Güney Marmara Florasındaki Adaçayı (Salvia tomentosa Mill.) Populasyonlarının Bazı Morfolojik ve Kalite Özellikleri

ÖZ: Bu çalışma Güney Marmara Florasında yayılış gösteren Salvia tomentosa Mill. populasyonarının bazı morfolojik ve kalite özelliklerini belirlemek amacı ile 2010 yılında yürütülmüştür. Çalışmada Yalova (3), Bursa (7), Çanakkale (7) ve Balıkesir (3) illerinden toplam 20 adet bitki ve toprak örneği alınmıştır. Floradaki yapılan ölçümlerde bitki boyu 30,9-95,5 cm, gövde kalınlığı 0,4-1,1 cm, dal sayısı 13-22 adet, yaprak boyu 5-13,2 cm, yaprak eni 2,3-5,2 cm ve habitus çapı 33,7-105,3 cm olarak ölçülmüştür. Populasyonların uçucu yağ oranları %0,7-3,5 arasında değişirken, uçucu yağın ana bileşenleri ve oranları sırası ile α-pinene (%1,8-38,9), β-pinene (%1,9-35,8) ve camphor (%1,5-40,9) olmuştur. Salvia tomentosa Mill.’ın çok farklı toprak karakterine sahip alanlarda yayılış gösterdiği tespit edilmiştir.

Some Morpholocigal and Quality Characteristics of Sage (Salvia tomentosa Mill.) Populations in South Marmara Region

ABSTRACT: This study was conducted in order to determine some morphological and quality characteristics of Salvia tomentosa Mill. Populations Distribution in South Marmara Region in 2010. 20 plant and soil sample collected from Yalova (3), Bursa (7), Çanakkale (7) and Balıkesir (3) province in this study. Plant height vary to 30,9-95,5 cm, stem diameter 0,4-1,1 cm, branch number 13-22, leaf length 5,13,2 cm, leaf width 2,3-2,5 and diameter 33,7-105,3 cm between populations in the flora. While essential oil yield vary to 0,7-3,5% between populations, main components and rates the essential oil were α- pinene (%1,8-38,9), β-pinene (%1,9-35,8) and camphor (%1,5-40,9) respectively. It was determined that spread areas of Salvia tomentosa Mill. had very different soil characters.

