P could be used as a reliable and valid tool in research and treatment contexts.

___

Harnett NE. Aggression in Psychiatrically Disor- dered Children and Adolescent. Maryland: Univer- sity of Maryland, 1992.

Haapasalo J, Tremblay RE. Physically aggressive boys from ages 6 to 12: Family background, parenting behavior, and prediction of delinquency. J Consult Clin Psychol 1994; 62(Suppl.5):1044- 1052.

Loeber R, Dishion T. Early predictors of male delinquency: A review. Psychol Bull 1983; 94(Suppl.1):68-99.

Berkowitz L. Pain and aggression:some findings and implications. Motiv Emot 1993; 17:277-293.

Farrington D. Antisocial personality from child- hood to adulthood. The Psychologist 1991; 4:389- 394.

Loeber R, Hay D. Key issues in the development of aggression and violence from childhood to early adulthood. Annu Rev Psychol 1997; 48:371-410.

Miles SR, Tharp AT, Stanford M, Sharp C, Menefee D, Kent TA. Emotion dysregulation medi- ates the relationship between traumatic exposure and aggression in healthy young women. Pers Indiv Differ 2015; 76:222-227.

Halperin JM, McKay KE, Newcorn JH. Develop- ment, reliability, and validity of the children's aggression scale-parent version. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 2002; 41(Suppl.3):245-252.

Connor DF, Steingard RJ, Cunningham JA, Anderson JJ, Mellani RH. Proactive and reactive aggression in referred children and adolescents. Am J Orthopsychiatry 2004; 74(suppl.2):129-136.

Amerikan Psikiyatri Birliği. Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı (DSM-IV). E Köroğlu (Çev. Ed.), fourth ed., Ankara: Hekimler Yayın Birliği, 1994.

Gökler B, Ünal F, Pehlivantürk B. Okul çağı çocuk ları için duygulanım bozuklukları ve şizofreni çizel- gesi - şimdi ve yaşam boyu şekli- Türkçe uyarla- masının geçerlik ve güvenirliği. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi 2004; 3(Suppl.11):109-116.

Turgay A. Çocuk ve Ergenlerde Davranım Bozuk lukları için DSM-IV'e Dayalı Tarama ve Değerlen- dirme Ölçeği. Toronto: Integrative Therapy Insti- tute, 1995.

Ercan ES, Amado S, Somer O, Çıkoğlu S. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ve yıkıcı davra- nım bozuklukları için bir test bataryası geliştirme çabası. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi 2001; 8(Suppl.3):132-144.

Achenbach T, Edelbrock C. Manual for the Child Behavior Checklist and Child Behavior Profile. Burlington: University of Vermont Department of Psychiatry, 1983.

Achenbach T. Integrative Guide for the 1991 CBCL/4-18, YSR and TRF Profiles. Burlington: Department of Psychiatry University of Vermont, 1991.

Achenbach T, Rescorla L. Manual for the ASEBA school-age forms and profiles. Burlington: Univer- sity of Vermont, Research Center for Children, Youth, and Families, 2001.

Erol N, Arslan B, Akçakın M. The adaptation and standardization of the child behavior checklist among 6-18 year-old Turkish children, in Eune- thydis. IJ Sergeant (Ed.), European Approaches to Hyperkinetic Disorder, Zurich: Fotorotor Egg, 1995.

Erol N, Şimsek Z. Çocuk ve gençlerde ruh sağlığı:Yeterlik alanları, davranış ve duygusal sorunların dağılımı. N Erol, C Kılıç, M Ulusoy, M Keçeci, Z Şimşek (Eds.), Türkiye Ruh Sağlığı Profili Raporu, Ankara, T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Eksen Tanıtım, 1998, p.25-75.

Bollen KA, Long SJ. Introduction. KA Bollen, SJ Long (Eds.), Testing Structural Equation Models, California: Sage Publications, 1995, p.1-10.

Şimşek ÖF. Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş (Temel İlkeler ve LISREL Uygulamaları). Ankara: Ekinoks, 2007.

Nivette AE, Eisner M, Malti T, Ribeaud D. Sex differences in aggression Among children of low and high gender inequality backgrounds: A comparison of gender role and sexual selection theories. Aggres Behav 2014; 40:451-464.