Anne-Baba Stres Ölçeği Kısa Formunun Türkçeye uyarlanması: Geçerlilik ve güvenilirlik çalışması

Amaç: Bu araştırmanın amacı dördüncü sürümü geliştirilen Anne-Baba Stres Ölçeği Kısa Formunun (ABSÖ-KF) Türkçeye uyarlanmasıdır. Yöntem: Özgün ölçeğin faktör yapısının Türk kültürüne uygunluğunun belirlenmesi için 323 anne ve baba üzerinde doğrulayıcı faktör analizi (DFA) yapılmıştır. Ölçeğin geçerliliğini belirlemek amacıyla çocuklarının yaşadığı çeşitli ruhsal sorunlar nedeniyle psikiyatri servisleri, rehberlik ve araştırma merkezleri, okul psikolojik danışma ve rehberlik servislerine başvuran anne-babalar ile bu merkezlerden herhangi birine çocukları için başvurmayan anne-babalara ABSÖ-KF uygulanmış ve grupların ölçme aracından elde ettikleri puanlar arasındaki farkın anlamlılığı t testi ile değerlendirilmiştir. Ölçme aracının güvenilirliği 49 anne-baba üzerinde test-tekrar test yöntemi ile bir ay arayla belirlenmiştir. Sonuç: DFA sonucu elde edilen uyum indeksleri RMSEA=0.06, NFI=0.97, CFI=0.98 ve GFI=0.95 olarak belirlenmiştir. Elde edilen bu değerler ABSÖ-KF'nin özgün faktör yapısının Türk kültüründe iyi uyum gösterdiğini belirtmektedir. ABSÖ-KF'nin çocukları için ruhsal yardım alan ve almayan anne-baba grupları arasında tüm alt boyutlarında anlamlı farklılık gösterdiği görülmüştür. ABSÖ-KF test-tekrar korelasyon değerleri ES alt boyutu için 0.58, BEÇE alt boyutu için 0.69, ZÇ alt boyutu için 0.60 ve toplam puan için 0.91 olarak hesaplanmıştır. Tartışma: ABSÖ-KF'nin Türkçeye uyarlama çalışmasından elde edilen değerler, ölçeğin Türk kültüründe kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir. ABSÖ-KF annebabaların stres düzeylerinin belirlenmesinde ve farklı değişkenlerle ilişkilerinin ortaya konulmasında kullanılabilir.

Adaptation of the Parenting Stress Index-Short Form into Turkish: a study of validity and reliability

Objective: The purpose of the current research was to adapt the 4th version of the Parenting Stress Scale Short Form (PSI-SF) into Turkish. Methods: Confirmatory factor analysis (CFA) was carried out on the data obtained from 323 parents so as to investigate whether the factor structure in the original scale was congruent in the Turkish culture. In order to examine the reliability of the index, PSI-SF was administered to parents who applied to psychiatry services, counseling and research centers, and school psychological guidance and counseling services due to various psychological problems of their children and to those who did not apply to any of these services for their children. The significance of the scores taken from the measurement tool by groups was tested using t-test. The reliability of the index was determined through test-retest method on the 49 parents with a one-month interval. Results: As a result of the CFA, the goodness of fit values were found to be RMSEA=0.06, NFI=0.97, CFI=0.98, and GFI=0.95. The values obtained demonstrated that the original factor structure of the PSI-SF had a good fit with Turkish culture. Significant differences were detected between the parents whose children received and did not received psychological guidance or in all of the sub-dimensions of the PSI-SF. test-retest correlation values regarding the PSI-SF was calculated to be 0.58 for parental stress (PS) subdimension, 0.69 for parent-child dysfunctional interaction (PCDI) subdimension, 0.60 difficult child (DC) subdimension, and 0.91 for the whole index. Conclusion: The values obtained from the Turkish adaptation study of the PSI-SF revealed that the index is a reliable and valid measurement instrument to be used in Turkish culture. The PSI-SF can be used to determine the stress level of the parents and reveal its relationship with other variables.

PDF

___

1. Belsky J. The determinants of parenting: A process model. Child Dev 1984; 55: 83-96. 2. Glading ST. Family Therapy. History, Theory and Practice. Ohio: Merril Prentice Hill, 2002.
3. Kirby DD. Parenting Stress. New Haven and London: Yale University Press, 2004.
4. Balcıoğlu İ. Stres kavramı ve tarihsel gelişimi. Medikal Açıdan Stres ve Çareleri Sempozyum Dizisi (22-23 Aralık 2005, İstanbul) İstanbul, 2005, s.9-12.
5. Bozkurt T, Uluğ M, Çelik AT, Oktuğ Z, İçellioğlu S, Özden MS, ve ark. Stres. İstanbul: İstanbul Kültür Üniversitesi Yayınları, 2010.
6. Yavuz R. Stres ve kişilik. Medikal Açıdan Stres ve Çareleri Sempozyum Dizisi (22-23 Aralık 2005, İstanbul), İstanbul, 2005, s.39-43.
7. Patnaik G. Life skill enhancement strategies to minimize stress. Social Science International 2014; 30(2):281-289.
8. Abidin RR. The determinants of parenting behaviour. Journal of Clinical Child Psychology 1992; 21(4):407-412.
9. Abidin RR. Parenting stress and utilization of pediatric services. Children Health Care 1982; 2:40- 73.
10. Abidin RR. Parenting Stres Index. Fourth ed., Lutz: PAR, 2012.
11. Williford AP. Calkins SD. Keane SP. Predicting in parenting stress across early childhood: Child and maternal factors. J Abnorm Child Psychol 2006; 35(2):251-263.
12. Tam KK, Chan Y, Wong CM. Validation of the Parenting Stress Index among Chinese mothers in Hong Kong. J Community Psychol 1994; 22(3):211-223.
13. Nazurah A, Dzalan H, Baharudin O, Mahadir A, Leonard JH. The reliability of Malay version of parenting stress index-short form (PSI-SF) among caregivers of individuals with learning disabilities. Polish Annals of Medicine 2016; 23:108-112.
14. Diaz-Herrero A, Nuez AGB, Pina JAL, PérezLópez J, Martínez-Fuentes MT. Estrucura factorial y consistencia interna de la versión española del Parenting Stress Index-Short Form. Psicotheme 2010; 22(4):1033-1038.
15. Çekiç A, Akbaş T, Hamamcı Z. Anne baba stres ölçeğinin Türkçe'ye uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2015; 14(3):647-667.
16. Cole DA. Utility of confirmatory factor analysis in test validation research. J Consult Clin Psychol 1987; 55(4):584-594.
17. Marsh HW, Balla JR, McDonald RP. Goodnessof-fit indexes in confirmatory factor analysis: The effect of sample size. Psychol Bull 1988; 103(3):391-410.
18. Çokluk Ö, Şekercioğlu G, Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimler için Çok Değişkenli İstatistik: SPSS ve LISREL Uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi Yayınclık, 2010.
19. Schermelleh-Engel K, Moosbrugger H, Müller H. Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-offit measures. Methods of Psychological Research Online 2003; 8(2):23-74.
20. Can A. SPSS ile Bilimsel Araştırma Sürecinde Veri Analizi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık, 2016.
21. Haskett ME. Ahern LS. Ward CS. Allaire JC. Factor structure and validity of the parenting stress index-short form. J Clin Child Adolesc Psychol 2006; 35(2):302-312.
22. Ural A, Kılıç İ. Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Detay Yayıncılık, 2006.