___

  • Aktaş, K. 2001. Bazı Lamiaceae (Labiatae) türleri üzerinde taksonomik bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 97 s. Anonim.2013.TübivesTürkiyeBitkileriVeriServisi.http://turkh erb.ibu.edu.tr/index.php?sayfa=1&tax_id=8037. Anonymous. 2010. European Pharmacopoeia, 7th ed. European Directorate for the Quality of Medicines & HealthCare (EDQM): Strasbourg, France. Aşkun, T., K. H. C. Başer, G.Tümen, M. Kürkçüoğlu. 2010. Characterization of essential oils of some Salvia species and their antimycobacterial activities. Turkish Journal of Biology, 34: 89-95. Bağcı E., ve A. Koçak. 2008. Salvia palaestina Bentham ve Salvia tomentosa Miller Türlerinin Uçucu Yağ Kompozisyonu, Kemotaksonomik Bir Yaklaşım. Fırat Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 20: (1) 35-41. Başer, K. H. C. 2002. Aromatic biodiversity among the flowering plant taxa of Turkey. Pure Appl. Chem., 74: (4) 527–545. Başer, K. H. C., and N. Kırımer. 2006. Essential oils of Lamiaceae plants of Turkey. Acta Horticulture, 723: 163- 172. Chalchat, J. C., A. Michet, B. Pasquier. 1998. Study of the clones of Salvia officinalis L. Yields and chemical composition of essential oil. Coşge Şenkal, B., A. İpek, B. Gürbüz, A. Türker, M. Ü. Bingöl. 2012. Bolu Ekolojik Koşullarında Yetiştirilen Salvia officinalis L. ve Salvia tomentosa L. Türlerinin Bazı Önemli Tarımsal Özelliklerinin Belirlenmesi. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi 5: (2) 38-42. Davis, P. H. 1982. Flora of Turkey and The East Aegeans Islands. Vol:7, The University Press. Edinburg, İngiltere. Demirci, B., K. H. C. Başer, B. Yıldız, Z. Bahçecioğlu. 2003. Composition of essential oils of six endemic Salvia spp. From Turkey. Flavour and Fragrence Journal, 18: 116-121. Doğan, M., S. Pehlivan, G. Akaydın, E. Bağcı, İ. Uysal, H. M. Doğan. 2008. Türkiye’de Yayılış Gösteren Salvia L. (Labiatae) Cinsinin Taxonomik Revizyonu. Tübitak Proje No: 104 T 450. Güner, A., N. Özhatay, T. Ekim, K.H.C. Başer. 2000. Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Vol. 11, Edinburgh University Press. Gürbüz, B., A. İpek, M.Ü. Bingöl, , F. Geven, G. Akgül. 2009. Ekonomik önemi olan bazı adaçayı (Salvia spp.) türlerinin kültüre alınması ve uçucu yağ bileşenlerinin belirlenmesi. Tübitak Projesi (106 O 477), Ankara. Haznedaroğlu, M. Z., N.Ü. Karabay, U. Zeybek. 2001. Antibacterial activity of Salvia tomentosa Mill. essential oil. Journal of Ftoterapia, 72: 829-831. İpek, A., ve, B. Gürbüz. 2010. Türkiye florasında bulunan Salvia türleri ve tehlike durumları. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 19: 30-35. Lu, Y., and F.L. Yeap. 2002. Polyphenolics of Salvia – a review. Phytochemistry, 59: 117-140. Nakipoğlu, M. 1993a. Türkiye’nin Bazı Salvia L. türleri üzerinde karyolojik araştırmalar II. S. viridis L., S. glutinosa L., S. virgata Jacq., S. verbenaca L., S. argentea L., Turkish Journal Of Botany, 17: 157-161. Nakipoğlu, M. 1993b. Türkiye’nin Bazı Salvia L. türleri üzerinde karyolojik arastırmalar I. S. fruticosa Mill., S. tomentosa Mill., S. Smyrnaea Boiss. (Lamiaceae) Turkish Journal Of Botany, 17, 21-27. Perry, N., C. Bollen, E. K. Perry, C. Ballard. 2003. Salvia for dementia therapy: review of pharmacological activity and pilot tolerability clinical trial. Pharmacology, Biochemistry and behavior, 75: 651-659. Seçmen, Ö., Y. Gemici, L. Bekat, ve Leblebici, E. 1998. Tohumlu Bitkiler Sistematiği. Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Kitaplar Serisi No: 116, İzmir. Schulz, H., G. Özkan, M. Baranska, H. Kruger, M. Özcan. 2005. Characterisation of essential oil plants from Turkey by IR and Raman spectroscopy. Vibrational Spectroscopy, 39: 249–256. Şarer, E. 1980. Anadolu'da Yetişen Salvia tomentosa Mill. ve Salvia grandiflora Etling. Uçucu Yağlarının Özelikleri ve İçerikleri Bakımından Karşılaştırılması. Journal of Faculty of Pharmacology, 10: 112-123. Tepe, B., D. Daferera, A. Sökmen, M. Sökmen, M. Polissiou. 2006. Antimicrobial and antioxidant activities of the essential oil and various extracts of Salvia tomentosa Miller (Lamiaceae). Food Chemistry, 90: 333–340. Tuğrul Ay, S. 2006. Antalya Florasında Yaygın Olarak Bulunan Adaçayı (Salvia spp.), Kekik (Thymus, Origanum spp.) Türlerinin Agronomik Ve Kalite Değerlerinin Belirlenmesi. Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi 177 s. Ulubelen, A. 1964. Cardioactive and antibacterial terpenoids from some Salvia species. Phytochemisry, 64, 395- 399. Ulukanlı, Z., S. Karabörklü, M. Cenet, O. Sağdıç, İ. Öztürk, M. Balcılar. 2013. Essential oil composition, insecticidal and antibacterial activities of Salvia tomentosa Miller. Medicinal Chemistry Research, 22: (2) 832-840.